Heb je een gebrek aan zelfbeheersing? Je bent de enige niet. We leven in een tijd waarin haast al onze wensen en behoeften met een druk op de knop binnen no-time geregeld kunnen worden. Boodschappen die binnen vijftien minuten na de bestelling aan je deur geleverd worden? Geen probleem. Je hebt een vraag? Google weet het antwoord en met onze telefoon altijd binnen handbereik heb je je antwoord dus al snel. Een nieuw boek? Vóór tien uur besteld, dus morgen in huis. De paperback versie dan dus, hé?! Als je het e-book neemt, heb je hem direct!
Geduld is een schone zaak
Alles gaat tegenwoordig snel. Geduld is een eigenschap waar steeds meer mensen moeite mee hebben. Dat komt omdat we het niet meer leren om geduldig te zijn. Met de huidige technologie is alles binnen handbereik. Wat heeft dit te maken met zelfbeheersing? Zelfbeheersing gaat erom dat je de kracht hebt om jezelf in te houden. Je wilt bijvoorbeeld afvallen. Dat betekent dat je niet in moet gaan op iedere impuls om wat lekkers in je mond te stoppen.
Stel, je hebt de behoefte om een reep chocolade te eten. Nu is dat met de juiste app op je telefoon zo in huis gehaald, je hoeft er zelf de deur niet eens voor uit. Maar kun je die reep chocolade ook in de kast laten liggen, of moet hij nú meteen helemaal op? Als je voldoende zelfbeheersing hebt, kun je die reep prima laten liggen. Of er zelfs één blokje van eten en de rest terugleggen. Bij een gebrek aan zelfbeheersing lukt dat niet.
Zelfbeheersing werkt als een spier
Waarom lukt het de ene keer wel om die reep chocolade te weerstaan en is je zelfbeheersing de andere keer ver te zoeken? Dit komt omdat het principe van zelfbeheersing net zo werkt als een spier. Als je krachttraining gaat doen zul je merken dat je een gewicht de eerste keer makkelijk omhoog tilt. De tweede en derde keer gaat het ook nog wel, maar bij de vierde herhaling voel je dat het zwaarder begint te worden. Elke volgende herhaling wordt het moeilijker. De spier begint namelijk vermoeid te raken en er treedt verzuring op. Als je maar lang genoeg door gaat, zul je merken dat je het gewicht gewoonweg niet meer omhoog krijgt.
De verleidingen weerstaan
Als je aan het afvallen bent, ben je constant je zelfbeheersing aan het trainen. Dat gebakje tijdens de koffiepauze op werk kon je nog wel weerstaan. De snoepjes die na de lunch rond gingen ook nog wel. Om vier uur heb je een energiedipje en de kans is groot dat als er nu een verleiding op je pad komt, je dan ‘zwicht’ voor het lekkers dat voor je neus staat. Als je het tóch weet te weerstaan, dan is je zelfbeheersingsspier nu uitgeput. Je komt thuis en in plaats van een gezonde maaltijd te bereiden ga je mogelijk direct naar de vriezer om die bak ijs te pakken.
Telkens dat je zelfbeheersing op de proef wordt gesteld, wordt het moeilijker om de verleiding te weerstaan. Natuurlijk spelen er ook vele andere factoren mee. Als je een goede dag hebt zul je verleidingen makkelijker weten te weestaan dan op een dag dat je moe bent opgestaan en alles tegen lijkt te zitten. Als je slecht slaapt sta je eigenlijk direct 1-0 achter, want met een slaaptekort ontstaan ook andere verhoudingen van hormonen in je lichaam die honger en verzadiging regelen. Het wordt dan nóg moeilijker om suiker en vet te weerstaan.
Stress en zelfbeheersing
Ook stress speelt hierin een grote rol. Sommige mensen hebben de neiging bij stress minder of helemaal niet te gaan eten. Maar vele anderen hebben dan juist de neiging om meer te eten. Als je stress hebt is het dus ook moeilijker om je zelfbeheersing te bewaren.
Zelfbeheersing bij emoties
Zelfbeheersing gaat over meer dan eten en afvallen. Het speelt ook mee bij het ‘beheersen’ van emoties. We zeggen wel dat iemand zijn zelfbeheersing heeft verloren op het moment dat hij in woede uitbarst en hevig tekeer gaat. Schijnbaar om niets. Het is de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. Ook hier kun je weer denken aan het voorbeeld van de spier. Meestal is er sprake van een opeenstapeling van dingen die iemand moeilijk vindt. Tegenslagen of energievreters die zich achter elkaar presenteren. Als er dan nog één incident volgt op een lange aaneenschakeling van gebeurtenissen, dan barst de bom.
Tips om je zelfbeheersing te behouden
Tussen de regels door lees je dus eigenlijk al verschillende tips die je kunnen helpen je zelfbeheersing te behouden. Dit geldt dus zowel voor zelfbeheersing als het gaat om gewenst gedrag (zoals afvallen), maar ook als het gaat om het op een gezonde manier omgaan met emoties.
Pauzes en rustmomenten
Zorg voor voldoende pauzes en rustmomenten. Net als bij de krachttraining gun je de spieren ook een rustpauze na een set van bijvoorbeeld tien herhalingen. Na een korte pauze kan je dan weer verder. Op een gegeven moment volgt een langere pauze. Er zit een goede opbouw in een goede krachttraining. Je belast de spier voldoende om hem sterker te maken, maar niet zodanig dat hij volledig uitgeput en overbelast raakt. Zo is het ook met onze zelfbeheersing.
Maak van slaap een prioriteit
Daarnaast is slaap zoals gezegd heel belangrijk. Niet alleen zodat je uitgerust wakker wordt, maar ook zodat je meer zelfbeheersing hebt gedurende de dag! Je kunt je beter concentreren en gezondere keuzes maken. Je behoudt meer focus en bent niet aan het eind van de dag aan het einde van je Latijn. Want dat is een klassiek moment om ongemerkt toch in de valkuil van te veel snaaien te vallen: ’s avonds uitgeteld met een zak chips op de bank.
Verminder stress
Slaap en voldoende rust zijn dus essentieel. En vergeet de allerbelangrijkste niet: stress. Beperk stress zo veel mogelijk. En dan met name de chronische, ongezonde vorm van stress. Is stress voor jou al langer een probleem en is het nog niet gelukt dit patroon te doorbreken? Je kunt vrijblijvend contact met ons opnemen voor een kennismaking. Onze coaches staan voor je klaar!
