Overspannen zijn, wordt niet altijd goed begrepen. De meeste mensen kennen wel de symptomen van overspannen zijn, of kunnen herkennen wanneer iemand overspannen is, of dreigt te raken. Over de uitwerkingen van overspannenheid is over het algemeen niet zo veel onduidelijkheid meer. Over het ontstaan hiervan des te meer.
Overspannen zijn, kan tal van oorzaken hebben. Vaak wordt hierbij – niet onlogisch – gedacht aan vervelende oorzaken: een traumatische gebeurtenis, problemen in de thuissituatie, financiële stress of werkstress. Minder bekend, en ook minder geaccepteerd, is het feit dat je ook overspannen kunt raken door ogenschijnlijk leuke dingen. Zo kun je overspannen raken door te veel sociale druk.
Overspannen zijn, is zeer vervelend. Wanneer je dit bent, ben je namelijk jezelf niet. Je kunt niet presteren zoals gebruikelijk. Dit kan te merken zijn op je werk. Je kunt bijvoorbeeld onnodig fouten gaan maken of ervaren dat je de druk niet aan kunt. Ook kan overspannenheid gepaard gaan met somberheid en emotionele buien (zoals zomaar boos worden of ongecontroleerd eetgedrag). Het kan leiden tot tal van fysieke en geestelijke klachten.
Overspannenheid is een bekend verschijnsel. Bijna iedereen kent wel iemand die overspannen is, of is geweest. Wellicht heb je het zelf ook al eens meegemaakt. Omdat zo veel mensen direct of indirect te maken krijgen met overspannenheid, is het opmerkelijk dat overspannen zijn niet altijd op even veel begrip kan rekenen.
Wie overspannen is geraakt omdat hij of zij al tijden te kampen heeft met te veel werkstress, een te hoge werkdruk en structureel overwerken, zal over het algemeen geen vragen krijgen, maar kunnen rekenen op begrip en sympathie. Maar hoe zit dat met mensen die overspannen raken door te veel sociale druk?
Wanneer je overspannen bent geraakt door te veel sociale druk, heb je vaak iets uit te leggen. Je kunt de drang voelen om je situatie aan mensen uit te leggen, omdat zij deze niet lijken te begrijpen. Je bent in de ogen van sommigen overspannen geraakt door leuke dingen. Niet iedereen begrijpt dat dit mogelijk is en dat leuke sociale activiteiten zich tegen je kunnen keren en een bron kunnen vormen van stress.
Het is dus een misvatting dat je alleen overspannen kunt raken door invloeden of situaties die per definitie als negatief worden ervaren. Wanneer je begrijpt wat overspannenheid precies is, zul je ook begrijpen hoe dit kan ontstaan en hoe zelfs ogenschijnlijk probleemloze situaties er uiteindelijk voor kunnen zorgen dat mensen overspannen raken.
Overspannenheid betekent dat je gedurende langere tijd over je mentale grens heen bent gegaan. Je hebt, of er is, simpelweg te veel van jezelf gevraagd. Wanneer dit een kortere periode gebeurt, is er meestal niets aan de hand en zul je hier mee om kunnen gaan. Wanneer dit langer voortduurt, kan het gebeuren dat je jezelf als het ware over het randje jaagt en daardoor overspannen raakt.
“Te veel van jezelf vragen” is dus een zeer belangrijk onderdeel van overspannen raken. Meer van jezelf vragen dan dat je aankunt, kan niet alleen voorkomen in onaangename situaties. Meer dan ooit tevoren kan sociale druk er ook voor zorgen dat je jouw grens overgaat en overspannen raakt.
Sociale druk is iets anders dan het hebben van een druk sociaal leven. Een druk sociaal leven leiden, betekent weliswaar dat je zeer actief bent en altijd wel iets te doen hebt; je ervaart dit doorgaans als prettig. Het druk hebben is wezenlijk anders dan druk ervaren. Dat laatste is wel wat er gebeurt wanneer je te veel sociale druk ervaart. Wanneer kunnen en willen voor je gevoel omslaan naar “moeten”, kan dit voor problemen zorgen.
Sociale druk is niet iets dat je zomaar ervaart. Het gaat namelijk verder dan tegenzin. Iedereen heeft wel eens geen zin om naar dat ene feestje te gaan. Dat is normaal. Je verzamelt je moed en besluit toch maar te gaan, omdat je de gastheer/-vrouw en je vrienden niet teleur wilt stellen. Je gaat wellicht met wat tegenzin, maar het kost je niet echt moeite en in negen van de tien gevallen is het uiteindelijk toch nog gezellig.
Je spreekt van druk, wanneer iets je echt te veel wordt. Wanneer de beslissing om iets te doen niet alleen gepaard gaat met tegenzin, maar met zwaardere klachten. Het komt erop neer dat je dingen doet, die je eigenlijk op dat moment niet zou moeten doen omdat ze te veel voor je zijn. Je doet deze dingen niet uit intrinsieke motivatie, maar omdat je het gevoel hebt dat je ze moet doen of dat er van je wordt verwacht dat je ze doet.
Op deze manier kunnen situaties of activiteiten die voor buitenstaanders heel normaal of zelfs plezierig lijken, zorgen voor enorm veel stress en problemen en er uiteindelijk zelfs voor zorgen dat je overspannen raakt.
In onze maatschappij kan sociale druk een serieus probleem vormen. In de laatste twee decennia is daar nog een nieuwe vorm van sociale druk bijgekomen: druk door social media. Door gebruik van social media, kan een eventueel teveel aan sociale druk nog verder worden versterkt. Het gebruik van social media kan zelfs leiden tot druk die anders niet zou zijn ontstaan.
Sociale druk kan namelijk niet alleen ontstaan door je sociale leven. Blootstelling aan externe invloeden kan ook voor druk en stress zorgen. Ook het gevoel dat je aan bepaalde schoonheidsidealen moet voldoen, je succes afhangt van je inkomen of carrière of de ervaring dat je constant de leukste dingen mist (“fear of missing out”), kan zorgen voor (een teveel aan) druk. Social media scheppen niet zelden een onrealistisch beeld van het leven. Dit kan zorgen voor druk en stress en bijdragen aan het ontstaan van overspannenheid.
Wanneer je te veel sociale druk ervaart, is het in eerste instantie verstandig om te kijken waar deze druk vandaan komt en waarom je dit als druk ervaart. Als je de oorzaak kent, kun je wellicht ook zelf zorgen voor een oplossing door de zaken die voor druk zorgen te veranderen, of te werken aan de manier waarop deze jou beïnvloeden.
Het lukt echter zeker niet iedereen om verandering aan te brengen. Soms heb je simpelweg geen grip meer op de situatie. Is dit het geval, dan kun je gebaat zijn bij hulp van een specialist. Elke vorm van druk of stress die serieuze vormen aan begint te nemen, vereist aandacht. Een stress- en burn-out coach kan je helpen om om te gaan met de druk en je de tools aanreiken om de situatie te veranderen.
Wanneer je tijdig hulp zoekt, kun je overspannenheid door te veel sociale druk (of erger) voorkomen en ervoor zorgen dat sociale druk weer wordt omgezet in een gezond sociaal leven en/of een gezond beeld van wie je bent, met bijbehorende realistische verwachtingen.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606