Stresshormonen

Je weet ongetwijfeld dat hormonen bepalend zijn voor hoe jij je voelt. Misschien heb je ook wel eens gehoord van stresshormonen. Deze naam zegt alles: hormonen die van negatieve invloed zijn op je stressniveau. Maar is er wel zoiets als een stresshormoon? Of zijn er meerdere stresshormonen? Bestaan ze überhaupt wel echt? In deze blog geef ik je de antwoorden.

Bestaan stresshormonen echt?

Stresshormonen: zijn ze nu echt, of is het gewoon een term die is bedacht in het kader van stress? Het is het eerste. Stresshormonen bestaan natuurlijk wel degelijk. Het zijn hormonen die vrijkomen wanneer je stress ervaart. Dat gebeurt door automatische processen in je lichaam. Je kunt deze niet tegenhouden, zelfs niet als je dat zou willen. Veel mensen zouden dat willen, want deze hormonen doen meer kwaad dan goed. Althans: zo lijkt het. Hoe komt dat dan? Waarom zou je lichaam hormonen aanmaken waardoor jij je alleen maar beroerder voelt of slechter functioneert? Het is niet de schuld van je lichaam: het is de schuld van het type stress dat wij ervaren.

Onze coaches zijn gespecialiseerd in het coachen van mensen met stress en burn-out, depressie en angst- en/of paniekaanvallen. Wij zorgen dat je snel de juiste hulp krijgt.

Contact opnemen

Onze coaches

€159.00

Online cursus

Stap voor stap stressvrij, bewezen effectief, op basis van het Liberi Fasenplan.

Bekijk de cursus

De functie van stresshormonen

Stresshormonen hebben wel degelijk een belangrijke functie. Daarbij moet ik toevoegen dat de functie van stresshormonen eigenlijk alleen nuttig is in situaties van goede stress. Nu denk je wellicht: bestaat er zoiets als goede stress? Die bestaat zeker. Wij associëren stress natuurlijk direct met negatieve gevoelens. Met andere woorden: wanneer het gaat over stress, denken wij direct aan ongezonde stress. Maar er is zeker ook iets als goede stress. Als je dit een beetje een verwarrende term vindt, kun je goede stress ook zien als noodzakelijke stress.

Wat is die vorm van goede of noodzakelijke stress dan? Het is stress die mensen al ervoeren lang, lang voordat zij te maken kregen met de hedendaagse vormen van stress, zoals werkstress of teveel stress door social media. Stresshormonen hebben te maken met de basale vorm van stress: overlevingsdrang, vluchten, jagen, alert reageren, kinderen beschermen, kortom: activiteit. Onthoud dat stress op zichzelf helemaal geen probleem is. Het helpt ons in actie te komen.

Waarom maakt ons lichaam stresshormonen aan? Om ervoor te zorgen dat je lichaam en geest in opperste staat van paraatheid functioneren zodat je maximale prestaties kunt leveren. Deze reactie zit nog steeds in ons DNA. Alleen reageren we tegenwoordig overdreven fysiek op de vele vormen van mentale stress. Dat neemt niet weg dat stress nog steeds nuttig is. Heb jij jezelf wel eens verbaasd dat je in een hectische situatie met een razendsnelle oplossing kwam? Of vroeg jij je af hoe het mogelijk was dat je in een reflex een vallende peuter kon opvangen? Daarvoor mag je jouw stresshormonen danken.

Wat is het bekendste stresshormoon?

Wanneer het lichaam stress ervaart, komen er meerdere hormonen vrij. Toch is er één hormoon dat bekend staat als hét stresshormoon. Dat is het stresshormoon cortisol. Mensen vragen zich vaak af: “wat is het hormoon dat vrijkomt bij stress?” Grote kans dat zij dan cortisol bedoelen. Hoewel deze vraag ook betrekking kan hebben op andere hormonen, maar daarover later meer.

Cortisol speelt een zeer belangrijke rol in je lichaam. Tenminste: in de juiste situatie. Cortisol zorgt er namelijk voor dat je lichaam en geest sneller en krachtiger kunnen reageren in stresssituaties. Het wordt aangemaakt onder invloed van adrenaline. Wanneer je adrenalineniveau stijgt, is dat een teken voor je lichaam om cortisol aan te gaan maken. De spreekwoordelijke tank wordt gevuld. Zo beschik je over genoeg voorraad wanneer je in actie moet komen. Maar wat nu wanneer die actie uitblijft?

Onze coaches zijn gespecialiseerd in het coachen van mensen met stress en burn-out, depressie en angst- en/of paniekaanvallen. Wij zorgen dat je snel de juiste hulp krijgt.

