Tics door stress
Net zoals stress tal van oorzaken kan hebben, kan het ook zeer veel verschillende uitwerkingen hebben. Iedereen gaat op zijn eigen manier om met stress. De manier waarop stress zich uit, kan per persoon verschillen. Sommige mensen worden somber, of juist opvliegerig. Anderen onttrekken zich aan sociale gelegenheden, gaan eten uit emoties of krijgen last van hoofdpijn.
Wanneer je last hebt van ongezonde stress, is dit een teken dat je over de grens van je mentale capaciteit heen bent gegaan. Ik schrijf bewust “ongezonde stress”, want een beetje stress van tijd tot tijd is heel normaal. Een te veel aan stress kan echter leiden tot tal van klachten. Niet alleen op mentaal vlak, maar ook lichamelijk. Naast hoofdpijn, wat vaak voorkomt, is er ook een andere manier waarop stress zich lichamelijk kan manifesteren. Eentje die heel vervelend kan zijn voor wie hier last van krijgt: tics door stress.
Wanneer je kampt met te veel stress, kun je impulsen niet goed genoeg verwerken. Dit kan zich dus ook fysiek gaan uiten, onder andere in tics (zenuwtrekjes) door stress. Heb je hier last van, dan kan dit zeer vervelend zijn. Tics kunnen in sommige gevallen zorgen voor andere lichamelijke klachten, maar vooral voor gevoelens van schaamte. Iedereen kan immers zien dat je “een probleem” hebt. Hoe ontstaan tics door stress en wat kun je hier tegen doen?
Wat zijn tics eigenlijk?
Een tic is een onvrijwillige, herhalende handeling. Sommige mensen hebben last van een ticstoornis, waardoor zij altijd te kampen hebben met tics. Bij andere mensen treden zenuwtrekken sporadisch op, bijvoorbeeld wanneer zij te kampen hebben met te veel stress.
Tics kunnen tal van vormen hebben en motorisch of vocaal van aard zijn. In het geval van motorische tics, gaat het om herhalende bewegingen van het lichaam. Motorische tics komen in zeer veel verschillende vormen en gradaties, maar veel voorkomend zijn (hard) knipperen met de ogen, trekken met de neus of mond, het rijzen van de wenkbrauwen, schudden met het hoofd, of maken van bepaalde bewegingen met de handen of vingers. Vocale tics kunnen zijn: snuiven met de neus, keelschrapen of het maken van geluiden.
Bij sommige mensen zijn tics onderdeel van een medische aandoening. Zo zijn tics bij mensen met Gilles de la Tourette, ADHD, ADD of een compulsieve dwangstoornis veelvoorkomend. Zij hebben in de basis doorlopend te maken met tics, al kunnen ze in hevigheid en frequentie variëren.
Stress kan zorgen voor tijdelijke tics. Tics zijn vrijwel altijd stressgerelateerd wanneer ze niet optreden tijdens periodes zonder stress. Heb jij last van zenuwtrekjes door stress, dan is de kans groot dat je deze niet had voordat je last kreeg van stress en dat ze ook weer verdwijnen zodra de stress voorbij is.
Hoe ontstaan tics door stress?
Hoewel alom bekend is dat stress ertoe kan leiden dat tics ontstaan, is er nog niet veel bekend over waarom tics ontstaan. Meer specifiek: waarom de ene persoon wel vatbaar is voor tics en de andere niet. Voor een groot gedeelte lijken tics genetisch bepaald. Bij een tic treedt er een bepaalde verstoring in de hersenen op.
Deze verstoring kan worden getriggerd door stress. Wanneer je stress ervaart, ben je je gewone zelf niet. Je hebt dan ook geen controle over hoe stress zich uit. Mensen kunnen dezelfde vorm of mate van stress ervaren en daar totaal verschillend op reageren. Bij de een kan dit betekenen dat hij of zij meer gaat drinken, bij de ander kan dat betekenen dat hij of zij tics gaat vertonen.
Wat kun je doen tegen tics?
Je kunt tics dus scheiden in vocale tics en motorische tics. Daarnaast is er nog een verschil. Sommige mensen zijn zich bewust van hun tics en anderen niet. Mensen die zich bewust zijn van een tic, kunnen hier om twee redenen meer hinder van ervaren. Het feit dat zij zich hier bewust van zijn, betekent vaak dat zij ervaren dat ze iets “moeten” doen. Wanneer je last hebt van een tic waar jij je bewust van bent, heb je bijvoorbeeld het gevoel dat je met je ogen “moet” knipperen. Doe je dit niet, dan word je bijvoorbeeld onrustig of nog meer gestrest. Je wilt het eigenlijk niet doen, maar kunt geen weerstand bieden aan de aandrang.
Daarnaast kunnen mensen die zich bewust zijn van een tic ook in sociaal opzicht hinder ondervinden. Het kan erg vervelend zijn wanneer je weet dat anderen jouw tic kunnen zien en wanneer je vervelende vragen of opmerkingen hierover krijgt.
Wanneer er geen diepere onderliggende medische oorzaak is voor tics (bijvoorbeeld een van de eerder genoemde ziektes/aandoeningen), kunnen tics soms verholpen worden middels therapie. Dat kan niet in alle gevallen, maar is ook niet in alle gevallen nodig.
Het aanpakken van de oorzaak of het gevolg?
Je kunt tics door stress op twee manieren aanpakken. Je kunt je richten op de oorzaak of op het gevolg. Bij behandeling om van een tic af te komen, wordt er vaak gebruikgemaakt van “cognitieve gedragstherapie”. Cognitieve gedragstherapie maakt je bewust van je eigen gedrag en waarom dit ontstaat. Vervolgens wordt vaak “habit reversal” toegepast. Habit reversal wil zeggen dat je aan wordt geleerd om met een tegenovergestelde reactie te reageren wanneer je een tic aan voelt komen. Wanneer je bijvoorbeeld met je ogen knippert, kan je worden aangeleerd om op het moment dat je de behoefte voelt om dit te doen, je ogen juist wijd te openen. Op deze manier kan op den duur een tic geneutraliseerd worden en verdwijnen.
De vraag is: wanneer jij last hebt van tics door stress, is het dan niet veel beter om de oorzaak aan te pakken, in plaats van het gevolg? Wanneer een tic het gevolg is van stress, betekent dit dat de tic hoogstwaarschijnlijk zal verdwijnen wanneer de stress afneemt. Daarom kan het veel effectiever zijn om je stress aan te pakken, dan puur (een van de) gevolgen hiervan.
Heb jij last van stress, ongeacht of zich dit nu uit in de vorm van tics, en zoek je hulp hierbij? Doe onze stresstest en ervaar hoe het met jouw stressniveau gesteld is. Wil je aan de hand daarvan hulp, dan kun je altijd een vrijblijvende intake aanvragen bij een van onze coaches bij jou in de buurt.
