Waarderen is inmiddels een modewoord geworden, net zoals dankbaarheid, mindfulness en zelfzorg. Je ziet op social media van alles voorbij komen. Influencers die laten zien hoe ze selfcare toepassen. Je ziet de meest gelikte foto’s van ligbaden met bloemblaadjes erin, de kunstzinnigste latte art (een gewoon kopje koffie is er niet meer bij) en mensen in meditatiehouding op de mooiste locaties. Als je al die overvloed ziet kun je onzeker worden over je eigen leven, want jouw dagelijks bestaan ziet er niet zo rooskleurig uit.
En dat hoeft ook niet. De plaatjes die de social media ons voorschotelen zijn geen realistische beelden. Veelal zijn de foto’s ook nog eens flink bewerkt. Toch is het kunnen waarderen van het leven nodig om lekker in je vel te zitten. Hoe kun je dus wél waarderen wat je hebt, wie jij bent en wie je om je heen hebt?
Jezelf waarderen
Ten eerste mogen we leren onszelf te waarderen. Daar begint het eigenlijk mee. Als je jezelf niet waardeert wordt het een flinke uitdaging om andere mensen of dingen ook te kunnen waarderen. Je kunt je in de meest luxueuze setting bevinden (een situatie die de meeste mensen vast zouden waarderen), maar als jij jezelf als persoon niet waardeert kan het leeg aanvoelen. Te midden van alle weelde voel je je bijvoorbeeld onzeker of waardeloos.
Hoe doe je dat?
Je kunt om te beginnen elke dag eens drie dingen opschrijven die je in jezelf waardeert. Dat kan van alles zijn: bijvoorbeeld je spontaniteit of zorgzaamheid. Misschien waardeer je het wel dat je zo lang bent, zodat je een klein vrouwtje in de supermarkt kan helpen door iets voor haar uit het bovenste schap te pakken. Het hoeft, zoals je ziet, niets groots te zijn. Bovendien kan het ook iets zijn dat zich afspeelt op je werk: een rapport dat je hebt geschreven bijvoorbeeld. Misschien schrijf je redelijk makkelijk en waardeer je deze eigenschap van jezelf. Of je luisterende oor, zodat die collega even van zich af kan praten over de stress op het werk en begrip bij jou kan vinden. Waarderen zit hem in het oog hebben voor de kleine, dagelijkse dingen.
Anderen waarderen
Daarnaast kun je stilstaan bij de mensen om je heen: een mogelijke partner, kinderen, vrienden, familie of collega’s op werk. Wat betekenen deze mensen voor jou? Wij mensen zijn sociale wezens en kunnen dus niet zonder contact met anderen. Bij een gebrek aan (fysiek) contact kan eenzaamheid of huidhonger ontstaan. Verbondenheid ervaren geeft zelfs een gevoel van zingeving: je voelt je onderdeel van het grotere geheel. Daarbij is het van belang de ander te zien zoals diegene echt is. Niet zoals jij wilt dat diegene is. Je partner proberen te veranderen kun je beter laten. Focus op jezelf: wat kun jij veranderen of aanpassen? Dat ligt binnen jouw invloed, het gedrag van een ander niet.
Tips om anderen meer te waarderen
We zien vaak gemakkelijker de tekortkomingen van een ander dan van onszelf. Betrap je jezelf er wel eens op dat je loopt te klagen over die ene collega op werk? Of dat je zeurt over je partner die dit of dat niet heeft gedaan? Alles dat je aandacht geeft groeit, dus door te focussen op het negatieve, zul je ook vooral het negatieve zien. Oefen jezelf door het positieve in de ander te zien, dan ga je die persoon automatisch meer waarderen.
Welke positieve eigenschappen kun je zien in je collega? Wat doet je partner allemaal wél? Misschien stopt hij zijn sokken niet in de wasmand, maar neemt hij wel regelmatig een bloemetje voor je mee (het klassieke voorbeeld, nietwaar?). Ook deze positieve dingen kun je opschrijven. Je hoeft dit niet dagelijks te doen, maar je kunt wel regelmatig even een momentje nemen om van een aantal personen die dicht bij je staan op te schrijven wat je in hen kunt waarderen.
Bovendien kan je hier zelf ook nog een graantje uit meepikken. Het nadenken over het gedrag en de eigenschappen van anderen kan als een spiegel werken voor jouw eigen eigenschappen en gedrag. Volgens de theorie van de kernkwadranten hebben we allemaal onze eigen kwaliteiten, allergieën, valkuilen en uitdagingen. En juist in het gedrag van een ander kunnen we veel van ons eigen gedrag herkennen en begrijpen. Zo leer je niet alleen de ander meer te waarderen, maar indirect ook weer jezelf!
Waarderen wat je hebt
Tot slot staan we stil bij het kunnen waarderen van je (uiterlijke) omstandigheden. Ben je tevreden met jouw uiterlijke omstandigheden? Het huis en de plek waar je woont? De mogelijkheden en kansen die jij hebt? De hoeveelheid geld op je bankrekening? We hoeven geen miljonair te zijn om tevreden te kunnen zijn met ons vermogen. Wat heb je daadwerkelijk nodig om prettig te kunnen leven? Vaak is dit minder dan we denken! We zijn geneigd onszelf te vergelijken met mensen die het beter (schijnen te) hebben. Je trekt dan altijd zelf aan het kortste eind. Maar is het nodig om drie keer per jaar op vakantie naar het buitenland te gaan? Om elk jaar de nieuwste smartphone te kopen?
Het is hierbij belangrijk om bij jezelf te blijven. Wat vind jij belangrijk in het leven? Het kan zijn dat je gewoon houdt van luxe en van gadgets. Daar is niets mis mee, het wordt pas een probleem als je denkt dat je dit moet doen om een bepaalde status te kunnen verwerven. Je doet het dan eigenlijk voor anderen, om het beeld dat anderen van jou hebben intact te houden. Je bent niet intrinsiek gemotiveerd, maar jouw motivatie komt van buitenaf. Het wordt dan heel moeilijk te waarderen wat je hebt, want als de buurman iets nieuws koopt, moet jij direct meedoen. Ga dus bij jezelf na waarom je iets wilt hebben. Wat zijn jouw persoonlijke waarden? En strookt jouw gedrag met die waarden? Neem jezelf eens eerlijk onder de loep en kijk wat er naar boven komt.
Stress en burn-out
Als je veel stress ervaart of zelfs een burn-out hebt kan het heel moeilijk zijn om dingen te waarderen. De zwaarte van het leven kan je overweldigen. Juist dán is het heel belangrijk om stil te staan bij waar je dankbaar voor bent. Heb je hier moeite mee? Twijfel dan niet en neem contact met ons op. We helpen je graag, zodat jij jezelf, de ander én je omstandigheden makkelijker kunt leren waarderen!
