Wat moeten we tegenwoordig toch veel hè? Nog even los van de vraag van wie we dat allemaal moeten. Er is haast geen fatsoenlijk gesprek te voeren zonder dat het woord moeten als middelpunt van onze activiteiten besproken wordt. Een gesprek kan ongeveer zo gaan:
Heb je nog plannen voor vandaag? Ja, ik moet zo naar de tandarts voor mijn halfjaarlijkse controle. Daarna naar het gemeentehuis omdat ik mijn paspoort moet verlengen. Dan moet ik nog een klein boodschapje doen, terwijl ik op tijd thuis moet zijn want ik moet het eten op tijd op tafel hebben staan omdat we vanavond nog naar een verjaardag moeten.
Mijn oma zei vroeger al: Moeten is dwang en dwang is verboden. Moeten geeft geen rust en zeker geen vrijheid. Je zou op basis van het gesprek ook kunnen denken: Tsja de tandarts controle hoort erbij, als je paspoort verloopt is dat ook niet fijn, zonder boodschappen geen eten en als je hebt toegezegd dat je naar een verjaardag gaat, wordt er ook van je verwacht dat je aanwezig bent. Dan stel ik voor dat we het hele gesprek nog eens voeren, met een klein verschil:
Heb je nog plannen voor vandaag? Ja, ik wil zo naar de tandarts voor mijn halfjaarlijkse controle. Daarna naar het gemeentehuis omdat ik mijn paspoort wil verlengen. Dan wil ik nog een klein boodschapje doen, terwijl ik op tijd thuis wil zijn want ik wil het eten op tijd op tafel hebben staan omdat we vanavond nog naar een verjaardag willen.
Een kleine verandering in de druk en de vrijheid in je eigen perceptie van de dag. Word je hier minder productief van? Verandert je dagschema of maak je andere keuzes? Nee, het enige wat verandert is hoe jij je interne dialoog voert. Dat kan voor sommige mensen een wereld van verschil betekenen zonder dat er iets wezenlijks verandert.
Ik kan uit eigen ervaring spreken als ik zeg dat iets moeten vele malen zwaarder kan zijn dan iets willen. Enkele jaren geleden worstelde ik na mijn burn-out en angststoornis met een suïcidale depressie. Een dag doorkomen was een zeer zware opgave. Het vooruitzicht om nog een heel leven uit te moeten leven was bijna ondragelijk. Het moeten kwam hier voort uit mijn overtuigingen dat ik anderen niet mag kwetsen. Dat ik dankbaar moet zijn dat ik überhaupt leef en dat ik mij als de rijkste 1% van deze wereld me niet zo moet aanstellen.
Mijn logica vertelde mij toen, dat het maar goed was dat ik dit allemaal moest. Wie weet wat er anders met me was gebeurd als ik me niet verplicht voelde om te blijven leven. Echter, het probleem van deze redenatie is dat ik me met deze verplichtingen alleen maar meer gevangengenomen voelde in mijn eigen leven. Bovenop de worsteling van een burn-out, een angststoornis en een depressie kwam ook nog dit loodzware moeten.
Hier wordt het spannend want in dit interne dialoog is moeten niet zomaar te vervangen voor willen. Ik wilde niet dankbaar zijn, ik wou niet de hele dag rekening moeten houden met anderen en misschien wou ik wel helemaal niet meer leven. Doe waar je zin in hebt kan in deze situatie dus wel enig risico met zich meedragen. En toch vertel ik hier uit mijn eigen ervaring en roep lotgenoten op: leef voor jezelf, draag het leven niet voor een ander. Je depressie is niet de volgende dag voorbij, de grauwe deken is niet als bij toverslag verdwenen. Het grote verschil is dat je vanaf morgen voor jezelf kunt leven, dat je niet boos of gefrustreerd hoeft te zijn dat je dit voor een ander moet ondergaan.
Je zit in een situatie waarin je geen uitzicht meer ziet, dus wat heb je te verliezen? Begin er morgen mee en kies voor jezelf. Laat termen van anderen zoals: asociaal, verwachtingen, verplichtingen en verantwoordelijkheden uit je rugtas en voel hoeveel lichter je kunt zijn. Richt je niet op beter worden, re-integreren, vooruitgang of terugval. Richt je op het eigenaarschap van jouw eigen leven. Dan kom je uit je bed omdat jij dat wilt, hoe moeilijk dat soms kan zijn. Mo Gawdat, schrijft in zijn boek “De logica van geluk” dat gelukkig zijn jouw fabrieksinstelling is. Op het moment dat je al het moeten loslaat verval je na verloop van tijd (en vallen en opstaan met loslaten) terug in je “default-setting” van tevredenheid.
Maar Reinoud, hoor ik je zeggen: Sommige dingen moeten gewoon! Ik moet belasting betalen, ik moet op tijd op mijn werk zijn, ik moet eten en ik moet verkeer van rechts voorrang verlenen. Laten we dan eerst beginnen bij dat wat jij wil. Dat is natuurlijk voor iedereen anders. Het zou maar zoiets kunnen zijn als: een huis om in te wonen, gezondheid, een mooie vakantie en een rijk sociaal leven. Als je hoofddoelen in je leven gebaseerd zijn op wat jij wil zullen er subdoelen zijn die je misschien kunt aanwijzen als moeten.
Voor je huis zal je rekeningen moeten betalen. Maar aangezien jij dat huis graag wil houden zul je ook je rekeningen willen betalen, anders raak je het uiteindelijk kwijt. Om je gezond te voelen moet je eten en verkeer van rechts voorrang verlenen. Maar logischer is dat je dat wil omdat je het alternatief: honger en een ongeluk veel minder aantrekkelijk vindt. Jouw baan die zorgt voor inkomsten voor die mooie vakantie vraagt van jou dat je op tijd bent. Als jij genoegen zou nemen met een andere levensstandaard zou je helemaal geen baan nodig hebben. De keuze is aan jou!
Dan nog een populaire gedachte: “Als iedereen alleen nog maar doet wat hij wil dan wordt het een asociale bende!” Persoonlijk geloof ik daar niet zo in. Mensen zijn in de basis geen asociale, kwaadwillende en solitaire wezens. Als omzien naar elkaar moeten wordt dan put het je uit. Als je kunt geven uit wat jij wil voed je jezelf. Zonder daarbij afhankelijk te zijn van de goedkeuring of dankbaarheid van de ander.
Persoonlijk heeft mijn verandering van moeten naar willen mede geleid tot het overwinnen van mijn 4 jaar lang durende persoonlijke crisis en het gezamenlijk starten van Liberi. In dit proces heb ik alles wat ik moest losgelaten. Waaronder mijn huwelijk, mijn droomhuis, mijn uitstekende baan en bijbehorende zekerheid. Hiervoor in de plaats heb ik voor het eerst een duidelijk doel voor ogen wat raakt aan de vraag wat ik geloof waarom ik hier ben. Als moeten wegvalt en wat jij ten diepste wilt hiervoor in de plaats komt kan ook jij je eigen missie vinden.
Kortom, maak jezelf niet wijs dat je geen keus hebt, er is altijd een andere keuze. Wellicht is die niet zo aantrekkelijk en wil je uiteindelijk het liefste gewoon datgene waarvan je dacht dat je het moest. De keuze en dus de vrijheid is aan jou!
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606