Energievreters en energiegevers zijn zaken die energie slurpen of je juist energie geven. Denk aan financiële zorgen, ruzies, onzekerheid, of juist vrijheid, plezier en liefde. Het leven is niet maakbaar, maar het kan geen kwaad af en toe te onderzoeken wat jouw energievreters en energiegevers zijn. Dan kan je er namelijk bewust mee aan de slag. In dit stuk lees je hoe je dat doet. We kijken specifiek naar het herstel van een burn-out en hoe je energievreters en energiegevers daar in kunt zetten.
Wat zijn energievreters en energiegevers
Energievreters en energiegevers zijn zaken die je uitputten en zaken waar je energie van krijgt. Energievreters zijn er altijd, want het kan niet altijd meezitten. Voor energiegevers moeten we bewust kiezen. Dat kan een wandeling in de natuur zijn, of het lezen van een boek.
Energievreters en energiegevers lijken soms erg op elkaar. Wanneer er te veel van een energiegever is, of te weinig, dan kan het een energievreter worden. Denk maar eens aan veel te veel moeten doen op je werk, of te weinig. In het eerste geval kun je een burn-out krijgen, en in het laatste geval een bore-out. Laten we nu beginnen met dieper kijken naar de energievreters.
5 bekende energievreters
Er zijn vele duizenden energievreters op te noemen. Die zijn weer onder te verdelen in energievreters die vooral op het werk voorkomen, thuis, in je vrije tijd of in interactie met vrienden. De bron van de energievreter kan liggen in jezelf, of buiten jezelf. Je kunt zelf bijvoorbeeld erg perfectionistisch zijn (intern), of je baas is zeer perfectionistisch en veeleisend (extern). Laten we eens kijken naar vijf veelvoorkomende energievreters.
1. Te betrokken zijn
Laten we beginnen met een interne energievreter. Sommige mensen, bijvoorbeeld hulpverleners, kunnen té betrokken zijn. Ze willen voor iedereen zorgen en verlangen naar een fijne sfeer en erkenning. Hierdoor kunnen ze het contact verliezen met hun eigen behoeftes en overwerkt raken.
2. Een uitdagende levenssituatie
Soms word je overvallen door een heftige gebeurtenis: een scheiding, het verlies van een dierbare of plotselinge financiële zorgen. Dit soort moeilijke situaties kosten veel energie. Je kunt veel gaan piekeren, en de emoties vragen veel van je.
3. Te weinig emotionele steun op het werk
Het is prettig als er op het werk goed contact is met je collega’s en leidinggevende. Wanneer je merkt dat jullie langs elkaar heen werken, en dat je nauwelijks erkenning of medeleven krijgt, dan kost dat veel energie. Je kunt je onveilig gaan voelen en eenzaam.
4. Te weinig bewegen en ongezond eten
Moe zijn, en daardoor minder gaan bewegen en slecht gaan eten, leidt tot een neerwaartse spiraal. Je krijgt niet de juiste voedingsstoffen binnen en je verliest je conditie.
5. Een gebrek aan zingeving
Wanneer je je leven als zinloos of nutteloos ervaart, kun je je somber gaan voelen. Je verliest je motivatie, en kunt je nergens meer toe zetten. Een depressie ligt op de loer. Zingeving gaat over de ervaring dat je leven de moeite waard is. Dat brengt ons bij de energiegevers, die je bewust op kunt zoeken.
5 bekende energiegevers
Energiegevers zijn juist zaken waar je energie van krijgt, mits ze in de juiste hoeveelheid beschikbaar zijn. Ook hier zijn er interne en externe energiegevers. Een interne energiegever is bijvoorbeeld assertiviteit. En een externe energiegever is een goed salaris en arbeidsvoorwaarden. Onthoud bij energiegevers dat te veel van het goede weer energie gaat vreten (zoals te veel feesten bijvoorbeeld). Laten we kijken naar vijf veelvoorkomende, krachtige energiegevers.
1. Positief denken
Over het algemeen gaan je gedachtes over zaken die mis kunnen gaan. Het geeft energie wanneer je bewust kiest voor positieve gedachtes, bijvoorbeeld gedachtes van dankbaarheid. Je kiest dan in plaats van de piekermodus voor een meer ontspannen modus. Vraag je dus af en toe af waar je blij mee bent. Ben je blij met hoe je nu woont? Ben je blij met je vrienden, of het feit dat je kunt sporten?
2. Mindfulness, meditatie en yoga
Mindfulness, meditatie en yoga zijn methodes om je meer in het hier en nu te brengen; en daarmee uit je hoofd. Je richt je aandacht op de sensaties in het hier en nu, zodat er minder ruimte is voor je (angstige) gedachtes. Je kunt onderzoeken welke methode bij jou past, of misschien vind je een combinatie van alle methodes prettig. Het prettige van mindfulness (en meditatie) is dat je het altijd kunt oefenen. Word je simpelweg intens bewust van wat je nu ervaart, zonder hierover te oordelen. Wat zie je? Wat hoor je? Mindfulness is bijtanken.
3. Emotionele steun
Als mens heb je steun nodig van andere mensen. Een goede knuffel, een mooi gesprek, steunende woorden of een liefdevolle blik. Dan voel je dat je er niet alleen voor staat en dat geeft je een veilig gevoel. Zo kun je ontspannen en energie opdoen. Bij wie kun jij je verhaal kwijt?
4. Humor en relativeren
Ken je dat – een avondje met de jongens of de meiden op stap? Elkaar voor de gek houden, gek dansen, grappen maken en heel hard lachen? Vaak word je de volgende dag energiek wakker, omdat je echt kon ontspannen. Humor is een vorm van relativeren; grappen maken over jezelf, uitzoomen, en lachen om het gedoe. Soms helpt dat.
5. Bewegen in de natuur
Bewegen in de natuur geeft energie. Zowel het bewegen (wandelen of hardlopen) als de groene natuur maken je gelukkig en ontspannen. Daarom bieden wij onze burn-out coaching in de natuur aan.
Energievreters en energiegevers bij burn-out herstel
Wanneer je herstellende bent van een burn-out, dan kun je proberen om je energievreters en energiegevers in kaart te brengen en ze slim in te zetten. Onderzoek hoe je je energievreters kun verminderen en je energiegevers kun vermeerderen. Wie kan je hierbij helpen?
Maak een lijst met jouw top 10 energiegevers en nog een lijst met 10 energievreters. Geef ieder onderwerp een cijfer, afhankelijk van hoe sterk de energiegever of -vreter is. Maak vervolgens een simpel plan om je sterkste energievreter weg te nemen en je sterkste energiegever wat vaker te ervaren. Het is hierbij goed om in te zien dat het leven niet volledig maakbaar is. Bepaalde energievreters zullen er altijd zijn. Het kan dan ook slim zijn om hier een sterke energiegever tegenover te zetten.
Conclusie: energievreters en energiegevers in balans
Energievreters en energiegevers zijn eigenlijk concepten die je helpen reflecteren. Waarom heb je weinig energie? Wat kun je zelf doen? Bovenstaande informatie kan je op weg helpen. Wil je hierin begeleid worden? Onze burn-out coaches staan voor je klaar!
