BMI staat voor “Body Mass Index”. BMI is een formule waarmee je gewicht in verhouding tot je lengte kan worden berekend. Het geeft een goede indicatie van of je een gezond gewicht hebt voor iemand van jouw lengte. Een gezond BMI is belangrijk. Het ligt tussen een index van 18,5 en 25. In deze blog lees je waarom het hebben van een gezond BMI belangrijk is. Maar ook ga ik in op enkele nuances, want je BMI zegt niet altijd alles. In deze blog lees je:
Een gezond BMI, wat betekent dit nu eigenlijk? Als je een gezond BMI hebt, heb je een gezond gewicht. Dit gewicht is passend bij je lengte. Als je geen gezond gewicht hebt heb je overgewicht of ondergewicht. Met name overgewicht is een steeds groter wordend probleem. In 2020 had in Nederland bijna 42% van de mannen en 32% van de vrouwen overgewicht. Daarbij zijn nog niet de mensen meegerekend die zwaar overgewicht (obesitas) hebben. Voor de Nederlandse mannen is dit 15% en voor de vrouwen 16%. Bij elkaar opgeteld is dus meer dan de helft van de Nederlandse bevolking te zwaar.
Hoe wordt onder- of overgewicht nu precies bepaald? Dit wordt gedaan aan de hand van de Body Mass Index: de BMI. Een gezond BMI ligt tussen de 18,5 en de 25. Wie een BMI heeft lager dan 18,5 heeft ondergewicht. In Nederland kwam dit in 2019 slechts bij 2,5% van de bevolking voor. Een BMI tussen de 25 en 30 betekent dat iemand overgewicht heeft. En een BMI van meer dan 30 houdt in dat iemand obesitas heeft. Is dit geval spreekt men van zwaar overgewicht.
Hoe kom je nu aan dit getal? Je kunt berekenen of je een gezond BMI hebt door je gewicht in kilo’s te delen door je lengte in meters in het kwadraat. In andere woorden: stel dat je 1,80 meter lang bent en 75 kilo weegt. Dan vermenigvuldig je 1,80 x 1,80. Dit is 3,24. Vervolgens deel je je gewicht door dit getal: 75/3,24. Zo kom je uit op 23,15. Deze persoon heeft een gezond BMI en dus een gezond gewicht.
Zoals je kunt begrijpen heeft het berekenen van je BMI ook zo zijn beperkingen. Een fitte en gespierde bodybuilder kan bijvoorbeeld geen gezond BMI hebben. Spiermassa weegt namelijk zwaarder dan vetmassa. Veel topsporters hebben bijvoorbeeld een BMI aan de hoge kant. Atleten die echt veel aan krachttraining doen, hebben volgens de BMI-schaal vaak zelfs (licht) overgewicht. Maar dat is natuurlijk niet zo. Alleen naar de BMI kijken is niet altijd een betrouwbare indicatie. Daarom zal bijvoorbeeld een diëtist ook altijd kijken naar je vetpercentage.
Tegelijkertijd kan iemand met een gezond BMI eigenlijk juist minder gezond zijn. Iemand met een gezond BMI kan bijvoorbeeld nooit wat aan sport doen en ongezond eten. Hij/zij kan dan veel vet tussen de organen hebben. Dit is niet gezond en kan zorgen voor gezondheidsproblemen. Dit is aan iemands BMI echter niet af te lezen. Staar je dus ook niet blind op je BMI: er speelt nog veel meer mee.
Als je geen gezond BMI hebt, wat dan? Het is in dit geval goed om te weten wat de oorzaak is. Zodra je dit weet, kun je er namelijk wat aan doen. Een veelvoorkomende oorzaak is dat mensen meer energie tot zich nemen (in de vorm van voedsel) dan dat ze verbruiken (door te bewegen). Die energie wordt gemeten in kilocalorieën. In onze maatschappij is er op elke straathoek eten te vinden: van een patatje met tot een broodje döner kebab.
Bovendien zijn de afgelopen jaren de portiegroottes steeds groter geworden. Gezelligheid gaat vaak samen met (ongezond) eten: taart op een verjaardag, chips bij een borrel of oliebollen met oud en nieuw. Onze lichamen zijn niet gebouwd op zo’n overdaad aan voedsel. We zijn ook steeds minder gaan bewegen. Het is dus ook niet zo vreemd dat het behalen en behouden van een gezond BMI niet gemakkelijk is.
