De meeste mensen zijn bekend met de Schijf van Vijf’ en waar die ongeveer voor staat. Maar weet je ook wat de vijf schijven of vakken precies zijn, en waarom ze belangrijk zijn? Weet je welke hoeveelheden je tot je zou moeten nemen per schijf? De Schijf van Vijf geeft je een goede basiskennis van gezonde voeding. Wanneer je je avondeten uit gaat kiezen, dan kun je met de Schijf van Vijf in je achterhoofd gezonde keuzes maken. Het Voedingscentrum heeft overigens veel tips gegeven naast de Schijf van Vijf, wat een versimpelde weergave is van hun adviezen. Daarover hieronder meer.
In dit stuk lees je wat de Schijf van Vijf precies is, en hoe je deze ’toe kunt passen’. Dat begint bij het wat meer laten staan van producten die buiten de Schijf van Vijf vallen. En natuurlijk is het goed om meer van de aanbevolen voedingsmiddelen te eten. Tot slot kijken we naar de relatie tussen voeding en stress. Want wie veel stress ervaart, gaat vaak ongezonder eten. En wie ongezond eet is vaak vatbaarder voor stress.
De Schijf van Vijf is de visuele voorstelling van de richtlijnen voor een gezond eetpatroon die sinds 1953 in Nederland wordt gebruikt in de voorlichting over goede en gezonde voeding, gericht op het grote publiek. Nu denk je misschien: past iets dat uit de jaren 50 stamt nog wel in de huidige tijd? Door de jaren heen zijn er verbeteringen aangebracht in de Schijf van Vijf, maar de vorm blijft behouden, ook omdat die zo aanspreekt. Maar ook omdat deze begrijpelijk en concreet toepasbaar is. De Schijf van Vijf is echt niet “heilig” maar vormt vooral houvast en een goed uitgangspunt om gezond en gevarieerd te eten. Om gezond te eten heb je kennis nodig. Het begrijpelijk maken van die kennis is daarbij belangrijk. Dit is een van de belangrijkste taken van de Schijf van Vijf.
In maart 2016 lanceerde het Voedingscentrum een nieuwe Schijf van Vijf. In de schijven staan nu alleen producten die de meeste gezondheidswinst opleveren. Producten die niet per se héél ongezond zijn, zijn alsnog verwijderd uit de vakken.
Wanneer je volgens de Schijf van Vijf eet, dan eet je voornamelijk gezonde producten. Je krijgt alle voedingsstoffen binnen die je nodig hebt om gezond te zijn. Zo verlaag je de kans op hart- en vaatziekten en kanker. Als het meezit, zul je langer leven.
Dit zijn de vijf vakken van de Schijf van Vijf:
Het tweede vak is natuurlijk qua aantal producten het kleinst (smeer- en bereidingsvetten). Daarna het derde vak (vis, peulvruchten, vlees, ei, noten en zuivel) en het vijfde vak (dranken). De vakken 1 (groente en fruit) en 4 (brood, graanproducten en aardappelen) zijn wat groter. Wanneer je aandacht hebt voor alle vijf vakken, dan ben je goed bezig. Maar hoe doe je dat precies?
De Schijf van Vijf is onder andere ingezet als aansprekende vorm van communicatie. Naast de schijf geeft het voedingscentrum veel praktische adviezen. Zo adviseren ze ons om weinig bewerkt voedsel te eten (zoals bewerkt vlees). Het ideale menu bestaat momenteel uit een afwisseling van vlees, vis, peulvruchten, noten en ei. Drink daarnaast 3 koppen groene of zwarte thee, water en koffie.
Nog enkele specifieke tips die voortkomen uit de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum:
Er zijn voedingsexperts die iets andere adviezen geven. Zij beweren bijvoorbeeld dat verzadigd vet wel goed voor je is (roomboter en kokosolie), of ze stellen dat je geen brood moet eten. Toch mag je er vanuit gaan dat de adviezen van het voedingscentrum in grote lijnen correct zijn voor iedereen die geen speciaal dieet nodig heeft.
Laten we nu eens specifieker naar elke schijf kijken. Per schijf geef ik een of meerdere tips voor wat je beter wel en niet kunt eten.
Wie last heeft van chronische stress zal dat na verloop van tijd merken aan zijn of haar lichaam. Je kunt veel of juist weinig gaan eten. Wanneer je lichaam overactief en gestrest is, dan wordt het een suikerverbrander. Je hebt snelle energie nodig om te blijven presteren. Na een korte piek van energie, bijvoorbeeld na het eten van een chocoladereep, krijg je al gauw weer honger. Zo kun je aankomen door stress.
Weinig eten hangt samen met geen eetlust hebben. Je kunt dus ook afvallen door stress. In beide gevallen krijg je te weinig voedingsmiddelen binnen uit de vijf vakken van de Schijf van Vijf. Het is van belang dat je je stress gaat verlagen en weer gezonder gaat eten. Een burn-out coach kan je hierbij helpen.
Het is onze missie om Nederland te ontstressen. Graag geef ik dan ook kort een breder beeld van gezondheid. In de mentale schijf van vijf staan vijf schijven om je mentale gezondheid te verbeteren en stress te verlagen:
Deze tips helpen je om een opwaartse spiraal te vinden naar een goede gezondheid.
De Schijf van Vijf van het Voedingscentrum is voor bijna iedereen een goede leidraad om gezond te eten. Ik zeg bewust voor bijna iedereen. Want hoewel de geadviseerde voeding ontegenzeglijk goed voor je is en past in een gezond dieet, is het altijd zaak om goed op te blijven letten en na te gaan wat voor jou werkt.
Misschien past jouw huidige voedingspatroon al heel goed in de Schijf van Vijf, maar wellicht moet je wat grotere aanpassingen maken. Kijk goed wat dit met jou doet. De voordelen van dit voedingsadvies zijn natuurlijk vooral op de langere termijn merkbaar (als is het goed mogelijk dat je ook op de korte termijn al voordelen ontdekt zoals een betere stoelgang en meer energie). Het kan echter ook zo zijn dat je op korte termijn nadelige effecten ontdekt. Zo kun je er bijvoorbeeld achterkomen dat je een allergie hebt voor bepaalde peulvruchten. Ga dan ook niet geforceerd door met het toepassen van de adviezen van de Schijf van Vijf wanneer je voelt dat er iets niet goed is. Neem dan contact op met een diëtist of voedingsconsulent.
De Schijf van Vijf geeft een mooi overzicht van gezond eten en drinken. Wanneer je de aanvullende tips van het Voedingscentrum toepast, dan zorg je goed voor jezelf. En dan mag je best af en toe uit de band springen met een glaasje whisky of een lekkere pizza. Zo’n cadeautje smaakt dan éxtra lekker.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606