Het is duidelijk dat er een onevenwichtigheid bestaat in je leven, daarom heb je ook stressgerelateerde klachten. Om te kunnen bouwen is het van belang om een stevig en evenwichtig fundament te leggen. Hiervoor is het van belang dat je eerst fysiek en emotioneel herstelt voordat je met het cognitieve deel aan de slag kunt gaan. Daarvoor zijn factoren als
slaap, ontspanning,
ademhaling, beweging, voeding, maar ook emotionele verwerking zeer belangrijk. De uitdaging in deze fase van het Fasenplan is om in deze zaken balans te vinden, met afwisseling van inspanning en ontspanning. Samen met je
coach inventariseer je waar je persoonlijke knelpunten liggen en krijg je inzicht hoe deze factoren invloed hebben op je gemoedstoestand en algeheel
welbevinden. Je coach helpt je met oefeningen, concrete voorbeelden en tips en trucs om het evenwicht terug te vinden waardoor er ruimte ontstaat voor groei.
Emotionele verwerking
Bij een burn-out kan er sprake zijn van emotionele overbelasting. Door
heftige gebeurtenissen in je leven of doordat je zoveel stress ervaart dat je “reguliere” gebeurtenissen,
emotioneel niet kunt verwerken. Dan is het goed is om het spreekwoordelijke emmertje te legen. Pas wanneer mensen emotioneel weer stabiel zijn kunnen ze dingen weer in perspectief zien, goede keuzes gaan maken en aan zichzelf gaan werken.
Ontspanning
Ontspannen is vaak makkelijker gezegd dan gedaan en helemaal in een periode van veel stress of zelfs een
burn-out. Wat ontspannen extra lastig maakt is, dat bij stress je hartslag versnelt, je ademhaling sneller gaat en dat je hoofd vol kan zitten.
Ontspannen is niet niks doen en op de bank voor je uit staren, maar kan juist een activiteit zijn met een lage inspanning. Belangrijk is wel dat je plezier hebt in wat je doet en dat er geen tijdsdruk of
prestatiedruk bij komt kijken.
Slaap
Slapen is erg belangrijk omdat je tijdens je slaap zowel geestelijk als lichamelijk herstelt van de afgelopen dag. Slaaptekort zorgt op korte termijn voor
vermoeidheid, verminderde concentratie, somberheid,
prikkelbaarheid, vertraagde reactiesnelheid en weinig energie. En op lange termijn kan chronisch slaaptekort nog veel ernstigere gevolgen hebben met bijvoorbeeld een beroerte of hartfalen als gevolg.
Goed slapen gaat ook vaak minder makkelijk bij stress. Het kan dan voorkomen dat je minder snel in slaap valt of je wordt vaker wakker in de nacht. Het komt ook voor, dat je je niet fit voelt als je opstaat. Een oorzaak hiervan kan zijn dat je verhoogde hartslag en je verhoogde ademhaling, die je – doordat je in zo’n lange stressvolle periode zit – zelfs ‘s nachts in je slaap energie blijft kosten. Des te belangrijker is het dus om rustig te worden voordat je in slaap probeert te komen. Dit wordt ook wel slaaphygiëne genoemd. Enkele tips om een betere slaaphygiëne te krijgen zijn:
Vaste bed tijden, voldoende lichaamsbeweging, het vermijden van cafeïne, nicotine en alcohol, geen zoetigheid of zware maaltijd voor het slapen,
blauw licht vermijden voordat je gaat slapen, maar ook een goed matras plus een goed kussen en het creëren van een eigen slaapritueel.
Ademhaling
In een stressvolle periode gaat je ademhaling sneller en heb je eerder een borstademhaling. Als je standaard een te snelle borstademhaling hebt, krijg je allerlei lichamelijke klachten. Door de handvatten die je van je coach krijgt, leer je hoe je je ademhaling zo kunt gebruiken dat het helpt om meer rust te vinden. En hierdoor verdwijnen/ verminderen vaak al veel lichamelijke klachten.
Beweging
Als je echt een burn-out hebt is het niet verstandig om je erg in te spannen. Omdat je je energiereserves hebt opgebruikt, raak je alleen nog maar meer energie kwijt, en is fanatiek sporten juist niet wat je lichaam nodig heeft. In beweging blijven met een lage intensiteit (en dan bij voorkeur in de natuur) is daarentegen juist aan te raden. Een coach kan samen met jou een manier van bewegen vinden die goed bij jou past. Dat beweging goed voor je is, is wetenschappelijk bewezen. Lichaamsbeweging helpt je bij ontspanning en je maakt door de beweging ook
dopamine,
endorfine en
serotonine aan (ook wel gelukshormonen genoemd).
Voeding
Je dagelijkse voeding is van essentieel belang. Soms ben je je er niet eens van bewust. Door je voedingspatroon met je coach te bespreken kom je erachter of je voedingspatroon een van de oorzaken is dat je je minder energiek voelt. Wat bijvoorbeeld vaak voorkomt is, dat mensen onbewust te veel koolhydraten (suikers), vetten of cafeïne-houdende producten binnen krijgen. Daarnaast kan het gebeuren dat
alcohol gebruik problematisch wordt. Ook hierbij kunnen we helpen en adviseren.
Als je het begrip voeding wat ruimer neemt kun je ook denken aan dingen waarmee je jezelf kunt voeden om je beter te voelen. Een voorbeeld is het krijgen van een knuffel. Als je iemand een knuffel geeft, maak je
oxytocine aan in je hersenen. Naast dat je je door oxytocine gelukkiger voelt, breekt het ook nog eens
cortisol (stresshormoon) af.