“Die rit in de achtbaan gaf me echt wel een adrenaline boost”. “Het was zo spannend, de adrenaline stroomde door mijn lichaam!” In deze blog over adrenaline leg ik je uit wat deze stof precies is. Je hebt er waarschijnlijk positieve associaties mee. Je weet dat het je een kick geeft. Maar wist je dat een teveel aan stress ervoor kan zorgen dat adrenaline averechts gaat werken? Lees verder om er alles over te weten te komen. Ik leg je uit wat adrenaline exact met je doet en wat is de relatie is met stress.
Zoals altijd behandel ik het onderwerp van deze blog in relatie tot waar wij gespecialiseerd in zijn: stress en burnouts. Wat is de relatie tussen adrenaline en stress? Adrenaline en stress gaan hand in hand. Wanneer je aan deze combinatie denkt, denk je wellicht aan een negatieve band tussen de twee. Dat is zeker niet altijd zo. Adrenaline heb je hard nodig, net als een stress. Stress is er namelijk in twee vormen: gezonde stress en ongezonde stress. Onder invloed van stress wordt adrenaline aangemaakt. Dat is maar goed ook. Zou dat niet gebeuren, dan zou je namelijk helemaal niets kunnen met deze stof die je lichaam zelf aanmaakt.
In een gezonde situatie zorgt adrenaline voor de piek in prestaties die je nodig hebt. Zou je het niet aanmaken, dan kun je nooit krachtige prestaties leveren of alert reageren. Een stressreactie zorgt voor adrenaline aanmaak. Die stressreactie kan positief zijn. Of in elk geval behulpzaam. Denk aan een bal die je ineens op je af ziet komen. Je hartslag versnelt, je zintuigen staan op scherm en je lichaam reageert onmiddellijk. Dit is dankzij de stressreactie en de adrenaline die hierdoor wordt aangemaakt.
De relatie tussen adrenaline en stress is niet alleen positief. Stress kan ook ongezond zijn. In de praktijk komt dit vaak voor. Misschien weet je heel goed hoe het is om te veel stress te hebben. Je lichaam maakt geen onderscheid tussen gezonde en ongezonde stress. Het betekent dat adrenaline óók wordt aangemaakt op het moment dat je dit helemaal niet nodig hebt. Je lichaam vraagt er niet om, maar krijgt het toch. Straks ga ik dieper in op de gevolgen hiervan.
Laten we eerst even kijken naar wat voor stof adrenaline precies is. Dat helpt je om te begrijpen wat het precies doet. Adrenaline is een hormoon. De minder bekende naam epinefrine wordt ook wel eens gebruikt. De aanmaak van dit hormoon, die plaatsvindt in de bijnieren, is behoorlijk complex. Het heeft geen zin om hier al te uitgebreid op in te gaan. Wat je weten moet, is dat het een hormoon is dat door het lichaam zelf wordt aangemaakt.
Adrenaline is een zogenaamde “neurotransmitter“. Een neurotransmitter draagt impulsen over naar zenuwcellen op momenten dat deze nodig zijn. In lekentaal: een neurotransmitter is een communicatiemiddel van je eigen lichaam dat actie stimuleert. Cellen worden geprikkeld. Daarmee is een neurotransmitter het tegenovergestelde van een neuroblokker. Een neuroblokker houdt impulsen juist tegen. Denk aan Paracetamol, dat er door het tegenhouden van impulsen voor zorgt dat pijn minder sterk doorkomt.
De voornaamste functie van dit hormoon is om je lichaam de benodigde prestaties te laten leveren. Van origine heeft adrenaline een levensreddende functie. Deze functie stamt vanuit de oertijd. Mensen moesten te allen tijde in staat zijn om te vluchten voor gevaar. Adrenaline maakte dit mogelijk. Net zoals het de jachtinstincten op scherp zette.
Tegenwoordig hoeven wij gelukkig zelden om die redenen te vertrouwen op onze adrenaline aanmaak. Toch blijft dit hormoon onverminderd cruciaal. Nog steeds speelt het een belangrijke rol bij tal van gedragingen en activiteiten. Dreiging is er tegenwoordig natuurlijk nog steeds.
Adrenaline zorgt ervoor dat je snel kunt reageren en goede fysieke prestaties kunt leveren. Bijvoorbeeld bij plotseling schrikken. Daarom gaf ik eerder in deze blog het voorbeeld van de bal die je snel moet ontwijken. Adrenaline is niet alleen belangrijk bij ene plotselinge reactie: je gebruikt het ook om maximale prestaties te kunnen leveren. Denk aan een potje tennis waarin je een scherpe bal van je tegenstander nog probeert te halen. Dankzij adrenaline kun je een uiterste krachtinspanning leveren. Het wordt dus ook aangemaakt tijdens het sporten, wanneer je boos of geïrriteerd bent, maar ook tijdens seks en andere situaties die een (positieve) stressreactie oproepen.
