Veganisme wordt steeds populairder, want het kan veel doen voor jouw vitaliteit. Ongeveer één op de vijftig Nederlanders is volledig veganist. We zijn ons er steeds meer van bewust van het belang van gezond eten. Daarnaast beseffen we ons, zeker sinds corona, dat we zuinig moeten zijn op de aarde. Beter zorgen voor het milieu, maar ook voor de dieren die nog vaak uitgebuit worden. Veganisme sluit hier perfect op aan.
Het klinkt dan ook positief om veganist te zijn. Is dat ook zo? Kent veganisme alleen maar voordelen, of toch ook bepaalde nadelen? We gaan er in deze blog objectief naar kijken.
Inhoudsopgave van deze blog over veganisme
- Wat is veganisme?
- Wat eten veganisten?
- De voordelen van veganisme
- Een tekort aan voedingsstoffen als mogelijk nadeel
- Is veganisme iets voor jou?
Wat is veganisme?
Veganisme is een levensstijl waarbij alle producten van dierlijke afkomst worden vermeden. Dit geldt niet alleen voor voeding, maar ook voor kleding en verzorgingsproducten. Veganisten zijn van mening dat dieren vaak worden uitgebuit. Zij kiezen dan ook voor dierenwelzijn. Daarnaast met oog op hun eigen gezondheid.
Het verschil tussen vegetarisme en veganisme
Waar je bij vegetarisme geen vlees of vis eet, kies je nog wel voor dierlijke producten. Dit zijn bijvoorbeeld eieren, melk en boter. Als je veganist bent, vermijd je alle producten die afkomstig zijn van dieren. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld honing. Daarnaast gebruiken zij geen kleding dat gemaakt is van wol, zijde of leer. Bovendien kiezen veganisten ook steeds vaker voor vegan cosmetica. Wist je bijvoorbeeld dat shampoo verschillende dierlijke ingrediënten kan bevatten?
Wat eten veganisten?
Als je veganist bent, eet je enkel plantaardige voeding. Het voordeel van veganisme is dat je meestal meer groenten eet. Toch kun je je afvragen of het verstandig is om alle dierlijke eiwitten te schrappen uit je voeding. Er zijn dan ook enkele belangrijke aandachtspunten als je besluit om veganist te worden.
De voordelen van veganisme
Uit onderzoek is gebleken dat veganisme – wanneer goed toegepast- zeer gezond kan zijn. Het is overigens niet onwaarschijnlijk dat veganistische mensen vaak over het algemeen al een gezondere levensstijl hebben. Zo roken zij meestal niet en zijn ze bewuster met de inname van alcohol. Daarnaast bewegen zij vaak regelmatiger. Veganisme heeft de volgende voordelen voor je gezondheid:
- Minder kans op hart- en vaatziekten
- Kan helpen chronische ontstekingen te voorkomen
- Helpt een hoge bloeddruk voorkomen
- Voor een stabiele bloedsuikerspiegel en minder kans op diabetes
- Kan overgewicht helpen voorkomen
- Weinig kans op een hormonale disbalans
- Minder darmklachten door hogere inname van vezels
Dierenwelzijn en milieu wegen vaak zwaar mee
Bovendien biedt veganisme voordelen voor dierenwelzijn, het milieu en de wereldwijde voedselproductie. De productie van vlees zorgt namelijk voor veel milieuproblemen. Daarbij wordt kostbare grond vaak gebruikt voor de veeteelt, terwijl dit ook voor voedselproductie gebruikt zou kunnen worden. Met veganisme kun je bovendien de footprint verlagen en is er minder CO2 uitstoot.
Een tekort aan voedingsstoffen als mogelijk nadeel
Bij veganisme is het belangrijk om alert te blijven op een mogelijk tekort aan voedingsstoffen en calorieën voor een gezond BMI. Voedingsstoffen hebben we namelijk hard nodig om te kunnen worden omgezet naar energie. Daarnaast zijn ze onmisbaar voor een gezonde mentale balans oftewel jouw zenuwstelsel Het kan voor sommige veganisten nodig zijn om supplementen te slikken.
Als de gekozen voedingsmiddelen niet in balans zijn, kan er een tekort aan voedingsstoffen ontstaan. Dit is vooral van belang als je veel stress hebt. Het gevolg is dat gezondheidsklachten kunnen ontstaan, zowel lichamelijk als mentaal. Heb je veel stress? Dan is het helemaal van belang om voldoende van alle benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen.
Om welke voedingsstoffen gaat het?
