Wanneer je een kind hebt die vraagt om speciale behoeften of leeft met een beperking, geeft dit vaak intensieve uitdagingen. Bij ieder kind zijn wel factoren bekend die stress met zich meebrengen. Wanneer we spreken over een kind met extra behoeften, brengt dit extra zorgen en verantwoordelijkheden met zich mee. Dit heeft niet alleen invloed op het kind zelf, maar ook op de ouder. Je moet de zorg specifieker inregelen, het vergt veel van je emotionele en fysieke gezondheid, je levert in op je sociale leven en op je werk. In dit blog bespreken we wat er anders kan zijn wanneer je zorgt voor een kind met een beperking, wat de stressfactoren zijn en welke aanpak kan helpen dit te beperken.
Ieder kind met speciale behoeften of een beperking is uniek, net als alle andere kinderen. Ook al zijn er wel degelijk verschillen in de ervaring, in grote lijnen komt de impact die het heeft op de ouders overeen.
Er wordt veel gesproken over de zorg die je draagt over je kind, maar ook het moment dat je ondervindt dat je kind andere behoeften heeft dan anderen kan emotioneel zwaar vallen. Iedereen hoopt het beste voor zijn of haar kind. Niemand gaat ervan uit dat je een kind krijgt die een beperking met zich meedraagt. Het krijgen van een diagnose, of al ver daarvoor, kan een gevoel van rouw met zich meebrengen. Bijvoorbeeld rouwen om een toekomst die je voor ogen had, die misschien nooit gaat gebeuren.
Daarna komt de zorg die anders is dan anders. Dit kan gaan van lichte ondersteuning tot dagelijkse intensieve zorg. Wat de situatie ook is, het brengt vaak verschillende gevoelens met zich mee. Denk aan angsten, frustratie, schuldgevoel en verdriet.
Wanneer je kind fysiek beperkt is, heeft dit direct invloed op jouw fysieke gesteldheid. Je bent waarschijnlijk veel bezig met het geven van ondersteuning, zoals aankleden, wassen, eten geven en zorgen voor voldoende beweging. Maar je kind hoeft niet specifiek fysiek beperkt te zijn wil het ook impact hebben op jouw fysieke belasting. Ook indien je kind een cognitieve beperking of andere speciale behoeften heeft, kan dit lichamelijk belastend zijn. Je bent nu eenmaal intensiever bezig met je kind. Sommige kinderen met autisme, of een andere stoornis in de prikkelverwerking, vragen ook extra fysieke ondersteuning. Bijvoorbeeld het gebruik van een aangepaste kinderwagen.
Laten we ook slaapgebrek niet vergeten als lichamelijke belasting. Je bent 24 uur per dag ouder en het kan soms voorkomen dat je kind, op oudere leeftijd, in de nacht ook nog vaak wakker wordt.
Hoe graag we het anders zien, jammer genoeg raken ouders die een kind hebben met een speciale behoefte vaker in een sociaal isolement. Het is lastig om continu voor je kind te zorgen en daarbij ook je sociale kring te onderhouden. Wanneer je alleen voor een kind zorgt is dit veelal onmogelijk.
Wat hieraan bijdraagt is het moeilijk kunnen vinden van een oppas. Je wilt je kind zo goed mogelijk achterlaten bij een oppas, maar feitelijk heb je iemand nodig die precies weet hoe ze moeten handelen wanneer er iets aan de hand is.
De eerste jaren van een kind worden vaak de ‘tropenjaren’ genoemd. Niet iedere relatie of huwelijk overleeft die jaren, omdat de zorg voor een baby en kind nu eenmaal ontzettend zwaar is. Indien je kind dan ook nog eens speciale behoeften heeft, is dit extra zwaar. De zorg kan dusdanig overweldigend zijn dat er spanning ontstaat in de relatie. Je groeit uit elkaar en verwaarloost eigenlijk een beetje de relatie doordat je kind zoveel extra zorg nodig heeft. Onbegrip naar elkaar toe komt regelmatig voor in deze situatie.
Stress is bijna niet weg te denken wanneer je de zorg hebt over een kind met speciale behoeften. Je hebt goede en slechte periodes. Tijdens de slechte periodes ben je meestal opgebrand en uitgeput, tijdens de goede periodes maak je je zorgen of lig je veel wakker. De stress en spanningen helemaal laten verdwijnen kunnen we niet, maar we kunnen wel een aantal tips geven die dit eventueel iets kunnen verlichten.
Als je het gevoel hebt dat je er alleen voor staat, dan voelt de situatie waar je in zit extra zwaar. Er zijn tegenwoordig veel instanties die je zouden kunnen ondersteunen in de zware taak die je uitvoert. Denk bijvoorbeeld aan het inschakelen van maatschappelijke hulp, dit kan soms via de gemeente waar je woont, of een instantie die je kan koppelen aan lotgenoten. Het is niet alleen de steun waardoor je tot andere inzichten kan komen, ook het stukje begrip dat wat jij doet ontzettend intensief en zwaar is geeft je de erkenning die je soms heel hard nodig hebt.
Zorgen voor je kind met een speciale behoefte maakt dat ‘zorgen voor’ jouw eerste prioriteit is. Maar eigenlijk zou jouw zelfzorg een eerste prioriteit moeten zijn. Een opgebrande en uitgeputte ouder kan niet voor de volle honderd procent voor zijn of haar kind zorgen. Hoe moeilijk het ook klinkt, het is zeer belangrijk met regelmaat tijd vrij te maken voor jezelf om te kunnen ontspannen. Kiezen voor een specialistisch logeeradres voor je kind, één keer per drie weken, kan in deze ook zelfzorg zijn.
Iedere ouder moet op bepaalde vlakken in de opvoeding grenzen stellen, maar dit is misschien nog wel belangrijker voor ouders met een kind die leeft met een beperking. Soms is het niet anders dan dat je ‘nee’ moet zeggen tegen bepaalde verwachtingen of verplichtingen. Dit geldt ook voor de verwachtingen die je van jezelf hebt. Houd deze realistisch en vraag niet te veel van jezelf. Je kan niet alles perfect doen en om hulp vragen is helemaal oké.
Om even bij het stukje stress te blijven: door mindfulness en ontspanningsoefeningen aan te leren en uit te voeren, kan je spanning en stress verlagen. Juist wanneer je thuis meer moet zorgen dan anders is dit een cruciaal onderdeel. Wanneer je hier geen aandacht voor hebt, is de kans dat je een burn-out ontwikkelt meer dan reëel. Probeer te experimenteren met yoga, meditatie of eenvoudige ademhalingsoefeningen. Ook al is het maar 5 minuten per dag.
Hierboven noemden we al even het zoeken van steun bij instanties of lotgenoten. Dat is grotendeels gebaseerd op het optimaliseren van de zorg van je kind met een beperking. Daarnaast is het belangrijk dat jij je goed voelt en blijft voelen. Ook als je je goed voelt kan het volgen van wandelcoaching een positief effect hebben op je algehele gesteldheid. Indien je het gevoel hebt dat je niet meer weet hoe je de stress van je dagelijkse leven kan verminderen, kan het inschakelen van een professionele coach een uitkomst bieden. Samen met je coach ga je werken aan je weerbaarheid voor stress en het voorkomen van een burn-out. Wil je hier meer over weten? Neem gerust en vrijblijvend contact met ons op.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606