Een slecht immuunsysteem door stress komt tegenwoordig steeds vaker voor. We ervaren meer stress dan ooit en dat heeft de nodige gevolgen voor onze gezondheid. Hoewel gewone stress een gezonde reactie is, kan langdurige stress juist veel klachten opleveren. Het immuunsysteem heeft als taak om het lichaam te verdedigen tegen indringers zoals bacteriën, virussen en schimmels. Daarnaast zorgt het voor het herstellend vermogen van het lichaam en de hersenen. Zeker op latere leeftijd is dit van groot belang.
Als je af en toe stress ervaart heeft dit niet direct effect op het immuunsysteem – wanneer dit nog goed functioneert kan het de stress prima aan. Echter wordt de situatie anders als stress voor lange tijd aanhoudt, bijvoorbeeld door een moeilijke studieperiode, wanneer je lange tijd voor je zieke moeder moet zorgen of wanneer iemand overleden is. De stress kan dan dusdanig toenemen dat je er letterlijk ziek van kunt worden.
Slecht immuunsysteem door stress: ziek in de vakantie
Herken je dat? Je hebt eindelijk een paar dagen vrij of zelfs een week vakantie en ‘ineens’ word je ziek. Je krijgt last van hoofdpijn, wordt misschien wel grieperig of je voelt je intens moe en hebt nergens zin in. Hoewel jij misschien verbaasd bent dat je ziek wordt – want: je neemt toch rust en zorgt toch goed voor jezelf, is deze situatie niet vreemd. Je hebt lange tijd stress ervaren, bent continu doorgegaan en je hebt weinig aandacht gegeven aan je immuunsysteem wat langzamerhand achteruitging. Doordat je nu eindelijk rust hebt, komt alle achterstallige onderhoud naar boven. Je immuunsysteem heeft eindelijk de kans om weer terug in balans te komen en daar horen zulke kwalen bij.
In plaats van één keer een paar dagen rust te nemen na een stressvolle periode is het dus van groot belang om regelmatig tijd voor jezelf te nemen (ook – of misschien zelfs juist – als je het gevoel hebt dat er geen tijd voor is) zodat niet alleen jijzelf maar ook jouw immuunsysteem weer tot rust kan komen.
Slecht immuunsysteem door stress: hoe kan dit?
Maar de grote vraag is: een slecht immuunsysteem door stress, hoe wordt dit veroorzaakt? Stress zet het mechanisme om te vechten, vluchten of bevriezen aan – een mechanisme waar onze voorouders heel veel aan hadden. Zodra er gevaar was zorgde dit ‘fight-flight-freeze’ mechanisme ervoor dat we in actie kwamen om te vechten, wegrenden om te vluchten of stil bleven staan en bevroren. Hierdoor word je alert en ben je vol focus – alle alarmbellen gaan af.
Wanneer je stress ervaart komt er adrenaline vrij in het lichaam, dit zorgt voor:
- Versnelde hartslag, zwaar bonkend hart
- Vertraagde spijsvertering
- (Extreem) zweten
- Verhoogde bloeddruk
- Oppervlakkige ademhaling
- Bloedvaten trekken samen (zodat er geen bloed verspild wordt)
Als adrenaline geactiveerd is, komt het hormoon cortisol in actie waardoor er een snellere stofwisseling ontstaat en een hogere bloedsuikerspiegel. Dit zorgt voor de brandstof in de stressvolle situatie. Daarnaast zorgt het hormoon cortisol ervoor dat het immuunsysteem wordt onderdrukt – het gevaar dat momenteel op de loer ligt is belangrijker om aan te pakken dan het beschermen van je lichaam. Bij Liberi wordt hier met name in de stabilisatiefase de focus op gelegd.
Hoewel deze heftige stress reactie en het ‘fight, flight, freeze’ mechanisme in de huidige maatschappij niet meer nodig is, overkomt het ons toch. Het stresssysteem blijft hetzelfde reageren op stress – zoals het duizenden jaren terug functioneerde, functioneert het nu nog steeds.
Hoe langer stress aanhoudt, hoe meer schade het aanricht
Hoe het lichaam reageert op stress is niet per se slecht – soms hebben we dit nodig om meer alert te worden en focus te houden. Echter kan langdurige stress wel zijn tol eisen, dit wordt voor het lichaam teveel. Doordat er veel cortisol wordt aangemaakt, blijft het immuunsysteem kwetsbaar voor indringers. Want – zoals hierboven al beschreven werd – zorgt cortisol ervoor dat het immuunsysteem niet meer gefocust is op jouw gezondheid, maar op overleven. Je lichaam wordt minder goed beschermd omdat je immuunsysteem amper werkt. Naast het feit dat je sneller ziek wordt zul je op verschillende vlakken van je gezondheid, klachten ervaren. Hieronder lees je welke signalen je krijgt als je een slecht immuunsysteem door stress hebt.
Signalen slecht immuunsysteem door stress:
- Vermoeidheid – je staat uitgeput op en voelt je de hele dag vermoeid
- Regelmatig infecties en/of ontstekingen
- Wondjes waarbij het lang duurt voordat ze genezen zijn
- Sneller last van verkoudheid, griep of koorts
- Allergische reactie
- Slecht slapen
- Vaker last van hoofdpijn – door stress stapelen gifstoffen zich op in het lichaam wat hoofdpijn kan veroorzaken
- Moeite met concentreren
- Prikkelbaar en nerveus
Zorg voor voldoende ontspanning
Stress is tegenwoordig zo ‘normaal’ geworden dat we er ook veel minder snel aan toe geven, want: iedereen heeft het toch druk? En iedereen heeft toch last van stress? In de huidige maatschappij waarin we leven lijkt de focus te liggen op presteren, gezien worden en hogerop komen – wat automatisch gepaard gaat met stress. Toch is het van groot belang om te zorgen voor voldoende ontspanning, juist als je goed wilt presteren. Juist als je hogerop wilt komen en juist als je gezien wilt worden. Door in- en ontspanning in balans te houden heeft je lichaam de tijd om weer op te laden en te herstellen. Om tot rust te komen. Door deze afwisseling zul je je immuunsysteem ook niet overvragen omdat het telkens weer kan herstellen en er niet continu cortisol wordt aangemaakt.
Herken jij dat je steeds vermoeider bent, vaker hoofdpijn hebt of sneller ziek bent? Ga dan bij jezelf eens na hoe veel stress je ervaart en hoe veel ontspanning je werkelijk hebt om van deze stress te herstellen. Ga je te lang door zonder je lichaam de kans te geven om echt tot rust te komen? Dan kan dit hele vervelende gevolgen hebben, denk aan bijnieruitputting, overspannenheid of een burn-out.
Concrete voorbeelden
Een slecht immuunsysteem door stress is geen pretje – laat het niet erger worden dan het is en kom in actie. Geef jezelf voldoende rust,zorg iedere dag voor rustmomenten tussendoor, plan af en toe een dagje voor jezelf, bezoek een sauna, zet je telefoon ‘s avonds uit, praat er met iemand over en lees een boek in plaats van het nieuws te kijken. Door goed voor jezelf te zorgen, gezond te eten, voldoende te bewegen,een vast slaapritme te creëren en dagelijkse rustmomenten zul je beter in balans blijven. Het gevolg is dat je stress beter kunt verdragen en je immuunsysteem sterk blijft en goed functioneert.
