Weerbaarheid

Weerbaarheid is helaas geen eigenschap die je als luxe of mooie extra kunt zien. Het is een eigenschap die je hard nodig hebt. Iedereen krijgt met tegenslagen te maken en iedereen moet zo nu en dan voor zichzelf opkomen. Een gebrek aan mentale weerbaarheid is iets waar je ontzettend veel last van kunt hebben. Wat zijn de mogelijke gevolgen? En minstens net zo belangrijk: wat kun je doen om weerbaarder te worden?

Weerbaar zijn is iets dat je voor een groot deel kunt leren. Dat je misschien wat minder weerbaar bent, wil namelijk niet zeggen dat je niet weerbaarder kunt worden. Weerbaarheid is namelijk iets dat voor een groot gedeelte ontstaat in je jeugd. Je vormt het terwijl je opgroeit. Bij de een gaat dit perfect, maar de ander krijgt misschien een knauw die hij/zij niet helemaal te boven komt. In dit artikel gaan we in op het belang van weerbaarheid en hoe jij jouw weerbaarheid kunt vergroten.

Inhoudsopgave van dit artikel over weerbaarheid

• De definitie van weerbaarheid
• De basis voor weerbaarheid wordt gelegd in je jeugd
• Hoe herken je een gebrek aan weerbaarheid bij een kind?
• Een gebrek aan weerbaarheid onder volwassenen
• Mentale weerbaarheid trainen
• Onze coaches staan voor je klaar

De definitie van weerbaarheid

“Weerbaarheid” verwijst naar je vermogen om je aan te passen en te herstellen bij tegenslag, stress, trauma’s of uitdagingen. Het is het proces van het effectief omgaan met onverwachte veranderingen, verstoringen, druk of moeilijke situaties. het gaan dan niet alleen over deze situaties doorkomen, maar ook sterker en beter voorbereid op de toekomst eruit tevoorschijn komen. Weerbaarheid kan ook worden beschouwd als een vorm van veerkracht.

De basis voor weerbaarheid wordt gelegd in je jeugd

Om problemen met weerbaarheid te kunnen begrijpen, moeten veel mensen teruggaan naar hun jeugd. Ik wil niet suggereren dat alle weerbaarheidsproblemen hun oorsprong vinden in de jeugd, maar dit komt wel zeer vaak voor. Het is ook heel logisch. De weerbaarheid van kinderen wordt continu uitgedaagd. Dat begint al op de peuterspeelzaal. Hoewel kinderen daar natuurlijk over het algemeen fijn samenspelen en leiders/leidsters de harmonie in de groep goed bewaken, geldt soms het aloude principe van de “apenrots”: het kindje dat het meest assertief is, krijgt zijn/haar zin. Op hun eigen manier voeren kinderen vaak een bepaalde machtsstrijd.

Op de basisschool gaat dit verder. Grote klassen, verschillende karakters: het is voor kinderen een ontdekkingstocht naar wie zij zijn en wat hun positie in de klas en sociale groepjes is. Hier ziet men dan ook vaak de eerste problemen met weerbaarheid ontstaan. Kinderen kunnen (onbedoeld) erg hard en gemeen zijn. Natuurlijk zijn er in elke klas of groep wel eens spanningen en ruzies. Vaak ziet men dat kinderen die wat meer verlegen of minder assertief zijn, snel het slachtoffer worden van treiterijen. Deze kunnen misschien wel eens onschuldig ogen, maar voor kinderen kan dit het begin zijn van een probleem met hun zelfvertrouwen en weerbaarheid. Is dit probleem eenmaal ontstaan, dat gebeurt het vaak dat dit doorwerkt in hun latere tienerjaren en volwassen leven.

Hoe herken je een gebrek aan weerbaarheid bij een kind?

