We hebben allemaal wel eens last van onzekerheid. Sterker nog, ik durf de stelling wel aan dat mensen die zeggen nooit onzeker te zijn, zichzelf vaak het hardst overschreeuwen. Het hoort nou eenmaal bij mens zijn. Ikzelf was voor mijn burn-out iemand die niet kon toegeven dat ik onzeker was. Voor een belangrijk zakelijk gesprek wimpelde ik dat af met woorden als: Ik heb me toch goed voorbereid? Onzekerheid is nergens goed voor.
Maar is dat ook zo? Heeft onzekerheid geen functie? Zijn angst en onzekerheid dezelfde soort emotie? Zou je onzekerheid kunnen overwinnen? Op die vragen hoop ik in dit blog antwoord te geven. Ik wil er niet te onzeker over zijn, of me dat gaat lukken, maar als ik iets ben vergeten, dan mag je altijd contact met me opnemen.
Inhoudsopgave:
- Wat is het nut van onzekerheid?
- Zijn angst en onzekerheid dezelfde emotie?
- Onzekerheid overwinnen
- Omgaan met jaloezie en onzekerheid
- Onzekerheid op het werk
- Is jouw onzekerheid problematisch?
Wat is het nut van onzekerheid?
Onzekerheid is zoals veel van onze mechanismen iets wat al vroeg in ons gebakken is. Door aan jezelf te twijfelen en het zekere voor het onzekere te nemen, zul je minder snel opgegeten worden. Je bent gewoon voorzichtiger. Maar wat is dan vandaag de dag nog het nut van onzekerheid? klinisch psycholoog Ellen Hendriksen vertelt dat het niet een foutje is in de evolutie maar dat er meerdere goede redenen zijn:
- Onzekerheid zorgt ervoor dat we kijken, voordat we springen. Hierdoor is onze kans op slagen een stuk groter.
- Er is een groep van 1% die volledig zelfverzekerd is en dat zijn mensen die niet in staat zijn deze emoties te voelen, namelijk psychopaten
- Een beetje onzekerheid bij iedereen zorgt voor groepsharmonie. Een gezonde dosis zelftwijfel helpt ons, om onszelf en onze interacties te controleren. Het roept op tot zelfreflectie en helpt ons te bepalen hoe we beter met onze medemensen kunnen opschieten.
- Onzekerheid zet aan tot zelfverbetering. Als we helemaal tevreden zouden zijn met wat we hebben, waarom zouden we dan nog gaan sporten? Gaan studeren? Naar de maan vliegen. Onzekerheid zet ons aan om onszelf te blijven ontwikkelen.
Zijn angst en onzekerheid dezelfde emotie?
Je zou kunnen zeggen dat angst en onzekerheid zeker in dezelfde hoek van ons brein zitten. Faalangst is bijvoorbeeld een angst die sterk samenhangt met onzekerheid. Maar daar waar onzekerheid een natuurlijke reactie met nuttige eigenschappen is, is angst vaker een emotie die je volledig kan verlammen. In het artikel van Ellen Hendriksen becijfert zij dat 13% van de mensen ergens in het leven zo angstig worden dat er sprake is van een angststoornis. Onzekerheid kan voelen als angst, maar is vaak een stuk minder heftig dan angst. Bovendien zegt onzekerheid iets over een uitkomst of gevolg: je weet niet zeker of iets (vul maar in). Bij angst hoeft daar op die manier geen sprake van te zijn.
Onzekerheid overwinnen
Laat ik voorop stellen dat ik van mening ben dat onzekerheid volledig overwinnen geen goed idee is. Zoals eerder gezegd; uit studie is gebleken dat alleen psychopaten helemaal vrij zijn van onzekerheid, en dat lijkt me geen goed doel. Dus onzekerheid overwinnen is misschien niet haalbaar/verstandig, maar kun je misschien er mee leren omgaan? Jazeker en de volgende tips gaan je zeker helpen.
Realiseren dat onzekerheid normaal is
Realiseer je dat we allemaal onzekerheid kennen. Door dit te beseffen en misschien juist wel te delen zul je merken dat veel onzekerheid van je af valt. Als je een presentatie of een sollicitatie begint met eerlijk te zeggen dat je het spannend vindt, dan zul je veel beter contact kunnen maken met de anderen om je heen. Soms creëren we door de groepsdruk de gedachte dat we allemaal maar zeker en onoverwinnelijk moeten zijn. Als één iemand kwetsbaar durft te zijn, volgt de rest vanzelf.
Dapper zijn
Wees dapper: soms moet je in het diepe springen en er gewoon voor gaan. Je zult namelijk merken dat je onzekerheid vaak helemaal niet nodig is. Maak je de keuze om je onzekerheid te overwinnen en ervoor te gaan, vergeet dan niet om niet te streng te zijn voor jezelf. Het lukt niet altijd in één keer en dat is niet erg.