Zelf kun je natuurlijk heel goed het verschil tussen echt gevaar en schijngevaar herkennen. Je lichaam kan dit echter niet. Daarom wordt adrenaline ook aangemaakt bij schijngevaar. Het maakt je in die gevallen beter bestand tegen stress en brengt je lichaam in opperste staat van paraatheid. Het zorgt ervoor dat je beter om kunt gaan met spanning.
Denk aan de spanning die je voelt wanneer je in een achtbaan stapt. Je ervaart een vorm van stress die de aanmaak van adrenaline stimuleert. Hierdoor bereidt je lichaam zich voor op wat komen gaat. Zonder deze aanmaak zou de je de achtbaanrit beslist niet als plezierig ervaren. Het heeft dus ook invloed op je geestelijke vermogen. Juist omdat je lichaam denkt dat er sprake is van een gevaarlijke situatie, kan een situatie die geen werkelijk gevaar vormt extra plezierig aanvoelen.
Het is dus niet altijd een probleem wanneer adrenaline wordt aangemaakt in een situatie waarin dit vanuit het oogpunt van gevaar niet noodzakelijk is. Wat belangrijk is, is dat je lichaam er iets mee kan doen. Tijdens die achtbaanrit kan je lichaam die adrenaline prima kwijt. Het is dus zeker niet altijd een nadeel wanneer het in niet-gevaarlijke situaties wordt aangemaakt: zolang je lichaam het maar kan gebruiken.
Onder invloed van adrenaline stijgen je hartslag en je bloeddruk. Hierdoor krijgen je spieren meer zuurstof en glucose aangeleverd waardoor zij sneller, explosiever en krachtiger in actie kunnen komen. Vergelijk het met optrekken in je auto bij het stoplicht. Wanneer je vanuit een stationair toerental vol gas geeft, zal je auto langzamer op gang komen dan wanneer je de motor al op een hoog toerental laat draaien voordat je de koppeling loslaat.
Adrenaline helpt je beter presteren omdat je lichaam, inclusief je zintuigen, op scherp wordt gezet. Je focus en concentratie nemen toe en je lichaam is klaar voor het leveren van een explosieve prestatie.
Zolang adrenaline wordt gebruikt, werkt het voordelig. Helaas kan je lichaam ook adrenaline voor niets aanmaken. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je ongezonde stress ervaart. In dit geval kan je lichaam niets met adrenaline. Je lichaam maakt het aan, maar verbruikt het vervolgens niet. Het bouwt op. Zeker wanneer je regelmatig last hebt van stress kan dat ervoor zorgen dat je diverse symptomen van stress gaat vertonen.
De symptomen waar je aan kunt denken zijn:
Als jij de bovenstaande symptomen herkent en stress ervaart, dan kan het heel goed zijn dat jouw adrenaline niveau te hoog ligt. Daar kun je zelf wat aan doen. Zorg ervoor dat je die adrenaline gaat gebruiken. Of verminder je stress. Dat zou de beste oplossing zijn. Ik weet uit ervaring dat dit niet gemakkelijk is. Dus als dit niet lukt, lees dan nog even verder. Liberi kan je hier namelijk bij helpen. Je kunt dus ook actief aan de slag met je adrenaline. Door te sporten, bijvoorbeeld. Zo zorg je ervoor dat er wat gebeurt met de aanmaak. Het kan de klachten uit de vorige alinea helpen voorkomen.
De beste manier om ervoor te zorgen dat een teveel aan adrenaline geen probleem wordt, is het permanent verlagen van je stress. Onze coaches kunnen hierbij helpen. Samen met jouw coach achterhaal je de oorzaak van je stress, mocht je hier zelf nog niet achter zijn. Vervolgens gaan jullie samen aan de slag om deze oorzaak effectief aan te pakken. Je zult merken dat symptomen waar je waarschijnlijk al langere tijd last van hebt, af zullen nemen.
Test je stress om te achterhalen hoe het met jouw stressniveau gesteld is. De resultaten van de test kun je met je coach bespreken in een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Je coach zal vervolgens zorgen voor een op maat gemaakte invulling van ons unieke Fasenplan. Zo kom je effectief en duurzaam van je stress af en voorkom je verdere gezondheidsklachten en een burn-out.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
1 reactie
Ik zwem het hele jaar door buiten. Na het zwemmen in de winter lijkt na 10 minuten alles versneld te gaan. Zoals het verkeer en muziek mop de radio. Wat gebeurt er met mij waardoor deze versnellingservaribg optreedt?