Zenuwachtig zijn herken je aan de volgende dingen. Meestal heb je een rusteloos gevoel en voel je je hart sneller kloppen. Je kunt wat gaan zweten en sneller adem gaan halen. Ook kan het zijn dat je maag wat van streek is en je eetlust dus ook minder is. Soms weten we heel goed waarom we zenuwachtig zijn. Er staat bijvoorbeeld een belangrijke presentatie op de planning, een gesprek waar we tegenop zien, of een activiteit waar we een beetje bang voor zijn, zoals een afspraak bij de tandarts om een gaatje te laten boren. Op andere momenten hebben we een zenuwachtig gevoel zonder dat we daar zelf een duidelijke oorzaak voor kunnen aanwijzen.
Zenuwachtig zijn is heel normaal. Iedereen kent het gevoel van ‘de zenuwen in de buik’ wel. Misschien is je eerste herinnering aan zenuwachtig zijn wel die keer dat je ging diploma zwemmen. Of dat je met je hele klas een kerstmusical ging opvoeren en die momenten vlak voor je op moest voor een volle zaal staan je nog helder voor de geest. We vinden een zenuwachtig gevoel niet altijd leuk, maar het is ook heel gezond! Je lichaam maakt hormonen aan die ervoor zorgen dat je scherp en gefocust bent. Je maakt je klaar voor een belangrijke taak en de zenuwen zorgen er op die manier voor dat je die taak goed kunt volbrengen.
Uiteraard is er ook een keerzijde. Je kunt zodanig zenuwachtig zijn, dat de zenuwen je gaan belemmeren. Je gaat misschien stotteren, of de angst om een fout te maken wordt zo erg, dat je juíst fouten gaat maken. Faalangst kan dan om de hoek gaan kijken. Zenuwachtig zijn is eigenlijk gewoon een vorm van stress in je lichaam.
Een beetje stress is heel normaal en gezond. Te veel stress kan echter voor veel problemen zorgen, zowel lichamelijk als mentaal. Meestal zorgt te veel stress pas op langere termijn voor negatieve gevolgen. Zenuwachtig zijn is meestal een gevolg van een tijdelijke situatie. Overmatig zenuwachtig zijn voor een bepaalde taak of activiteit kan dan dus leiden tot een minder goede prestatie. Dat is heel vervelend, maar in de meeste gevallen heeft het geen grote gevolgen voor onze gezondheid.
Het wordt een ander probleem als je heel regelmatig zenuwachtig bent. Je hebt dan telkens korte momenten van stress. Als de taak of activiteit waar je tegenop zag dan voorbij is, is je zenuwachtigheid ook weer voorbij. Maar doordat die taak of activiteit telkens terugkeert, ontstaat er dus een situatie waarbij je toch last krijgt van langdurige stress. Het is dan belangrijk om bij jezelf te rade te gaan waarom je zo zenuwachtig bent. Waar ben je nu precies bang voor? Heeft dat te maken met je eigen prestaties, de verwachtingen van anderen, anticipatie van een negatieve reactie of een combinatie van dingen?
Pas als je weet waarom je zo zenuwachtig wordt van iets, kun je er ook iets aan doen. Soms kan het al helpen om er alleen maar even over te praten met iemand die een luisterend oor biedt. Dit kan een collega, goede vriend, of zelfs je leidinggevende zijn. Juist als je je kwetsbaar op kunt stellen creëer je verbinding. In het geval van een leidinggevende kan die persoon mogelijk ook met je meedenken in het zoeken van een oplossing. Want het hebben van langdurige stress is niet lang vol te houden. Je gaat jezelf geheid tegenkomen op een later moment, als je de bron van je zenuwachtigheid niet aanpakt.
Wat nu als je telkens zenuwachtig bent, zonder duidelijk te weten waarom. Je zou wel dingen kunnen bedenken, maar je kunt niet eenduidig één oorzaak aanwijzen. Dan kan het zijn dat het sympathische zenuwstelsel in je lijf langdurig is geactiveerd. Dit deel van je zenuwstelsel wordt actief op het moment dat er stress is. Je lijf maakt zich klaar om tot actie over te gaan. Heel handig om tijdelijk in een alerte toestand te zijn om je taak te volbrengen. Maar niet handig als je er langdurig in verblijft en je parasympatische zenuwstelsel inactief is. Je parasympatische zenuwstelsel wordt actief op momenten van rust. Het is nodig om je systeem weer in balans te brengen.
Als je kijkt naar de natuur, dan vind je een soortgelijk principe. Zenuwachtig zijn en in een stresstoestand verkeren kun je zien als de hoge activiteit van de zomer. Er gebeurt van alles, het is lang licht, er is veel energie. Het is niet altijd zomer (al zouden sommigen van ons dat best wensen!), maar er is ook een periode van herfst en winter. In de winter komt de natuur tot rust. Het is een tijd van verstilling, inkeer en reflectie. Je zou de winterperiode kunnen vergelijken met het actief worden van het parasympatische zenuwstelsel. Er is geen stress en zenuwachtig zijn is niet nodig.
Voor een fijn en gezond leven is het zaak dat er balans is tussen zomer en winter, activiteit en rust. Als jij veelvuldig zenuwachtig bent en veel onrust ervaart, is het zaak wat meer ‘winter’ toe te gaan voegen in je leven. Wat meer tijd voor rust en ontspanning. Bekijk je leven eens vanuit een wat hoger perspectief. Hoe breng jij je dagen door? Is er te veel te doen in te weinig tijd? Wordt er veel van je verwacht op je werk en in je privéleven? Probeer je alle ballen in de lucht te houden? Dan zou het best eens kunnen zijn dat het zenuwachtige gevoel dat je achtervolgt, hier de oorzaak van is.
Vraag jezelf af: wat heb ik nu daadwerkelijk nodig? Waar verlang ik naar? En probeer dagelijks kleine momentjes van rust in te bouwen. Neem pauzes, doe dingen waar je plezier aan beleeft. En vraag hulp, je hoeft niet alles alleen te doen. En mocht je hier nu erg mee worstelen, dan staan onze coaches voor je klaar om samen een stukje op te lopen en de natuur als inspiratiebron aan te boren. Je kunt vrijblijvend contact opnemen voor een kennismaking.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606