Contact opnemen

Onze coaches

€159.00

Online cursus

Stap voor stap stressvrij, bewezen effectief, op basis van het Liberi Fasenplan.

Bekijk de cursus

Het moderne probleem met stresshormonen

Je lichaam maakt dus stresshormonen aan in alle situaties waarin je stress ervaart, goed of slecht. Die hormonen moeten natuurlijk wel verbruikt worden. In situaties van goede stress gebeurt dit ook. Denk even terug aan mensen duizenden jaren geleden. Er dreigt gevaar, want vanuit het niets duikt een gevaarlijk dier op. Geest en lichaam schreeuwen: rennen! In een uiterste krachtsexplosie lukt het om net op tijd te vluchten naar een veilige plek en zo aan de kaken van een roofdier te ontsnappen. Met dank aan stresshormonen. Denk nu even aan een typische hedendaagse situatie van stress. Wéér lukt het je niet om die deadline op het werk te halen. De mailtjes blijven binnenstromen, je manager verwacht een update en ondertussen vragen meerdere collega’s ook nog eens de oren van je hoofd. Stress, stress, stress… en daar blijft het bij: het dient geen fysiek doel.

Zie je het verschil tussen deze twee situaties? In de eerste situatie worden stresshormonen aangemaakt om vervolgens gebruikt/afgebroken te worden. In de tweede situatie worden deze hormonen óók aangemaakt (je lichaam onderscheidt immers geen goede stress van ongezonde stress), maar wordt hier vervolgens niets mee gedaan. De stresshormonen kunnen dus niet worden afgebroken en dat kan zorgen voor tal van problemen. Wil je weten welke problemen? Lees dan deze blog over cortisol.

Welke stresshormonen zijn er nog meer?

Cortisol is niet het enige stresshormoon. Er zijn nog meer stresshormonen. Het is een beetje hetzelfde als met gelukshormonen. Hiervan zijn er ook meer.

Naast cortison en adrenaline is er nog één belangrijk hoofd stresshormoon. Ik zeg bewust “hoofd” stresshormoon omdat er nog tal van andere hormonen zijn die van invloed zijn op je stress en gesteldheid. Maar eentje die ik nog moet noemen is noradrenaline.

Noradrenaline is zowel één van de stresshormonen als één van de gelukshormonen. Net als adrenaline is het een neurotransmitter. De werking is ook vergelijkbaar met die van adrenaline. Waar adrenaline achter vooral van invloed is op je energie werkt noradrenaline op je gemoedstoestand. Een tekort kan zorgen voor sombere en zelfs depressieve gevoelens terwijl een overschot zorgt voor een euforisch gevoel.

Wat kun je hiertegen doen?

Wat kun je doen tegen dit probleem met stresshormonen? De beste oplossing is het voorkomen van stress. Geen stress betekent geen overtollige hoeveelheid stresshormonen en dus geen probleem in dit opzicht. Helaas weten we allemaal dat te veel stress voorkomen eenvoudiger gezegd dan gedaan is. Een tweede optie is om iets te doen met die stresshormonen. Niet voor niets zegt men vaak dat sporten een uitstekende remedie is tegen stress. Het biedt je een mentale en fysieke uitlaatklep. Omdat je jezelf dwingt om prestaties te leveren, kunnen stresshormonen wel goed afgebroken worden. Zo kun je problemen voorkomen. Overigens is sporten niet de enige oplossing. Fysieke inspanning (vooral in de natuur) in zijn algemeen is goed (daarom maken wij ook gebruik van wandelcoaching). Wanneer dit gebeurt in de vorm van een activiteit waar je plezier aan beleeft, is dit extra effectief. Van een fijne wandeling tot klussen in huis en van lekker shoppen in de stad tot seks: allemaal voorbeelden waarbij gelukshormonen de stresshormonen kunnen counteren.

Hulp van onze coaches

Maar zelfs regelmatig of dagelijks sporten kan onvoldoende zijn bij chronische stress. Daarom kan het verstandig zijn om stress bij de bron aan te pakken. Ervaar jij veel symptomen van stress of een burn-out? Blijf hier dan niet mee rondlopen. Onze coaches staan voor je klaar en kunnen je helpen bij het effectief afrekenen met stress. Zo vormen die stresshormonen niet langer een belemmering tijdens je dagelijkse bezigheden. Je zult energieker, gezonder en gelukkiger worden, waardoor je beter kunt presteren. Ben je benieuwd naar wat wij voor je kunnen betekenen? Neem contact met ons op voor het maken van een afspraak voor een vrijblijvend intakegesprek met een coach bij jou in de buurt.