Wanneer je last hebt van chronische stress, dan zul je dat merken in je spijsvertering. Problemen met je spijsvertering is namelijk een belangrijk symptoom van stress en burn-out. In dit stuk lees je waar dat door komt, maar vooral ook wat je zelf kunt doen aan spijsverteringsproblemen die samenhangen met stress. Veel lees- en leerplezier.
De relatie tussen stress en je darmen
Wanneer je veel stress hebt, dan staat je lichaam te veel ‘aan’. Het sympathische deel van je autonome zenuwstelsel is dan te veel en te lang actief. Dat deel zorgt voor actie, alertheid en focus. De parasympaticus zorgt daarentegen juist voor herstel, rust en ontspanning. Wanneer beide elkaar in goede balans afwisselen, zul je geen klachten krijgen.
Je zult meteen begrijpen dat wanneer je lichaam aan staat, er geen energie zal gaan naar het verteren van je voedsel. Dat is typisch iets wat je lichaam doet wanneer je veilig en rustig bent. Het probleem is dus dat je vertering te weinig aandacht krijgt wanneer je stress hebt. Dit kan doorschieten naar misselijkheid. wanneer je uitzonderlijk veel stress ervaart. Een spannende presentatie kan je bijvoorbeeld een misselijk gevoel geven.
Spijsverteringsproblemen
Het lastige van de huidige tijd is dat stress al gauw chronisch wordt. De vele mailtjes, verantwoordelijkheden en prikkels kunnen te veel worden, versterkt door piekeren en perfectionisme. Dat stress chronisch wordt, kun je o.a. merken aan hoofdpijn, oververmoeidheid en nek- en schouderklachten.
De darmen bevatten zoveel neuronen dat sommige wetenschappers de darmen het ‘tweede brein’ noemen. De neuronen vormen daar het ‘enterisch zenuwstelsel‘. Communicatie richting de hersenen vindt plaats via de nervus vagus. Deze hersenzenuw is de belangrijkste parasympatische zenuw van ons autonome zenuwstelsel.
Wanneer we stress ervaren, gaat er vanuit de hersenen een signaal naar het enterisch zenuwstelsel: even niet verteren. Dit kan leiden tot o.a. deze klachten:
- Diarree of juist constipatie
- Een gebrek aan maagzuur en daardoor juist last van maagzuur
- Misselijkheid
- Een opgezette buik
Stress kan bovendien de klachten van het prikkelbare darm syndroom verergeren. Het lastige van deze klachten is dat er een vicieuze cirkel kan ontstaan: je energieniveau neemt af en daardoor krijg je meer stress.
Geef je darmen rust
Wanneer je veel stress hebt, maak je minder spijsverteringsenzymen en zoutzuur aan en daardoor zul je je voedsel minder goed opnemen. Het voedsel wordt namelijk niet goed afgebroken. In dat voedsel zitten juist de energie en de bouwstoffen die je nodig hebt. Er kunnen zo tekorten ontstaan wat betreft eiwitten, koolhydraten en vetten, maar ook vitamines en mineralen. Onder andere hierdoor krijg je meer zin in suiker; je lichaam heeft namelijk dringend meer snelle energie nodig.
In eerste instantie kan het – wanneer je onder druk staat – verstandig zijn een maaltijd over te slaan. Wanneer je je niet rustig voelt, kan je lichaam het eten niet goed verteren. Dit is natuurlijk geen lange termijn oplossing. Als je toch besluit te gaan eten, probeer je dan te ontspannen door je telefoon weg te leggen, de tafel te dekken en heel bewust te genieten van je eten.
Ook kun je je darmen rust geven door een dag lang alleen maar bouillon te drinken, verrijkt met gekookt eiwit, zodat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt.
Spijsvertering tips
Je kunt herstellen van spijsverteringsproblemen door voedsel te eten die goed is voor je hersenen en je darmen. Deze voedingsmiddelen zijn goed voor je brein, maar ook je darmen:
- Omega 3, in vette vis
- Extra vierge olijfolie
- Eieren (bevatten choline, belangrijk voor een goede werking van het maagdarmstelsel)
- Voldoende groente en fruit
- Gefermenteerd voedsel: dit voedsel is voorverteerd door bacteriën en daardoor lichter verteerbaar. Denk aan zuurkool, yoghurt, augurken en kefir.
- Keltisch zeezout en gember. Deze kruiden stimuleren de spijsvetering.
Probeer daarnaast minder suiker, mais, soja, gluten en zuivel te eten. Dat noemen we een ‘ontstekingsremmend dieet’. In plaats van sojamelk en -yoghurt kun je amandelmelk gebruiken.
Je krijgt daarnaast minder last van je buik wanneer je geniet van je voedsel door langer te kauwen. Dan komt er meer speeksel en enzymenvloed op gang, en daarmee help je je spijsverteringskanaal. Dus onthoud: eet met aandacht! Ga na de maaltijd een stukje wandelen, want dan krijgt je lichaam het signaal dat de spijsvertering extra aan het werk moet.
Wat betreft het aanvullen van vitamines en mineralen zijn voornamelijk magnesium en zink van belang. Magnesium zorgt voor meer ontspanning en zink is van groot belang voor de alvleesklierfunctie.
Als laatste tip kunnen we zeggen dat een aperitiefje kan helpen bij het verteren van je voedsel. Door aan het begin van de maaltijd een glas water met citroensap te nuttigen, zullen er direct spijsverteringssappen worden aangemaakt. Daarnaast verbetert dit de zuurtegraad van je maag.
Een duurzame oplossing
Wanneer stress de belangrijkste oorzaak is van je spijsverteringsproblemen, dan is het verstandig om te onderzoeken hoe je meer in de ‘uit’ stand of de ontspannen modus terecht kunt komen. Dan gaat je lichaam namelijk meer en beter verteren. Dit kan door ontspanningsoefeningen te doen. Ook kun je een burn-out coach inschakelen om dieperliggende oorzaken en patronen te leren doorbreken.
Een van de makkelijkste manieren om de ontspannen modus te activeren is overigens bewegen. Daarom kozen we bij Liberi voor wandelcoaching. Door rustig te bewegen, maak je gelukshormonen aan en kun je je snel beter gaan voelen.
Conclusie: je spijsvertering verdient aandacht
Heb je last van je spijsvertering door stress? Dan is het belangrijk je geestelijke balans te herstellen. Parallel daaraan kun je natuurlijk proberen het fysieke probleem niet te verergeren, door gezond te eten. In dit artikel hebben we meerdere tips met je gedeeld die je kun helpen bij het weer stabiliseren van je spijsvertering. De belangrijkste tip is onderzoeken hoe je een gebalanceerder leven kunt gaan leiden. Een gezond voedingspatroon, en rustig de tijd nemen voor je eten, zijn hier allemaal positieve uitingen van. Al deze positieve factoren kunnen elkaar gaan versterken, zodat jij je uiteindelijk weer lekkerder gaat voelen en minder last hebt van verteringsproblemen en een laag energieniveau. Dat kan soms een lang proces en een zoektocht zijn. Heel veel succes!
Als je behoefte hebt aan hulp bij je herstel, neem dan vrijblijvend contact met ons op.