Wat is het ergste dat kan gebeuren?
Vraag jezelf af: “wat is het ergste dat kan gebeuren?” Vaak zijn we angstig voor zaken waar we niet bang voor hoeven te zijn. Als we ons af vragen wat het ergste is wat ons kan gebeuren dan zien we dat de onzekerheid vaak helemaal niet zo groot hoeft te zijn.
Omgaan met jaloezie en onzekerheid (onzekerheid in een relatie)
Iets waar onzekerheid nog wel eens om de hoek komt kijken is de liefde. Het is niet voor niets dat Oscar Wilde zei: “De essentie van romantiek is onzekerheid”. Als je heel erg gek van iemand bent, dan kan onzekerheid gaan opspelen. Dan kan het zelfs leiden tot jaloezie. En dat is dan weer het bijzondere, jaloezie kan weer verstikkend werken, waardoor je juist die ander verliest. Het is een dilemma voor jaloerse mensen.
Toch geloof ik dat je een keus hebt, als jaloers ingesteld persoon. Hoeveel liefde er ook is, die ander wordt nooit jouw bezit. Je kunt wel proberen te dwingen en te eisen, maar dat is juist het tegenovergestelde van liefde. Hoeveel mooier is het niet de liefde elke dag van de ander te krijgen in plaats van te eisen? Hiervoor is het van belang om te beseffen dat jaloezie altijd voortkomt uit onzeker zijn van jezelf. Je eigen onzekerheid onder ogen komen, zal enorm bijdragen aan je geluk in je relatie. Een mooi verhaal wat ik eens hoorde hierover is het volgende:
“De hand met zand”
Er was eens een jonge vrouw. Op de avond voor haar huwelijk stond zij samen met haar moeder en zij keken samen naar de zon die in prachtige kleuren over het strand onder ging. Toen vroeg zij haar moeder: “Ik zie dat mijn vader veel van je houdt, wat moet ik doen zodat mijn man ook zo van mij blijft houden?”
De moeder zweeg, bukte zich en vulde haar beide handen met zand.
Ze knelde de vingers in één hand steeds sterker om het zand. Het zand glipte daardoor tussen haar vingers door. Hoe krampachtiger ze haar hand balde, hoe sneller het zand er uit gleed. Toen zij haar hand opende kleefden er nog slechts enkele vochtig korrels aan haar handpalm.
Haar andere hand had de moeder open gehouden als een kleine schaal. Daar bleven de zandkorrels op liggen.
Ze zei: “het grote geheim van de liefde aan de ander ligt in het open houden van jezelf aan de ander en niet het willen hebben en vasthouden van de ander. Want alles wat wij in vrijheid met open handen aanbieden, zal zowel van ons als van de ander zijn. De kunst van het vrijlatend geven is juist de kracht die de ander ons doet liefhebben.”
Onzekerheid op het werk
Een ander gebied waarop veel mensen onzekerheid ervaren is het werk. Niet alleen het werk, maar eigenlijk overal waar een prestatie moet worden neergezet. Hoe ontstaat deze onzekerheid? Dit kan vele oorzaken hebben. Sommige mensen worden onzeker omdat zij iets nog nooit gedaan hebben, hebben een lage dunk van zichzelf of twijfelen. Andere mensen worden onzeker door toedoen van anderen. Bijvoorbeeld omdat zij zich spiegelen aan anderen of het gevoel hebben dat bijvoorbeeld collega’s druk op hen uitoefenen. Constant het gevoel hebben dat je niet aan verwachtingen voldoet, creëert onzekerheid. Of dit nu je eigen verwachtingen zijn of die van anderen.
Onzekerheid op het werk kan het begin zijn van werkstress. Te ernstige werkstress kan weer leiden tot een burn-out. Ik heb op afstand natuurlijk niet de antwoorden op de vraag waarom jij onzeker bent op het werk. De antwoorden zul je zelf moeten vinden. Dat kan met behulp van onze coaches. Lees meer daarover in de laatste alinea van deze blog.
Is jouw onzekerheid problematisch?
Ik hoop dat je door dit blog geïnspireerd bent geraakt om je onzekerheid meer te gaan waarderen. Het heeft zijn functie en kan jou ontzettend veel leren over jezelf. Onzekerheid is iets wat we vaak tegenkomen in coachingstrajecten. Beseffen dat je niet de enige bent en dat het ook zijn nut heeft kan dan enorm helpen. Wil jij graag naar aanleiding van dit blog meer informatie over een leven met onzekerheid, dan kun je altijd contact opnemen voor een gratis consult. Bij Liberi is er alle ruimte voor onzekere mensen, daar kun je zeker van zijn! Het kan namelijk zo zijn dat je onzekerheid dermate grote vormen aanneemt dat het je echt in je dagelijks leven belemmert. Weet dat onze coaches dan voor je klaar staan
