Oxytocine is een neurotransmitter die ook als hormoon kan functioneren en wordt ook wel het knuffelhormoon genoemd. Dit komt omdat deze stof belangrijk is bij hechting, vriendschappen en relaties. Oxytocine stimuleert veel processen in het lichaam, tegelijkertijd kan een tekort zorgen voor vervelende gezondheidsklachten. In dit artikel lees je wat oxytocine precies is, waar het voor dient, wat een tekort kan veroorzaken en hoe je het kunt aanvullen.
Wat is oxytocine precies?
Oxytocine is een neuropeptide en fungeert als hormoon en neurotransmitter. Het wordt ook wel het knuffelhormoon genoemd omdat het veel invloed heeft bij relaties; vriendschappen, liefdesrelaties en de binding tussen ouder (of opvoeder) en kind. Het speelt een grote rol bij hechting, versterkt binding en wordt gestimuleerd door aanraking. Het geeft een gevoel van veiligheid en verbinding. Ook bij taken die draaien om zorg wordt dit stofje gestimuleerd, denk aan het zorgen voor een baby, kind of ouder. Mensen die werken in de zorg zullen deze stof dus ook meer aanmaken.
Dus het knuffelhormoon is echt?
Ja, het knuffelhormoon is echt. Lang niet iedereen is bekend met de naam van dit hormoon, maar veel mensen weten wel dat er iets als het “knuffelhormoon” bestaat. Het heet dus oxytocine en bestaat echt. Door de opvallende bijnaam van dit hormoon twijfelen mensen wel eens aan de echtheid ervan. Je leest immers zoveel verhalen over de werking van het lichaam. En lang niet allemaal kloppen ze. De bijnaam knuffelhormoon voor oxytocine is dus niet overdreven. Al moet wel worden gezegd dat dit hormoon niet alleen maar vrijkomt bij knuffelen.
Oxytocine heeft invloed op:
- Binding en hechting tussen opvoeder en kind;
- Vriendschappen;
- Liefdes relaties en seks (maar ook bij flirten en oogcontact);
- Gevoel van veiligheid;
- De samentrekking van de baarmoeder, bijvoorbeeld tijdens seks of een bevalling. Als een bevalling niet goed verloopt kan er kunstmatige oxytocine worden toegediend om de bevalling op te wekken;
- Stimuleert het toeschietreflex bij borstvoeding;
- Vermindering van stress.
De gevolgen van te weinig oxytocine
Een laag oxytocine gehalte kan gevolgen hebben en zorgen voor lichamelijke klachten. Zo kan het gevolg bij vrouwen zijn dat tijdens de bevalling de baarmoeder niet goed samentrekt en dat er moeite is met het geven van borstvoeding.
Mensen met ziektebeelden zoals depressie, chronische stress, fibromyalgie, chronisch vermoeidheidssyndroom (ME/CVS) en MS hebben vaak een tekort aan oxytocine. Een tekort kan allerlei processen verstoren en dit kan – zeker als dit op jonge leeftijd al is – veel gevolgen hebben. Dit komt omdat oxytocine betrokken is bij de ontwikkeling van de hersenen. Juist daarom is lichamelijk contact en knuffelen erg belangrijk bij kinderen. Ook is dit belangrijk voor een goede hechting en een veilig gevoel.
Een te hoog niveau aan oxytocine is ook niet goed, dit kan zorgen voor angsten en vervelende gevoelens.
Oorzaken van een te laag oxytocine gehalte
Stress kan de aanmaak van oxytocine belemmeren. Maar ook een seksueel trauma kan invloed hebben op het oxytocine gehalte. Zo blijkt dat 50% van de vrouwen die te maken hebben gehad met seksueel misbruik geen oxytocine aanmaken als er lichamelijk contact plaatsvindt.
Hoe vul je het oxytocine gehalte aan?
Er zijn verschillende mogelijkheden om ervoor te zorgen dat het knuffelhormoon in balans blijft. Als je veel stress ervaart is het belangrijk om dit aan te pakken omdat het naast de verstoring van hormonen, veel negatieve gevolgen heeft voor de gezondheid. Twijfel je of je veel stress ervaart? Dan kun je gratis gebruik maken van onze Stress Test.
