We hebben al een aantal blogs gepubliceerd over het hebben van een paniekaanval. Wat een paniekaanval is, tips voor de allereerste minuten en dat er soms medicijnen voorgeschreven worden om deze te onderdrukken. Maar wat zijn nu eigenlijk de symptomen van een paniekaanval? En is dit hetzelfde als hyperventileren? Er zijn een aantal aandoeningen die dezelfde symptomen kunnen veroorzaken maar geen paniekaanval is. Hoe herken je een paniekaanval?
Verschil paniekaanval en andere aandoeningen
Zoals in de intro geschreven bestaan er een aantal aandoeningen die lijken op het hebben van een paniekaanval. Ondanks dat de symptomen er dicht bij elkaar liggen is het van belang deze stoornissen goed te onderscheiden. Zo leer je goed te handelen bij de juiste symptomen. Een oplossing voor bijvoorbeeld een aanval van hyperventilatie is namelijk anders dan bij een paniekaanval.
Hyperventilatie. Dit kan veroorzaakt worden door angst, paniek maar ook overmatig stress. Je gaat extreem snel ademen waardoor je teveel zuurstof binnenkrijgt. Hierdoor kun je het gevoel krijgen dat je stikt. Hyperventilatie kan veroorzaakt worden door een paniekaanval maar je kunt ook chronische hyperventilatie hebben. In zo’n geval adem je uit automatisme continu verkeerd waardoor je je vaak beroerd voelt of een aanval krijgt. Het valt onder de symptomen van een paniekaanval maar hyperventilatie betekent niet per definitie dat je last heb van paniekaanvallen.
Gegeneraliseerde angststoornis. Dit is een lastige om te onderscheiden want een angststoornis gaat vaak samen met paniekaanvallen. Echter heeft niet iedereen met een angststoornis paniekaanvallen, en niet iedereen met paniekaanvallen een angststoornis. Wanneer je lijdt aan een angststoornis is dat iets wat je waarschijnlijk je hele leven met je meedraagt. Er zijn een aantal behandelmethodes om controle te krijgen over je symptomen van je angst maar je zal er nooit helemaal vanaf komen. Een paniekaanval duurt over het algemeen niet langer dan 10-15 minuten en in het extreme geval een paar uur.
Psychose. In het geval van een psychose is het zeer van belang om onderscheid te kunnen maken van een paniekaanval. De symptomen liggen dicht bij elkaar echter is de behandeling totaal verschillend. Net als met een paniekaanval ervaar je een plots gevoel van ernstige angst en paniek. De symptomen die het verschil maken zijn de wanen en hallucinaties die er over het algemeen bij komen kijken. Tijdens een psychose zie, hoor, ruik en zie je dingen die er eigenlijk niet zijn. Je kan overslaan in grootheidswaanzin en het idee hebben dat er complotten om jou heen gevormd worden. In een ernstig geval kun je ervan overtuigd zijn dat de tv of radio jou berichten stuurt of dat anderen controle hebben over jouw gedachten.
De symptomen van een paniekaanval
Vroeger werd er gedacht dat een paniekaanval enkel en alleen mentaal aanwezig was. Naarmate de wetenschap meer onderzoek deed werd langzaam duidelijk dat het een wisselwerking is van mentale en fysieke symptomen. De overtuiging dat een paniekaanval alleen tussen je oren zit kun je bij deze loslaten. Het mentale deel van een paniekaanval is vaak maar een klein onderdeel van de gehele aanval. Welke symptomen kun je ervaren tijdens een paniekaanval?
- Extreme angst en paniek
- Hartkloppingen
- Overmatig zweten
- Trillen of het voelen van tintelingen in je handen
- Benauwd gevoel
- Droge mond
- Duizelig
- Misselijkheid, pijn in je maag of het gevoel dat je moet overgeven
- Buikpijn of acute diarree
- Het gevoel hebben dat de omgeving er anders uitziet of het gevoel hebben dat je de controle verliest
Waarom is diarree één van de symptomen?
Je voelt aan paniekaanval aankomen, of zit er middenin, en plots voel je dat je naar het toilet moet. Uit het niets heb je dunne ontlasting. Een van de symptomen van een paniekaanval. Maar hoe kan het zijn dat paniek acute diarree veroorzaakt? Dit heeft alles te maken met je vecht- of vluchtreactie. Je brein bereidt je lichaam voor op overleven en het is belangrijk dat je dit langere periode vol kan houden. Wanneer je moet vluchten heb je geen tijd om ergens rustig je behoefte te doen. Je lichaam ziet ontlasting als extra ballast in een situatie van extreme paniek of angst en dit moet zo snel mogelijk weg. Vandaar dat je lichaam een bepaald stofje afscheidt en je vaste ontlasting direct omzet in diarree.
Hartkloppingen: één van de vervelendste symptomen
Wanneer de angst en paniek de overhand nemen is het niet vreemd dat je je hart voelt kloppen in je borst. Hard genoeg dat dit nog meer angst kan veroorzaken. Je zal niet de eerste zijn die op de spoedafdeling terecht komt. Het kan lijken alsof je een hartaanval krijgt. Dit komt omdat de adrenaline in je lichaam snel stijgt tijdens een paniekaanval. Ook dit heeft alles te maken met je vecht- en vluchtreactie. Je hebt adrenaline nodig om direct, en zonder na te denken, te kunnen reageren. Omdat je feitelijk niet in een levensbedreigende situatie verkeert krijg je hartkloppingen. Iets wat je vaak niet voelt wanneer je hard moet rennen of moet vechten voor je leven. Hartkloppingen zijn misschien wel één van de beangstigende symptomen van een paniekaanval.
Zweten, trillen en misselijkheid
Naast hartkloppingen en diarree ga je vaak ook zweten, trillen en word je misselijk. Dit alles heeft ook te maken met de snel stijgende adrenaline. Normaliter kom je fysiek in actie als je in een vecht- of vluchtreactie zit. Of je moet je extreem stil houden waardoor je volledig afhankelijk bent van je gehoor. Je overlevingsdrang uit zich in een hyperfocus op geluid. Maar wanneer je in een paniekaanval zit strookt de omgeving niet met de reactie die je brein je wil geven. Deze energie moet ergens heen en resulteert daardoor in de symptomen van trillen, zweten en misselijkheid.
Controle krijgen over de symptomen
Het hebben van paniekaanvallen is al vervelend genoeg. De symptomen die daarbij komen zijn een extra ballast die de angst en paniek niet helpen snel weg te gaan. Een professionele coach kan jou helpen bij het krijgen van controle over deze symptomen. Wanneer je met grote regelmaat een paniekaanval hebt kan cognitieve gedragstherapie helpen met het krijgen van inzicht in je aanvallen. Combineer dit met wandelcoaching om zo terug te komen bij ontspanning en rust. Onderzoek samen of meditatie jou kan helpen terug te komen tot een paniekvrij leven.