Enerzijds nemen we dus ongemerkt snel te veel kilocalorieën tot ons. Anderzijds zijn er ook veel mensen die last hebben van emotie-eten. Als je moeilijke emoties hebt en hier niet goed mee om kunt gaan, kan eten een vluchtweg zijn. Lekker een bak ijs wegwerken om niet te hoeven denken aan de stress die je ervaart. Op de korte termijn geeft het even verlichting. Op de lange termijn verergert dit het probleem. Je hebt namelijk de oorzaak van de stress niet aangepakt. Door langdurig te veel te eten heb je geen gezond BMI meer. In dit geval kan het behulpzaam zijn hulp in te schakelen van een coach of therapeut. Niet het overgewicht, maar de onderliggende oorzaak (verstoorde emotieregulatie, spanningen of stress) is het probleem.
Ook zijn er talloze lichamelijke oorzaken aan te wijzen, zoals een te trage schildklier of genetische aandoeningen. Ook bepaalde medicatie kan gewichtstoename veroorzaken. Wat de precieze lichamelijke oorzaak is kan alleen een arts uitwijzen met lichamelijk onderzoek. Schakel dus allereerst de hulp in van je huisarts als je een vermoeden hebt dat er meer aan de hand is.
Hoewel een te laag BMI weinig voorkomt, is dit ook problematisch. Ondergewicht komt veel voor onder ouderen, omdat hun eetlust afneemt. Het is echter belangrijk dat zij voldoende voeding binnenkrijgen om de kans op bijvoorbeeld botbreuken te voorkomen. Mensen met de eetstoornis anorexia hebben ook geen gezond BMI. Zij hongeren zichzelf uit en kunnen zelfs in het ziekenhuis belanden. Vaak sporten ze ook overmatig uit angst om aan te komen. Hetzelfde kan gelden voor de stoornis orthorexia (dwangmatig gezond willen eten). Beide stoornissen zijn een serieus probleem en er is vaak therapie nodig. Tot slot kan het ook nog dat iemand een (te) hoge stofwisseling heeft en daardoor moeite heeft om een gezond BMI te behalen.
In het geval van een te hoog BMI is het allereerst belangrijk om ongezonde voeding zoveel mogelijk van het menu te schrappen. Veel ongezond eten bevat ‘lege calorieën.’ Ze bevatten veel energie maar weinig voedingsstoffen. Je voelt je dan ook vaak niet verzadigd. Let op wat je op een dag binnenkrijgt. Je kunt ervoor kiezen om kleinere porties te eten of minder tussendoortjes te nemen.
Om een gezond BMI te behalen gaan voeding en bewegen hand in hand. Minder eten, meer bewegen is simpel gezegd de eerste stap. Het veranderen van gewoonten is niet altijd gemakkelijk. Het vraagt doorzettingsvermogen, discipline, motivatie en daadkracht. Stel voor jezelf een doel, bijvoorbeeld een BMI bereiken onder de 25. Kijk dan op welke termijn je dit wilt behalen en deel het op in kleine stapjes. Hoe ga je daaraan werken?
Hetzelfde geldt uiteraard voor iemand met een te laag BMI. Extra eiwitten toevoegen aan de voeding kan daarin behulpzaam zijn. Denk aan noten, eieren, kwark of bonen. Gezonde snacks eten als tussendoortje, kiezen voor de volle variant in plaats van de magere en wat grotere porties nemen zijn enkele andere voorbeelden.
Op papier is het behalen van een gezond BMI redelijk eenvoudig. Veel mensen weten ook wel wat zij moeten doen voor een gezonder gewicht en gezonder BMI. Maar in de praktijk blijkt het toch vaak lastig om dit voor elkaar te krijgen. Dit kan met allerlei verschillende redenen te maken hebben. Sommige mensen hebben een problematische relatie met eten waardoor zij te zwaar zijn, anderen kunnen simpelweg onvoldoende aankomen.
Hoewel ik heb benadrukt dat je BMI niet heilig is en wellicht niet het hele verhaal vertelt, is het hebben van een gezond BMI in vrijwel alle gevallen heel belangrijk. Worstel je hiermee, stap dan op je huisarts af, of raadpleeg een diëtist. Heb jij over- of ondergewicht als gevolg van stress? Dan staan onze coaches voor je klaar.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606