Moet jij jouw cortisol verlagen? Iedereen weet het belang van een gezond lichaam. Bijna iedereen weet ook dat hormonen een belangrijke rol kunnen spelen in je gezondheid en welzijn. “Verlagen” is vaak het toverwoord. Iedereen zal deze term kennen in combinatie met cholesterol, bijvoorbeeld. Maar hoe zit het precies met het verlagen van je cortisol? Veel mensen lopen rond met een te hoog cortisol niveau. Dit kan zorgen voor milde, maar ook ernstige klachten. Lees in deze blog wat de relatie is tussen cortisol en stress en waarom je cortisol verlagen belangrijk kan zijn. Natuurlijk vertel ik je ook hoé je dit kunt doen. In deze blog lees je:
Cortisol is een van de bekendste stresshormonen. Althans: van naam. Bijna iedereen heeft wel van cortisol gehoord. Maar weet jij wat cortisol precies doet en waarom en wanneer het wordt aangemaakt? Cortisol is een hormoon dat vrijkomt onder invloed van stress. Dit is normaal. Je lichaam heeft cortisol nodig om te overleven. Hierin schuilt direct het gevaar: cortisol wordt vaak namelijk niet alleen aangemaakt wanneer je het nodig hebt. Dat kan zorgen voor een probleem en mogelijk gezondheidsrisico. Je zult waarschijnlijk direct wel kunnen invullen waarom voor veel mensen cortisol verlagen zo belangrijk is. En je kunt ook wel raden om wie het dan gaat: mensen met te veel stress.
Wanneer je een prestatie moet leveren, wordt er eerst adrenaline en vervolgens cortisol aangemaakt. Cortisol wordt geproduceerd door de bijnieren.Door het aanmaken van deze stof kan opgeslagen energie in het lichaam sneller en effectiever worden aangewend.
Je kunt de aanmaak van dit hormoon zien als een overblijfsel uit de oudheid. Hoewel het toen in veel meer situaties nodig was dan tegenwoordig, is het hormoon zeker niet overbodig geworden. Alleen in de oudheid was je cortisol verlagen geen onderwerp waar men zich mee bezighield. Uiteraard omdat vroeger mensen nog geen kennis hadden van deze stof, maar ook omdat deze eigenlijk alleen werd aangemaakt wanneer het noodzakelijk was (en dus niet voor problemen zorgde). Dat is in onze hedendaagse maatschappij wel anders.
De productie van de stof komt op gang onder invloed van stress. Cortisol is eigenlijk bedoeld om de benodigde prestaties te kunnen leveren in levensbedreigende situaties. Situaties waarmee onze voorouders veel vaker te maken kregen dan moderne mensen. Waar moderne mensen echter veel vaker mee te maken krijgen, is ongezonde stress. In plaats van vluchten voor gevaarlijke dieren en bedreigende branden, ervaren wij nu ongezonde stress door zaken als werkstress, financiële problemen of strubbelingen in je relatie. Dit kan zorgen voor een te hoog cortisol niveau, waardoor je cortisol verlagen noodzakelijk kan zijn.
Hoewel je zelf natuurlijk het verschil tussen een levensbedreigende situatie en een andere stressvolle situatie kent, geldt dit voor je lichaam niet. Je lichaam weet als het ware het verschil niet. Je bijnieren krijgen het signaal om cortisol aan te maken en gaan vervolgens aan de slag. Dat dit eigenlijk niet nodig is, daar heeft je lichaam geen boodschap aan. Stress triggert cortisol. Goede stress, maar ook slechte stress.
Wanneer er sprake is van goede/gezonde stress, is cortisol-aanmaak geen probleem. Het levert dan een bijdrage aan de te leveren prestaties. Denk aan het trekken van een flinke sprint om nog je trein of bus te halen, of een snelle reactie om op tijd weg te kunnen springen voor een naderend voertuig.
Echter: je lichaam maakt ook cortisol aan bij slechte/ongezonde stress. Wanneer je incidenteel aan ongezonde stress wordt blootgesteld, is dit geen probleem. Wanneer je structureel aan ongezonde stress wordt blootgesteld, kan dit wel problematisch worden. Cortisol levert dan namelijk geen wezenlijke bijdrage en kan bovendien zorgen voor vervelende bijwerkingen. Daarom is je cortisol verlagen belangrijk wanneer je veel last hebt van stress.
