Vrijwel iedereen weet dat er een sterke relatie bestaat tussen stress en een burn-out. Sterker nog: deze twee zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Zonder stress geen burn-out, want een burn-out wordt altijd veroorzaakt door een vorm van te lange blootstelling aan ongezonde stress. Stress en een burn-out kunnen allebei zorgen voor talloze symptomen. Veel symptomen zullen je bekend zijn; van andere symptomen had je wellicht nog geen weet. Maar een belangrijke vraag over de symptomen van stress en een burn-out is: zijn er verschillen? Zijn de veel voorkomende en minder voorkomende symptomen gelijk, of kun je bij stress last krijgen van symptomen die je bij een burn-out niet kunt krijgen, en vice versa? Wij leggen het je graag uit.
Het korte antwoord op de vraag of er verschillen zijn in symptomen van stress en een burn-out, is: “nee, maar…”. Om een goed en volledig antwoord te kunnen geven, dien je niet alleen te kijken naar het symptoom op zichzelf, maar ook naar de manier waarop dit symptoom zich manifesteert en de gevolgen ervan. Doe je dit, dan zul je er achter komen dat er wel degelijk verschillen zijn. Ook is het goed om te kijken naar de vier deelgebieden waarom symptomen van stress en een burn-out zich kunnen manifesteren. Ten slotte dien je van te voren vast te stellen om wat voor soort stress het gaat. Daar gaan wij eerst dieper op in.
Een burn-out kent slechts een vorm. Je hebt een burn-out of niet. Er is geen sprake van “een klein beetje burn-out”: het is alles of niets. Natuurlijk zijn er ook binnen een burn-out bepaalde gradaties. Laten we voorop stellen dat een burn-out altijd zeer ingrijpend is en dat het herstellen van een burn-out een lang en zwaar proces kan zijn. Dat neemt niet weg dat de ene persoon beter met de gevolgen van een burn-out kan leven dan de andere persoon. Dit is afhankelijk van de eigen ervaringen, maar ook van de symptomen en de heftigheid hiervan. Maar onderaan de streep geldt: een burn-out, is een burn-out.
Stress kent twee vormen. Deze moeten eerst uitgelegd worden voordat je kunt bepalen of er verschillen in symptomen van stress en een burn-out zijn. Stress kent een gezonde vorm (goede stress) en een ongezonde vorm (slechte stress). Wanneer je het hebt over symptomen, denk je waarschijnlijk direct aan schadelijke gevolgen waar je onder lijdt. Een “symptoom” wordt echter niet alleen gedefinieerd als een ziekteverschijnsel, maar ook als een “klinisch verschijnsel” of een “verschijnsel waaraan je iets herkent”, blijkt uit deze omschrijvingen. Deze nuance is belangrijk om te onthouden.
Wij schreven in het begin van deze blog dat het korte antwoord op de vraag “kennen de symptomen van stress en een burn-out verschillen” nee is. Echter: wanneer je het onderscheid aanbrengt tussen gezonde en ongezonde stress, zie je toch dat er verschillen zijn. Wanneer mensen de symptomen van stress en een burn-out vergelijken, zullen wij altijd automatisch kijken naar de symptomen van slechte stress. Goede stress kent echter ook duidelijke symptomen. Symptomen die je bij een burn-out niet tegenkomt.
De symptomen van goede stress worden misschien niet altijd als symptomen gezien. Toch voldoen ze aan de definitie: je kunt er gezonde stress namelijk aan herkennen. Maar wat zijn deze symptomen dan? Je zult ze ongetwijfeld herkennen wanneer wij ze noemen. Gezonde stress bereidt je lichaam voor op een reactie die in een specifieke situatie gevraagd wordt. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met je lichaam wanneer jij je ineens realiseert dat je misschien te laat komt voor de bus?
Wanneer je plotseling aan de kant moet springen voor een naderende auto, of wanneer je ziet dat een klein kind van een stoel valt? Je hartslag versnelt, je spieren spannen zich aan en je focus gaat volledig op het leveren van de gevraagde prestatie (in deze gevallen: sprinten, op tijd aan de kant springen en in een reflex het kind opvangen). Door de definitie genomen, zijn dit dus ook symptomen van stress. Van goede stress, wel te verstaan.
Blootstelling aan gezonde stress, leidt nooit tot een burn-out. Te lange blootstelling aan slechte stress wel en daarom heeft het meer zin om de symptomen van ongezonde stress te vergelijken met die van een burn-out. Hier zie je dat er – in elk geval in het soort symptomen – geen verschillen zijn.
De verschillen in symptomen van stress en een burn-out moet je zoeken in de hevigheid ervan en de impact en gevolgen. Symptomen zijn te onderscheiden in de volgende categorieën:
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van symptomen die zowel bij stress als bij een burn-out voorkomen. Het verschil zit grotendeels in de ernst van de klachten. Ongezonde stress is natuurlijk niet goed, maar kan wel door jezelf worden aangepakt. Ervaar je bepaalde klachten, dan is het vaak mogelijk om hier zelf iets tegen te doen. Ze verdwijnen wellicht vanzelf (bijvoorbeeld wanneer de stressor – de bron van de stress – verdwijnt) of je kunt bepaalde handelingen uitvoeren (of juist laten) om er vanaf te komen.
Zelfs in een gevaarlijke vorm van stress, zoals overspannenheid, kunnen de symptomen verdwijnen of kun je er vanaf komen. Heb je een burn-out, dan is er in de basis geen ontkomen aan de symptomen die je ervaart, totdat je jouw burn-out overwint.
Je weet nu een belangrijk verschil tussen de symptomen van stress en een burn-out. Heb jij het gevoel dat je al te lang met (ernstige) symptomen rondloopt en dat je hier niet meer vanaf kunt komen? Schakel dan de hulp van een burn-out coach in. Het is mogelijk dat je het risico loopt op een burn-out of er wellicht al een hebt. Met de hulp van een burn-out coach van Liberi, kom je effectief en blijvend van je klachten af.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606