Vriendschappen vormen een essentieel onderdeel van ons leven. Ze bieden steun, plezier en verbondenheid. Maar wat gebeurt er als een vriendschap verandert of eindigt? Niet door een overlijden, maar simpelweg omdat jullie verschillende paden bewandelen of omdat er onoverbrugbare verschillen ontstaan. Het verlies van een vriend kan net zo pijnlijk zijn als ander verlies, en toch wordt dit gevoel vaak niet erkend. Hoe ga je om met deze vorm van rouw, inclusief de stress en spanningen die daarbij komen kijken?
Vriendschappen veranderen, net als mensen. Een vriendschap die jarenlang aanvoelde als ‘thuis’, kan plotseling veranderen doordat je een andere weg in het leven inslaat. Misschien verhuist een vriend naar een andere stad of land of groeien jullie uit elkaar omdat jullie prioriteiten verschuiven. Een andere situatie kan zijn dat jullie persoonlijke groei doormaken in een andere richting. Wat ooit vanzelfsprekend voelde, wordt ongemakkelijk.
Niet alle veranderingen komen spontaan. Sommige vriendschappen vervagen zonder dat je het doorhebt. Je spreekt elkaar minder vaak, totdat je op een dag beseft dat het niet meer hetzelfde is. De pijn zit in de stilte die je bijna kan voelen en in het missen van de persoon die er altijd was. Het is belangrijk om te beseffen dat dit proces normaal is. Het maakt de vriendschap niet minder waardevol, het betekent simpelweg dat het zijn natuurlijke verloop heeft gehad.
Wanneer vriendschappen eindigen, kan dat emotioneel net zo zwaar wegen als andere vormen van verlies. Toch wordt deze rouw vaak niet begrepen. Je voelt misschien verdriet, teleurstelling of zelfs boosheid, maar je weet niet goed hoe je ermee om moet gaan. Laat die gevoelens er zijn. Ze erkennen is een eerste stap in het verwerken ervan.
Iedereen gaat op zijn eigen unieke manier om met rouw. Dit geldt net zo goed voor een overlijden als voor het verliezen van vriendschappen. Hieronder een aantal tips hoe je de verwerking kan inzetten.
Verdriet is een hele natuurlijk en niet aangeleerde emotie. Het is een van de basisemoties die wij hebben en niet kunnen verdringen. Geef jezelf de ruimte om dit verdriet ook te voelen, om te rouwen. Net als je dat zou doen bij iedere andere vorm van verlies. Loop niet weg voor je gevoelens, maar erken dat ze er mogen zijn.
Schrijven is stress verlagend. Hier hebben we eerder over geschreven. Ook in de situatie van het verlies van vriendschappen kan dit een waardevolle toevoeging zijn. Schrijf het voor jezelf van je af of schrijf een brief naar de persoon in kwestie. Je hoeft de brief niet te versturen. Alleen al opschrijven hoe jij je voelt en hoe jij het beleefd hebt is genoeg. Ook als je gekwetst bent is het belangrijk te onthouden dat een excuus ontvangen niets toevoegt aan de situatie. Vooral niet als je om het excuus moet vragen.
Er zijn weinig mensen die niet begrijpen wat je meemaakt. Iedereen verliest vriendschappen in zijn of haar leven. Praat met iemand die je vertrouwt. Het kan soms opluchten en het is fijn om te horen dat je niet alleen bent, dat anderen soortgelijke ervaringen hebben.
Daar is dat belangrijke onderwerp weer. Zelfzorg. Ook in rauwe rouw is zelfzorg belangrijk. Vriendschappen verliezen kan emotioneel uitputtend zijn. Neem dan ook de tijd om voor jezelf te zorgen. Neem wat meer rust, ga er een paar dagen tussenuit of doe gewoon even helemaal niet. Sta het jezelf toe en gun jezelf dat moment om te reflecteren zonder over te gaan op boetedoening.
Helaas gaan vriendschappen ook voorbij omdat er een verschil van mening of ruzie ontstaat. In die situatie is er niet alleen rouw, maar zijn er ook verwijten of een schuldgevoel. Gaat er nog een gesprek plaatsvinden om het af te sluiten? Probeer dan te luisteren zonder jezelf meteen te verdedigen. Misschien zit er wel een kern van waarheid wat de ander te vertellen heeft. Dit betekent niet meteen dat je fout zit. Ook is het belangrijk om mild te zijn voor jezelf. De vriendschap is niet voor niets voorbij. Je hebt hier waarschijnlijk goed over nagedacht en hebt gehandeld met de kennis en inzicht die je op dat moment had.
Nog een belangrijk aspect wat we mee willen geven. Indien je, om welke reden dan ook, helemaal geen contact meer hebt en via via allerlei verwijten te horen krijgt, is het belangrijk te focussen op loslaten. Dit klinkt (en is) ontzettend lastig, maar door steeds maar weer aandacht te geven aan de situatie terwijl je niet direct met elkaar spreekt, maakt het een zware last in je leven. Soms hoeft er niets meer gezegd te worden. Het laat alleen maar zien dat de ander er mee bezig blijft. De roddels en verwijten definiëren jou niet en hoeven geen waarde te hebben in je leven. Loslaten en verder gaan met je leven is zoveel krachtiger.
Loslaten klinkt simpel, maar het kan ontzettend moeilijk zijn. Je blijft misschien piekeren over wat er misging of over de vraag of je het anders had kunnen doen. Dit soort gedachten kunnen je vasthouden in een cirkel van verdriet en frustratie.
Accepteer dat loslaten tijd kost. Je bent niet van de een op andere dag los van iemand. Gun jezelf de tijd en ruimte om verdrietig te zijn en te rouwen.
Hoe vervelend het ook is dat vriendschappen eindigen, er is altijd wel een les uit te halen. Wat heb je geleerd uit de gehele periode? Wat heb je over jezelf ontdekt? Hoe heeft de vriendschap je gevormd en hoe misschien juist niet?
Klinkt wat zweverig en dat is precies wat we gaan doen. We gaan de vriendschap weg laten zweven. Beeld je in dat je de gehele situatie in een ballon stopt en deze weg laat zweven. Door het symbolisch te maken lukt het soms beter om, stap voor stap, je emoties los te maken.
Als het ondanks alles niet lukt om je los te maken van een vriendschap, dat het je blijft belasten, is het geen teken van zwakte om hulp in te schakelen. Dit is geen lineair proces, maar zal op en neer gaan. Een professionele coach kan je hierin ondersteunen en begeleiden. Heb jij ook wat extra hulp nodig om vriendschappen los te laten? Neem gerust contact op om de mogelijkheden te bespreken.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606