Op dit moment is het duidelijk waar de prioriteiten liggen. We moeten deze Coronacrisis doorkomen. En om de controle te houden over ziekenhuisopnames, IC bedden en sterfgevallen gaan we begrijpelijk zeer ver met maatregelen. Nu de curve niet meer steil oploopt en zelfs lijkt af te vlakken kunnen we voorzichtig naar de toekomst gaan kijken. Wat zal de impact zijn op onze economie, onze pensioenen en onze banen? Maar ook, wat heeft deze tijd met ons persoonlijk gedaan en wat zijn daar de gevolgen van?
Nu het erop lijkt dat de genomen maatregelen effect hebben, kunnen we proberen de balans op te maken en zien wat de gevolgen op korte en langere termijn voor mensen zal zijn. Deze crisis heeft een enorme impact op ons stresslevel. Naast de sluipende dreiging die er is om zelf ziek te worden, wordt er een continu appel gedaan op onze alertheid. Dromerig door de supermarkt lopen is er niet meer bij, want je staat maar zo in andermans anderhalve meter. Maar ook het zoveel mogelijk thuis zijn en werken heeft een enorme impact. Veel ouders zien hun werk als een moment om er even uit te zijn, soms zelfs om bij te komen. Relaties die al jaren moeizaam verliepen komen ineens onder hoogspanning te staan. Het is niet voor niets dat VN-baas António Guterres waarschuwde voor de “gruwelijke stijging van het aantal meldingen van huiselijk geweld tegen vrouwen”.
Tel hier bij op dat er onzekerheid is over ziek worden, van jezelf of je naasten. Dat er bij ernstige ziekte of zelfs sterven maar zeer beperkte mogelijkheden zijn om bij je naaste te zijn of om op een goede manier afscheid te kunnen nemen. Het is niet voor niets dat slachtofferhulp inmiddels wordt ingezet om families te begeleiden bij dit proces. Maar ook voor de psychiatrische patiënten in Nederland (toch zo’n 1.000.000 mensen) is deze tijd zeer enerverend. Beperkte bewegingsvrijheid, je therapeut niet op de normale manier kunnen spreken of soms zelfs helemaal niet. GGZ Nederland concludeert na een onderzoek dat een derde van alle psychiatrische patiënten hierdoor vastloopt. Maar ook voor de werknemer en ondernemer is er veel onzekerheid over het voortbestaan van je baan of je bedrijf.
In de metingen die het ministerie van Volksgezondheid in 2019 heeft uitgevoerd blijkt dat 17% van alle werknemers burn-outklachten ervaart. TNO becijferde dat de kosten van stress 2,8 miljard in 2019 waren en dat de trend oplopend is. Als we beseffen dat dit de staat van werkend Nederland was voor deze crisis, wat zou er dan gebeuren tijdens en na deze bizarre tijd? Wat is de impact als we zoals minister president Rutte zegt: te maken hebben met “Corona heeft voor de grootste crisis gezorgd sinds de Tweede Wereldoorlog”, dit betekent dat de huidige crisis zich met niets in onze geschiedenis laat vergelijken. Het blijft daarom enigszins koffiedik kijken, toch zijn de experts het wel met elkaar eens dat de mate van stress, angst en gevoel van machteloosheid zijn sporen zal nalaten.
We vragen het aan Tom Kienhuis, medeoprichter van Liberi Coaching, een organisatie die zich volledig richt op het voorkomen en het herstellen van stress gerelateerde uitval. Tom trekt de parallel met vakanties. Rond de vakantietijd zien wij altijd een sterke toename van aanmeldingen. Doordat mensen uit hun ritme worden gehaald wordt vaak net het laatste zetje gegeven waardoor mensen breken. Tom vervolgt: voor mensen met stressklachten kun je globaal stellen dat er 3 stress-momenten zijn die zich voordoen rond de vakanties:
Er staan nog veel punten op de to-do lijst. Ook al kan er al sprake zijn van enige oververmoeidheidsklachten, er wordt nog even stevig gas gegeven om zoveel mogelijk af te ronden. Soms wordt dit zelfs gecombineerd met de voorbereidingen op de vakantie. Hierdoor kan in deze periode waarin de batterij al best leeg is, juist net te veel gevraagd worden waardoor het allemaal teveel wordt. Nog voordat de denkbeeldige finishlijn van de vakantie wordt gehaald, wordt het allemaal teveel en vallen mensen uit.
Met de hakken over de sloot is de vakantie gehaald. Gedurende het jaar waren er misschien al tekenen van stressgerelateerde klachten, maar er was geen tijd om hier aan toe te geven. Als de vakantie is bereikt en de ontspanning is daar, blijkt dat de inspanning van de afgelopen maanden te veel was. Vaak hopen mensen gedurende de vakantie weer op te knappen. In het geval van een burn-out is de uitputting echter dermate dat een paar week vakantie onvoldoende herstelgelegenheid bieden. Mensen die vaak in de eerste week van de vakantie griep krijgen of een heftige migraine aanval, zijn een voorbeeld van de risicogroep.
De vakantie heeft er toe bijgedragen dat de batterij wel weer een beetje is opgeladen. Toch zijn er regelmatig mensen die te veel hebben ondernomen op vakantie, te weinig rusttijd hebben ingepland om van de jetlag te herstellen of al te ver uitgeput waren voordat de vakantie was begonnen. Eenmaal aan het werk zit de email box bomvol, staan de to-do-lijstjes helemaal vol en is de agenda volgepland met meetings. In deze periode waarin werk is blijven liggen en er dus achterstallig onderhoud moet worden gedaan, gebeurt het regelmatig dat iemand die toch al minder energie had, uitvalt onder de druk van alles wat nog gebeuren moet.
Ook nu kun je in één van bovenstaande scenario’s verzeild raken. Ineens zit je thuis of wordt de manier van werken fundamenteel veranderd. Dit zorgt ervoor dat het werk niet afkomt wat al snel voor schuldgevoel of gevoel van onvermogen kan zorgen. In tijden van acute stress kunnen mensen vaak nog wel door op adrenaline, eenmaal in rustiger vaarwater komt dan de uitputting. Ook de aandacht die er in telkens meer organisaties is voor preventie valt weg door het decentrale werken.
Tom is zelf een vader van 2 kinderen, zijn vrouw werkt 4 dagen in de week en hij weet zelf maar al te goed dat deze lockdown allesbehalve een vakantie is. “de eerste dagen is het bijzonder en gezellig, maar al snel komt de uitdaging dat we beiden een baan en deadlines hebben. Ook al verdeel je de taken nog zo goed, aan het eind van de week, heb je beiden het gevoel dat je niet al je werk kunt afkrijgen. Dit kan zorgen voor stress en irritatie.”
Het kan heel goed zijn dat door de stress van deze periode we nog jaren last zullen houden van klachten die in deze periode zijn ontstaan. Rouw over dierbaren die je bent verloren of een scheiding zijn de meest voor de hand liggende oorzaken. Tegelijkertijd is het omschakelen van een normale 9 tot 5 baan, naar thuiswerken met alle stressoren van dien, ook voor velen reden voor heftige stress. Als mensen na de Coronacrisis weer aan het werk gaan, zal er naast de achterstallige klussen die daar op ze wachten ook een grote uitdaging zijn om ook dit ritme weer eigen te maken. We hadden in Nederland al veel verzuim ten gevolge van stress, maar de golf aan verzuim als gevolg van de Coronacrisis moet zeker nog komen.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606