Het is misschien wel het moeilijkste onderwerp dat er is en dus ook moeilijk om er over te schrijven. Wanneer we spreken over suïcidale gedachten, linken we dat al snel aan een depressie. Maar vergis je niet dat een burn-out dusdanig heftig kan zijn dat iemand suïcidaal kan worden. Het gevoel hebben dat je er niet meer uit kunt komen met jezelf kan een hoop negatieve gevoelens teweeg brengen. Soms voelt die negatieve spiraal dermate eindeloos dat de dood de enige weg naar rust lijkt te zijn.
Voordat we verder gaan met dit blog vinden wij het van belang je te melden dat je niet alleen bent. Worstel jij met suïcidale gedachten en wil je met iemand praten? Bel direct naar zelfmoordpreventie hulplijn: 113 of 0800-0113. Deze hulplijn is 24 uur per dag beschikbaar voor jouw vragen. Wil je liever contact met één van de coaches van Liberi? Dan kun je op werkdagen tussen 8:30 en 18:00 contact opnemen via het contactformulier of bel naar: 085-5363606.
Wat zijn suïcidale gedachten?
Iedereen denkt wel eens aan de dood. De dood is het meest onbekende en onzekere gebied wat wij kennen in het leven. De dood kan geassocieerd worden met angst en verzet, maar voor met rust. Iemand met suïcidale gedachten kan verlangen naar die rust. Suïcidale gedachten gaan vaak gepaard met emoties zoals wanhoop, hopeloosheid, angst, verdriet of het gevoel van falen. Het levenslijden is zodanig dat je gedachten krijgt over een zelfgekozen dood. Wanneer er geen uitzicht is op verbetering, of indien er geen hulp in gang gezet wordt, kunnen de gedachten overgaan op het in detail plannen van de daadwerkelijke daad. In geen enkel geval mag het hebben van suïcidale gedachten onderschat worden. Wat voor de één heel klein lijkt, kan voor iemand anders ondraaglijk lijden zijn.
De oorzaak
Er is geen specifieke oorzaak die suïcidale gedachten veroorzaakt en vaak is het een samenloop van meerdere omstandigheden. Het kan zijn dat je een traumatische gebeurtenis hebt meegemaakt die je niet kunt verwerken. Dit kan bijvoorbeeld gaan over misbruik, getuige zijn van een ernstig ongeluk of het meemaken van ernstig geweld. Ook psychologische factoren spelen mee. Ben je iemand die erg negatief denkt, een laag zelfbeeld heeft of z’n eigen impulsiviteit niet onder controle heeft? Dit kan je een zodanig hopeloos gevoel geven dat je het leven niet meer kan dragen.
Tevens zijn bepaalde sociale factoren een eventuele aanleiding tot suïcidale gedachten. Wellicht ben je ergens vals van beschuldigd, je baan kwijtgeraakt of een naaste onverwachts verloren. Even belangrijk zijn verschillende psychische stoornissen die de gedachte aan zelfmoord kunnen stimuleren. Ook mensen die lijden aan een verslaving, depressie, burn-out of eetstoornis kunnen te maken krijgen met suïcidale gedachten. Iemand die een ernstig ongeval heeft meegemaakt en daardoor gedeeltelijk verminkt is valt ook onder deze categorie.
De eerste signalen herkennen
Van alle personen die uiteindelijk de suïcidale gedachten omzetten naar de werkelijke daad heeft 55-90% vooraf signalen afgegeven. Er zijn een aantal signalen die je bij anderen kunt herkennen maar ook bij jezelf. Bagatelliseer suïcidale gedachten bij jezelf niet. Wanneer je merkt dat dergelijke gedachten vaker voorkomen is het van belang tijdig hulp in te schakelen. Wat merk je bij jezelf of bij een ander? Onderstaande opsomming zijn eventuele signalen van zelfmoordgedachten. Omdat dit ook kenmerken zijn van andere problemen is het van belang scherp te blijven op tekenen van suïcidale gedachten.