Als je veganist bent, is het belangrijk om te letten op de volgende vitaminen. Deze zijn namelijk vaak wel voldoende in dierlijke voeding aanwezig:
- Omega-3 vetzuren: kies voor goede bronnen, zoals walnoten, lijnzaad, hennepzaad, chiazaad.
- Jodium is belangrijk voor een goede werking van de schildklier, maar ook voor je gehele gezondheid.
- Vitamine D: vleeseters kunnen overigens net zo goed een tekort hebben door een gebrek aan zonlicht.
- Bètacaroteen of vitamine A is onmisbaar voor een goede weerstand, veganisten hebben kans op een tekort.
- Vitamine K2 is nodig voor een sterke weerstand, deze is voornamelijk aanwezig in zuivelproducten.
- Ijzer komt voldoende voor in plantaardig voedsel, maar wordt minder makkelijk opgenomen. Combineer ijzerrijke voeding altijd met vitamine C. Voorkom een ijzertekort dat kan leiden tot bloedarmoede.
Wat zijn mogelijke klachten?
Welke klachten je kunt ervaren, is sterk afhankelijk van de stof waarvan je een tekort hebt. Onderstaand een overzicht van de meest voorkomende klachten bij een tekort aan bepaalde stoffen.
Vitamine B12: Dit is een van de grootste zorgen voor veganisten, aangezien vitamine B12 voornamelijk in dierlijke producten voorkomt. Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede, zenuwschade, hartziekte en neurologische aandoeningen zoals geheugenverlies. Symptomen kunnen zijn: vermoeidheid, zwakte, constipatie, verlies van eetlust, gewichtsverlies en neurologische problemen zoals gevoelloosheid en tintelingen in de handen en voeten.
IJzer: Hoewel ijzer voorkomt in plantaardig voedsel, wordt het type ijzer dat in dierlijke producten wordt gevonden (heemijzer) beter opgenomen door ons lichaam dan het type dat in planten wordt gevonden (non-heemijzer). Een ijzertekort kan leiden tot bloedarmoede, met symptomen zoals vermoeidheid, zwakte, bleke huid, kortademigheid en duizeligheid.
Omega-3 vetzuren: Omega-3 vetzuren, die voornamelijk voorkomen in vis, zijn belangrijk voor hart- en hersenfuncties. Veganisten kunnen een tekort aan deze vetzuren hebben, wat kan leiden tot droge huid, haar en ogen, jeukende huid en een slechte concentratie.
Zink: Zink is een essentieel mineraal dat voorkomt in zowel dierlijke als plantaardige voedingsmiddelen, maar wordt beter opgenomen uit dierlijke bronnen. Een zinktekort kan leiden tot haarverlies, huiduitslag, verminderde immuunfunctie en verminderde wondgenezing.
Calcium: Calcium, dat voornamelijk in zuivelproducten wordt gevonden, is belangrijk voor sterke botten en tanden. Een calciumtekort kan leiden tot botverlies en uiteindelijk tot osteoporose.
Vitamine D: Vitamine D is belangrijk voor de botgezondheid, het immuunsysteem en de spierfunctie. Een vitamine D-tekort kan leiden tot bot- en spierpijn, vermoeidheid en depressie.
Hoe voorkom je een tekort?
Als je veganist bent, heb je vaak een hogere behoefte aan extra eiwitten dan iemand die wel dierlijke eiwitten neemt. Eiwitten zijn de bouwstenen van ons lichaam, onmisbaar dus. Onze belangrijke neurotransmitters, zoals glutamaat, serotonine en dopamine , maar ook adrenaline, melatonine en GABA worden aangemaakt uit eiwit.
Daarnaast is het vaak raadzaam om supplementen te nemen die zorgen voor extra’s van de stoffen en vitaminen die wij zojuist in deze blog hebben genoemd.
Is veganisme iets voor jou?
Is veganisme iets voor jou? De belangrijkste beweegredenen ken je nu. Hecht je waarde aan goede, gezonde voeding en vind je het belangrijk dat jij een steentje bijdraagt aan minder dierenleed en een beter milieu? Dan kan veganisme zeker iets voor jou zijn. Hoe begin je hiermee?
Het is verstandig om rustig te beginnen. Kijk naar wat je lekker vindt en onderzoek goed de voedingswaarde van deze stoffen. Maak ook zeker gebruik van goede bronnen om een veganistisch dieet samen te stellen en doe dit vervolgens stap voor stap.
Het belangrijkste hierbij blijft dat je voedsel kiest waar jij je goed bij voelt. Wat voor de een goed is, hoeft voor jou niet zo te zijn. Probeer aan te voelen wat bepaalde voeding met je doet en let op je spijsvertering. Veganisme is dan ook niet direct voor iedereen geschikt.