Voor kinderen is het leven een stuk eenvoudiger en minder stressvol wanneer zij weerbaar zijn. Maar hoe herken je een gebrek aan weerbaarheid bij een kind? Let op de onderstaande factoren, en vooral een combinatie hiervan:

• Vaak onzeker (in nieuwe situaties)
• Niet of onvoldoende in staat om voor zichzelf op te komen
• Weinig plezier op school
• Heeft niet echt vriendjes of vriendinnetjes
• Wordt somber, paniekerig, angstig of verdrietig bij tegenslag
• Geeft snel op
• Denkt dingen niet te kunnen
• Wordt gepest

Gelukkig is er op veel scholen veel aandacht voor de bovenstaande zaken. Je vraagt je wellicht af waarom ik uitgebreid aandacht besteed aan kinderen en scholen. Kinderen bouwen aan de fundamenten van hun latere volwassen leven. Hoe beter zij hierbij begeleid en ondersteund kunnen worden, hoe lager de kans is dat zij later in hun leven problemen krijgen. School noem ik specifiek omdat dit de situatie is waarin kinderen het grootste gedeelte van hun tijd doorbrengen en waarin vaak het meest van hun weerbaarheid wordt gevraagd.

Een gebrek aan weerbaarheid onder volwassenen

Een gebrek aan weerbaarheid is uiteraard ook onder volwassenen een groot probleem. Je hebt namelijk tal van gebieden waarop je voor jezelf op moet komen of jezelf weerbaar op dient te stellen om een taak te volbrengen of te krijgen wat je wilt. Volwassenen die kampen met een gebrek aan weerbaarheid kunnen een hoop stress en problemen ondervinden.

Misschien denk je relatief groot, maar een probleem met weerbaar zijn kan juist ook schuilen in de kleine zaken. De ene keer dat je geen nee durft te zeggen tegen een collega, of wanneer je weet dat je gelijk hebt maar niet voor je mening op durft te komen. Of zo’n dag dat er veel van je gevraagd is en je het gewoon niet meer trekt. Problemen met weerbaarheid kunnen in alledaagse situaties een probleem vormen. Je herkent misschien wel de onderstaande situaties:

• Dichtklappen wanneer je onder druk wordt gezet.
• Je grenzen niet aan kunnen geven.
• Het gevoel dat mensen je overlopen.
• Dingen tegen je zin moeten doen.
• Toegeven aan de mening van een ander terwijl je weet dat je gelijk hebt.
• Moeilijk confrontaties niet aan kunnen gaan.
• Opkijken tegen of onzeker worden door uitdagingen.
• Snel emotioneel bij tegenslag.

Mentale weerbaarheid trainen

Je mentale weerbaarheid kun je trainen. De manier waarop je dit het beste kunt doen, is afhankelijk van de oorzaak van je gebrek aan weerbaarheid. Een gebrek aan weerbaarheid is namelijk geen oorzaak, maar een gevolg. Het komt meestal voort uit een gebrek aan zelfvertrouwen of een trauma en kan samenhangen met iets als perfectionisme. Mentale weerbaarheid heeft een sterke relatie met stress. Daarom kunnen onze coaches helpen. Wanneer je samen met je coach achterhaalt waar voor jou de pijnpunten zitten, kunnen jullie samen gaan werken aan een oplossing.

Je denkpatroon kan van invloed zijn op hoe weerbaar je bent. Omdenken kan absoluut helpen. Door de manier waarop je situaties en jezelf benadert te trainen en te veranderen, kun je werken aan je weerbaarheid. Eén van de technieken die je hiervoor kunt gebruiken is een G-schema. Hiermee breng je jouw gedachten en de gevolgen daarvan in kaart. Weerbaarheid zit voor een groot gedeelte in gedachten en hoe je hiermee omgaat. Er is een gebeurtenis en hier reageer je op een bepaalde manier op. Vervolgens bepaalt die reactie hoe je hier verder mee omgaat. Met oefeningen als een G-schema in combinatie met bijvoorbeeld introspectie kun je leren dat je gedachten niets meer of minder zijn dan dat: gedachten. Weerbaarder worden draait voor een groot gedeelte om het doorbreken van niet helpende gedachten en patronen, waarna je zult zien dat je wel degelijk sterker bent dan je denkt.

Onze coaches staan voor je klaar

Heb jij erg veel last hiervan en wil je weerbaarder worden? Onze coaches helpen je graag met het verbeteren van je mentale weerbaarheid. Het is belangrijk om hieraan te werken. Een gebrek hieraan kan op tal van gebieden leiden tot problemen. Niet in de laatste plaats op het werk. Je wilt niet onnodig veel werkstress ervaren en uiteindelijk misschien zelfs uitvallen met een burn-out. Neem contact met ons op voor het plannen van een vrijblijvend kennismakingsgesprek met een coach bij jou in de buurt.