Uitval van ledematen door stress (conversiestoornis)
Stress kan veel doen met het lichaam. Het kan zelfs voorkomen dat uitval van ledematen door stress wordt veroorzaakt. Dit wordt ook wel een conversiestoornis genoemd. Als er medisch onderzoek gedaan wordt naar de uitval, dan wordt er geen lichamelijke oorzaak gevonden. Een conversiestoornis heeft een psychische oorzaak en kan worden veroorzaakt door acute stress. In dit artikel lees je meer over uitval van ledematen door stress, kom je meer te weten wat een conversiestoornis is en hoe je er mee om kunt gaan.
Wat is een conversiestoornis?
Een conversiestoornis is een psychische aandoening die zich lichamelijk uit. Er kunnen klachten optreden op motorisch gebied, zoals niet meer kunnen bewegen van armen of benen, schokkende bewegingen of het verslappen van spieren. Maar het kan ook zijn dat je minder goed hoort, ziet of niet meer kunt praten, wat onder de noemer sensorische uitval valt. De klachten lijken in eerste instantie op een neurologische aandoening, zoals epilepsie of een herseninfarct. Echter wordt er bij medisch onderzoek geen lichamelijke oorzaak gevonden. Situaties waarbij heftige emoties worden ervaren en het lichaam in de stress stand schiet kunnen een oorzaak zijn voor uitval van ledematen. Hierbij kan je denken aan en ingrijpende gebeurtenis, (acute) stress, angst, onverwerkte emoties, opgekropte emoties zoals boosheid en woede of een trauma.
De hersenen zorgen in stressvolle situaties voor een zelfbescherming door de stress om te zetten in lichamelijke klachten. Hier komt ook de naam conversiestoornis vandaan, een ander woord voor conversie is namelijk omzetten.
Uitval van ledematen door stress: kenmerken
Een conversiestoornis kan zich op verschillende manieren uiten, zowel motorisch als sensorisch.
- Uitval van één of beide benen of één of beide armen; de ledematen kunnen plotseling niet meer functioneren
- In trance raken, anderen kunnen geen contact meer met je maken
- Je gehoor, spraak of zicht wordt minder of valt weg
- Overgevoelig voor pijn, zelfs een subtiele aanraking kan te veel zijn
- Verkramping in (delen van) het lichaam
- Schokkende bewegingen van het lichaam wat lijkt op epilepsie
- Moeite met slikken
- Tintelingen of weinig gevoel in bepaalde ledematen
Hoewel er medisch geen lichamelijke oorzaak gevonden kan worden, zijn de klachten wel echt aanwezig. Toch is het verstandig om lichamelijk onderzoek uit te laten voeren om uit te sluiten dat het bijvoorbeeld gaat om een neurologische aandoening zoals epilepsie of een herseninfarct.
Conversiestoornis en de gevolgen
Uitval van ledenmaten of een conversiestoornis kunnen veel gevolgen hebben voor het dagelijks leven, denk hierbij aan:
- Angst om de deur uit te gaan. Het kan zijn dat je bang bent om buiten de deur uitvalsverschijnselen te krijgen, bijvoorbeeld tijdens het winkelen of in een restaurant. Het gevolg hiervan kan zijn dat je steeds meer moeite hebt om de deur uit te gaan.
- Gebruik moeten maken van een rolstoel. Als bijvoorbeeld je benen langere tijd uitvallen kan het noodzakelijk zijn om gebruik te maken van een rolstoel. Dit kan erg confronterend en moeilijk zijn om te accepteren.
- Niet meer deelnemen aan verschillende activiteiten. Uitval van ledematen door stress kan ervoor zorgen dat je bijvoorbeeld geen auto meer durft te rijden, niet durft te gaan sporten of geen verjaardag meer bezoekt uit angst dat je last krijgt van de conversiestoornis. Dit kan ook gelden voor zaken als school of werk.
- Angst dat klachten blijvend zijn. Hoewel de klachten bij een conversiestoornis psychisch zijn hebben veel mensen de angst dat de klachten niet meer over gaan. Dit kan zorgen voor nog meer stress en verdriet.
- Schaamte voor de klachten. Veel mensen schamen zich voor psychische klachten waardoor ze er niet over willen praten.
De klachten hebben dus veel invloed op het dagelijks leven en kan ervoor zorgen dat je niet meer kunt of durft te gaan werken. Het nadeel is dat uitval van ledematen en de gevolgen kunnen zorgen voor nog meer stress; terwijl dat juist hetgeen is wat je wilt verminderen.
Uitval van ledematen door stress, hoe ga je er mee om?
Bij veel mensen komt het voor dat uitval van ledematen vanzelf weer overgaat, soms zelf binnen een paar dagen. Maar dit is niet altijd het geval. Het kan voorkomen dat de klachten terugkerend zijn of zelfs chronisch. Hoe ga je er mee om en wat helpt om de klachten te verlichten?
Als eerste is het belangrijk om bij je huisarts te informeren en te laten onderzoeken of het daadwerkelijk gaat om een conversiestoornis, zodat je zeker weet dat er geen neurologische aandoening is. Gaat het om een conversiestoornis? Dan hebben we verschillende tips voor je:
- Praat erover met je familie en/of vrienden. Dit lost het probleem niet direct op maar het kan wel opluchten om je zorgen met anderen te delen en om te praten over wat jouw bezig houdt.
- Volg therapie. Er zijn verschillende therapieën die ondersteuning kunnen bieden bij een conversiestoornis, zoals hypnotherapie en cognitieve gedragstherapie.
- Accepteer je situatie. Dit is (zeker in het begin) erg lastig, maar het zorgt uiteindelijk wel voor meer rust en ruimte om te kijken naar mogelijkheden en oplossingen.
- Om leren gaan met stress. Omdat een conversiestoornis veroorzaakt wordt door stress, trauma of heftige emoties is het belangrijk om te ontdekken wat bij jou zorgt voor zo’n heftige stressreactie. Als je dit weet kun je gaan verwerken en loslaten.
- Begeleiding van een fysiotherapeut. Als lichaamsfuncties zijn uitgevallen en moeizaam terugkomen kan begeleiding van een fysiotherapeut ondersteuning bieden bij het herstel.
- Mindfulness, mediteren, ademhalingsoefeningen of yoga kunnen de klachten van een conversiestoornis verminderen.
GratisBurn-out testOnze gratis burn-out test geeft je in 50 vragen antwoord hoe het nu daadwerkelijk is gesteld met jouw stressniveau.
Leren omgaan met stress
Het verwerken van opgekropte emoties, een trauma of leren omgaan met (acute) stress kan ervoor zorgen dat je minder last ervaart van uitval van ledematen. Doordat je minder intens reageert op stress, en heftige emoties of trauma(s) hebt kunnen verwerken ga je minder stress en belemmering ervaren. Een coach kan hierbij ondersteuning bieden. Juist door zaken op te lossen en te leren hoe je beter met stress kunt omgaan zal je merken dat je minder snel in paniek raakt of heftig reageert. Het voordeel hiervan is dat je de kennis die je tijdens een coachingstraject leert, je leven lang kunt blijven toepassen waardoor de kans op uitval van ledematen door stress enorm verkleind wordt.