Oxytocine wordt bij zwangere vrouwen vaak aangevuld. Dit gebeurt tijdens een bevalling om weeën op te wekken. Dit wordt dan gedaan met behulp van een infuus. Ook kunnen zwangere vrouwen gebruikmaken van oxytocine neusspray. Dit wordt vaak gebruikt om borstvoeding op gang te brengen. Buiten de zwangerschap wordt het toedienen van extra oxytocine bijna nooit gebruikt. Het kan ook gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.
Omdat oxytocine een lichaamseigen hormoon is, zijn er wel manieren om de aanmaak op natuurlijke wijze te stimuleren.
Knuffelen en seks
Zoals we eerder al schreven wordt oxytocine ook wel het knuffelhormoon genoemd. Niet gek dus dat knuffelen op nummer één staat als het gaat om het aanvullen van het oxytocinegehalte. Knuffelen met je partner, je kind of een vriend(in) stimuleert de aanmaak van het knuffelhormoon en zorgt ervoor dat je je verbonden voelt.
Ook kan intiem contact met je partner en seks gunstig zijn om dit stofje te stimuleren. Daarbij komt ook dopamine, endorfine en serotonine vrij tijdens seks waardoor het dus gunstig is voor alle gelukshormonen. Niet gek dus, dat je je na seks zo fijn en gelukkig kunt voelen.
Een massage
Lichamelijk contact heeft invloed op de productie van oxytocine. Vandaar ook dat een massage (van je partner of professional) gunstig kan zijn om dit hormoon aan te maken. Laat je dus regelmatig masseren. Het stimuleert niet alleen de aanmaak van deze stof, het werkt ook nog eens ontspannend wat gunstig is bij stress en burn-out.
Sociaal contact
Contact met vrienden, oogcontact, het ontvangen van complimenten; allemaal zaken die gunstig zijn om de aanmaak van oxytocine te stimuleren. Spreek vaker af met vrienden, heb regelmatig intiem contact met je partner, flirt met elkaar en kijk elkaar eens net wat langer in de ogen.
Het brengt mensen dichter bij elkaar en zorgt voor een veilig gevoel en goede hechting. Sociaal contact is daarom erg belangrijk. Hoewel hier vaak minder behoefte aan is als je niet lekker in je vel zit, kan het dus wel erg gunstig zijn.
Knuffelen met je huisdier
Het aaien van of knuffelen met je huisdier kan gunstig zijn om het knuffelhormoon weer op peil te brengen. Daarbij kan een huisdier erg prettig zijn in tijden van stress en burn-out. Een huisdier om je heen kan een prettig gevoel geven en daarbij ben je nooit helemaal alleen. Een dier tegen je aan en het voelen van de hartslag is rustgevend, daarbij zorgt het dus voor de aanmaak van het knuffelhormoon zodra je het dier aait of knuffelt. Het heeft dus meerdere positieve effecten.
Stress kan veel verstoren
Zoals je hebt kunnen lezen heeft de neurotransmitters oxytocine veel invloed op het welbevinden en draagt het bij aan een veilig gevoel. Niet alleen als zwangere vrouw of moeder is dit stofje belangrijk, ook als het gaat om gevoel van veiligheid en verbondenheid heeft het een positief effect. Daarbij is het een belangrijke stof als het gaat om verminderen van stress. Tegelijkertijd kan stress juist zorgen dat er een disbalans ontstaat in het lichaam wat de werking van hormonen en neurotransmitters kan verstoren. Juist daarom is het van groot belang om te zorgen voor een goede balans om te kunnen profiteren van de voordelen.
Hulp van onze coaches
De conclusie is dat het voor het hele lichaam van groot belang is om stress te verminderen. In dit artikel delen we handige tips omtrent het verminderen van stress die je makkelijk kunt toepassen. Maar het is ook mogelijk om begeleiding van onze coaches te krijgen zodat je stress ook echt goed kunt aanpakken en leert hoe je hier het beste mee om kunt gaan.
Zodra je stress kunt verminderen zullen ook de lichamelijke processen weer beter op gang komen waardoor jij weer kunt profiteren van de positieve eigenschappen van onder andere het knuffelhormoon.