Omdat stress en cortisol aan elkaar gekoppeld zijn, denk je misschien dat je cortisol verlagen niet mogelijk is zolang je nog stress ervaart. Dit is gelukkig wel zo. Cortisol is een stof die, wanneer deze onnodig wordt aangemaakt, je lichaam uit gewerkt moet worden. Doe je dit niet, dan kan het tot wel twee dagen duren voordat je lichaam de stof zelf verwerkt heeft. Dit betekent dat je tot wel twee dagen lang last kunt houden van de nadelige bijwerkingen van cortisol. Wanneer je stress blijft ervaren, kan het dus zelfs zo zijn dat je vrijwel continu met een te hoog cortisolniveau rondloopt. Je cortisol verlagen, is dan echt belangrijk.
Maar hoe kun je dan je cortisol verlagen? Dat is gelukkig niet zo moeilijk, maar je zult er wel inspanning voor moeten leveren. De beste manier om je cortisol te verlagen, is om voldoende te bewegen. Sport of flinke inspanning zorgt voor endorfine (een gelukshormoon) en dit helpt zowel tegen stress als met het verlagen van cortisol. Het is een van de vele redenen waarom wij kiezen voor wandelcoaching. Daarnaast zijn gezonde voeding en voldoende water drinken belangrijk. Vermijd vooral geraffineerde suikers en (zoutrijke) kant-en-klaar-producten. Ook goede slaap, voldoende ontspanning en voldoende plezier kunnen je cortisol verlagen. Het kan verstandig zijn om extra ontspanningsoefeningen (zoals ademhalingsoefeningen, mindfulness en yoga te doen. De combinatie van de juiste voeding en voldoende stressverwerking & ontspanning is een goede manier om cortisol te verlagen.
Wanneer jij je niet inzet om je cortisol te verlagen, loop je een hoog risico dat je last krijgt van een of meerdere bijwerkingen van een te hoog cortisolniveau. Er zijn flink wat bijwerkingen en ze zijn behoorlijk vervelend. Slecht slapen, een slecht humeur, een verminderde weerstand, depressieve gevoelens, (extreme) vermoeidheid, een te hoge of te lage bloeddruk, spierafbraak en een onrustig gevoel zijn allemaal mogelijke gevolgen van een te hoog cortisolniveau.
Is het niveau structureel te hoog, dan loop je zelfs risico op zeer ernstige gevolgen, zoals een hersenbeschadiging of hart- en vaatziekten. Daarnaast is een structureel te hoog cortisolniveau een teken van structurele ongezonde stress. Pak je de bron van de stress niet aan, dan loop je het risico op overspannenheid en uiteindelijk zelfs een burn-out. Het is dus altijd van groot belang om je stressniveau in de gaten te houden en zo snel mogelijk hulp in te schakelen wanneer je het gevoel hebt dat je het zelf niet meer aankunt of niet kunt oplossen.
In principe kan iedereen zijn/haar cortisol verlagen door rekening te houden met de tips uit de vorige alinea. Zorg voor de juiste voeding, voldoende beweging en zo min mogelijk stress en je cortisolniveau zal vanzelf dalen. Raadpleeg je huisarts of diëtist voor meer tips en een persoonlijke aanpak. Lukt het op deze manier niet om je cortisol te verlagen, dan doe je er verstandig aan om dit verder te laten onderzoeken.
Ervaar jij veel stress? Er is hulp mogelijk. Liberi biedt hulp bij stress en je cortisol verlagen. Door het effectief aanpakken en verhelpen of wegnemen van de stressor (de oorzaak van de stress), zul je geen last meer hebben van ongezonde stress en zal ook je cortisol dalen.
Stress verhelpen kan, zeker bij ernstige of extreme stress, een langdurig proces zijn. Gelukkig kunnen wij je gelijktijdig helpen bij het aanpakken van je stress en je cortisol. De coaches van Liberi kunnen je ontspanningsoefeningen aanleren en met jou in beweging komen om je cortisolniveau omlaag te brengen en terug te brengen tot acceptabele waarden. Je zult je hierdoor direct al beter gaan voelen.
Neem vrijblijvend contact met ons op voor een kennismakingsgesprek met een coach bij jou in de buurt.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606