Eventuele signalen van een persoon met suïcidale gedachten
- Je denkt vaak na over een zelfgekozen dood. De buitenwereld kan niet in jouw hoofd kijken en daarom noemen we dit een onzichtbaar signaal. Bij een enkeling is dit het enige signaal wat aanwezig is.
- Je bent oververmoeid. Naast je eventuele burn-out of depressie heb je geen enkele energie om de dag door te komen. Het liefst lig je de hele dag in bed.
- Het is lastig om nog contact te zoeken met andere mensen. Oogcontact wordt over het algemeen vermeden en het uitspreken van gevoelens wordt steeds minder.
- Uiterlijke verzorging wordt steeds minder belangrijk. Het kan zijn dat je je dagen niet wast of langere periode in dezelfde kleding loopt.
- Er is een algemene desinteresse voor alles en iedereen. Het lukt niet meer ergens enthousiast voor te worden.
- Je algemene stemming is somber, depressief of verdrietig. Er gaan meerdere dagen, soms weken, voorbij zonder dat er gelachen wordt.
- Sommige personen kunnen manisch worden. Het ene moment ben je ontzettend vrolijk, het andere moment is er geen greintje geluk meer te vinden. Ook het sterk wisselen van hyperactiviteit of juist opgefokt zijn komt zo af en toe voor.
- In een enkel geval praat iemand steeds vaker over de dood. Een opmerking tussen neus en lippen door dat iemand aan zelfmoord denkt mag niet afgedaan worden als aandachttrekkerij.
- Incidenteel probeert iemand zichzelf te verdoven. Je ruikt naar alcohol of gaat geestverruimende middelen gebruiken. Dit kunnen middelen zijn zoals cannabis, maar ook medicijnen als benzodiazepinen staan bekend als geest verdovende middelen.
Iemand met suïcidale gedachten wil zelden dood
Op een enkele uitzondering na gaat het hebben van zelfmoordgedachten niet over het niet meer willen leven. Het is de huidige situatie die niet meer dragelijk is en vooral de machteloosheid dat er geen verbetering in zicht is. Soms is het leven zodanig ondraaglijk geworden door bijvoorbeeld fysieke pijn dat suïcide de enige oplossing lijkt. Ook geestelijke pijn kan ondraaglijk zijn. Door de mentale of lichamelijke pijn kan je denken dat er ondragelijk lijden ontstaat. Gedachten zoals “als ik me voor altijd zo voel, dan kan ik dat niet meer aan”, komen daar vaak bij naar voren. Het is van belang dat je op zo’n moment beseft dat je vandaag niet al het leed van de toekomst hoeft te dragen. Niemand kan al het leed wat eventueel nog komt aan, je hoeft alleen vandaag maar te kunnen dragen.
Zelf ben ik jaren suïcidaal depressief geweest. Lange tijd heb ik mezelf verboden daarover te spreken of zelfs maar over na te denken. Niet geuite pijn verdwijnt echter niet. Pas als je erover spreekt met mensen die je kunnen helpen, kan er verlichting ontstaan. Belangrijk voor mij is dat ik ophield met altijd maar rekening te houden met anderen en echt op zoek ging naar wat mijn leven zin gaf. Hiervoor heb ik moeten loslaten, om te kijken wat ik zelf wil, zoals eerder geschreven in dit blog.
Wat kunnen wij voor jou betekenen?
Helaas is er geen wondermiddel die jou direct van suïcidale gedachten af kan houden. Wat we bij Liberi wel kunnen doen is jou een luisterend oor bieden. Hoe groot of klein je probleem ook is, iedereen die zich meldt bij Liberi met suïcidale gedachten nemen we heel erg serieus. Kom je niet alleen uit je burn-out of zit je vast in een negatieve spiraal? Wij zullen er alles aan doen om jou je levenskracht terug te doen vinden. Misschien vind je het fijn om te wandelen in de natuur of wil je samen met je coach kijken wat jouw leven zin geeft. Wil je snel contact met één van de coaches van Liberi om de mogelijkheden te bespreken? Neem contact op via het contactformulier of bel naar: 085-5363606.
