Thuiswerk: het is iets waar velen van ons in zeer korte tijd maar al te bekend mee zijn geworden. Natuurlijk zijn er altijd veel thuiswerkers geweest. Denk bijvoorbeeld aan ZZP’ers. De laatste jaren zijn steeds meer werkgevers ook soepeler geworden met thuiswerken. Desondanks is werken op kantoor of op locatie nog steeds de norm. De coronacrisis bracht hier verandering in. Ineens was thuiswerk niet meer de uitzondering, maar de norm en in veel gevallen zelfs een verplichting. Zo maakte de afgelopen maanden een nieuwe groep werkenden kennis met alle facetten van thuiswerken. De positieve kanten, maar ook de mindere kanten. Dat die mindere kanten er kunnen zijn, is inmiddels duidelijk. De toename in stress kan niet los worden gezien van de toename in thuiswerk.
Thuiswerken: in eerste instantie lijkt het mensen die hier niet aan gewend zijn heerlijk. De eerste ervaringen zijn vaak ook positief. Niet meer die stress ‘s ochtends direct na het opstaan, geen files en overvolle treinen, gewoon dragen wat je wilt en op je eigen tijden even een kop koffie pakken of lunchen. Maar alles went en na verloop van tijd kunnen ook de negatieve kanten duidelijk worden. Wie de media in de gaten heeft gehouden, heeft ongetwijfeld meegekregen dat veel mensen door het structurele thuiswerken last hebben gekregen van depressieve klachten of burn-out verschijnselen. Hoe kan dit? En minstens net zo belangrijk: hoe is dit te voorkomen of op te lossen?
Thuiswerk kan meer impact hebben dan men denkt
In eerste instantie lijkt thuiswerk voor veel mensen enkele belangrijke voordelen te bieden. De realiteit is dat veel mensen echter in eerste instantie alleen de voordelen zien. De nadelen komen vaak later pas. Thuiswerk kan meer impact hebben dan men denkt. De meest gehoorde klacht is het gebrek aan sociale interactie met collega’s. Waar de eerste dagen thuiswerken vaak nog heerlijk rustig voelen, verandert dit rustige gevoel na verloop van tijd vaak in eenzaamheid. Die kantooromgeving die je altijd voor gegeven hebt aangenomen, blijkt ineens belangrijker dan je dacht. Dat is helemaal niet gek, want je brengt op dagen dat je werkt waarschijnlijk het grootste gedeelte van je dag op je werklocatie door. Als dat ineens wegvalt, kan dat vreemd aanvoelen en kan dit zelfs tot problemen leiden.
Problemen waar mensen mee worstelen
Thuiswerk blijkt in de praktijk voor veel mensen lastiger dan gedacht. Je kunt met onvoorziene problemen te maken krijgen, omdat je nooit eerder in een situatie hebt gezeten waarin je (verplicht) lange tijd moest thuiswerken. Het gebrek aan sociale interactie is voor veel mensen het voornaamste probleem, maar er zijn nog tal van andere problemen waar mensen mee kunnen worstelen.
Goed thuiswerken vereist discipline. In een thuisomgeving nog veel meer dan in een werkomgeving. Op je werk heb je maar één doel, en dat is werken. Alles is erop gericht om dit te faciliteren. Je beschikt over alle middelen om je werk goed uit te kunnen voeren. Thuis is dat vaak anders. Je werkt ineens in de omgeving waar je ook woont. Er is niemand met wie je rekening hoeft te houden, geen collega’s die op je scherm mee kunnen kijken en de TV is binnen handbereik. De roep van die verleidingen kan te sterk zijn om te weerstaan. De afgelopen maanden is dan ook gebleken dat veel mensen thuiswerk lastig vinden. Sommige mensen vinden dit heerlijk en merken dat hun productiviteit omhoog schiet. Anderen vinden dit juist lastig en zijn te snel afgeleid waardoor hun werk hier onder lijdt.
Veel werkgevers doen hun uiterste best om thuiswerk zo goed mogelijk te faciliteren, maar toch is het zelden mogelijk om dezelfde omstandigheden te creëren als op kantoor/het werk. Je mist misschien een goede werkplek en werkt aan een tafel/bureau en op een stoel die eigenlijk niet geschikt zijn voor dagelijks intensief gebruik. Je mist je grote monitor of hebt problemen met inloggen. Kortom: thuiswerk kan soms best frustrerend zijn. Wanneer de werkdruk al hoog is, is dat het laatste dat je kunt gebruiken. Thuiswerk zorgt bij veel mensen voor meer stress.
Samenwerken is lastig
Een ander probleem waar veel mensen tegenaan lopen, is dat thuiswerk niet ideaal is in combinatie met teamwork. Waar je op de werkvloer even snel een collega aanspreekt of wat mensen bij elkaar roept om een probleem te bespreken, gaat dat nu een stuk lastiger. Het gevolg? Voor elk wissewasje moet je of een hoop moeite doen, of er wordt direct een meeting gehouden. Vaak gebeurt dat via Skype of Zoom en dit neemt een hoop tijd in beslag. Digitaal vergaderen is een goede oplossing, maar haalt het qua effectiviteit natuurlijk niet bij face-to-face meetings. Het gevolg? Nog meer tijdsverlies en nog meer deadlines die niet worden gehaald, wat kan leiden tot werkstress.
Werk en privé gaan door elkaar lopen
Thuiswerk zorgt in veel gezinnen voor extra spanningen. Zeker wanneer er sprake is van een situatie met tweeverdieners die allebei thuiswerken. Je bent buiten het werk al de hele tijd samen, en nu ineens ook nog eens tijdens het werk. Zeker wanneer je allebei geen aparte, goede werkplek hebt, kan dit leiden tot irritaties. Irritaties over elkaars telefoongesprekken, het niet opruimen van borden na de lunch… van die kleine irritaties die ineens “een ding” kunnen worden. En dan is het werk voorbij en moet je weer samen privé verder. Hoe zorg je ervoor dat die problemen niet door elkaar heen gaan lopen en dat de werk/privébalans goed blijft? En dan heb je misschien ook nog eens te maken met zaken als kinderen die thuis zijn of gebracht en gehaald moeten worden, boodschappen, het huishouden, eten koken… kortom: thuiswerk is een situatie waar veel gezinnen niet op voorbereid zijn. Dat kun je eigenlijk niemand kwalijk nemen.
Thuiswerk volgens RIVM
Om mensen zo goed mogelijk te helpen heeft het Arboportaal richtlijnen opgesteld voor thuiswerk. Lees deze eens door. Deze kunnen helpen om het thuiswerken aangenamer te worden. Daarnaast heb ik ook nog wat tips voor je.
- Werk je samen thuis? Maak van tevoren goede afspraken
- Blijf communiceren
- Werk zo veel mogelijk met een schema (houd bijvoorbeeld je kantoorschema aan)
- Zorg voor zo min mogelijk afleiding
- Neem voldoende rust en regelmatig pauze
- Vind je werk en privé lastig te combineren? Gebruik een pauze voor wat huishoudelijke taken
- Zorg voor een goede, ergonomische werkplek
- Neem na het werk fysiek en mentaal afstand van je werk
- Werk niet op een plek waar je ook ontspant
Wat zijn jouw tips over thuiswerk? Wat werkt wel en niet voor jou? Deel hieronder je mening.
