085 - 5363606 - Persoonlijke verhalen van Reinoud
- Het vinden van jouw eigen unieke weg
- Maandelijks in de mail
Je hebt vast weleens gehoord van probiotica? Wat betekent deze term? Het zijn (onder andere) bacteriën die goed voor je zijn. Bacteriën beschouwen we meestal als iets slechts, maar toch heb je ze nodig om gezond te kunnen zijn. In je darmen zijn bijvoorbeeld heel veel bacteriën aanwezig (ongeveer 100 biljoen), waarvan de meeste goed en sommige slecht. Wie last heeft van een gevaarlijke bacterie, die krijgt een antibioticum. Daarmee worden veel bacteriën in je darmen gedood. Probiotica helpen om de balans in je darmen weer te herstellen.
Maar wat zijn probiotica nu precies? Zijn ze gezond voor iedereen? Welke effecten zijn er wetenschappelijk bewezen? En raad ik je aan om de volgende keer dat je naar de supermarkt gaat een kartonnetje Kefir mee te nemen? Je leest het hieronder. Belangrijk: ik ben geen voedingsdeskundige, dus onderstaande informatie baseer ik op externe, betrouwbare bronnen, waaronder de Maag Lever Darm Stichting en het Voedingscentrum. Ga voor persoonlijk advies altijd naar je huisarts.
Probiotica zijn levende bacteriën die een positief effect op de gezondheid hebben wanneer ze in voldoende hoeveelheden worden geconsumeerd. Dat is de officiële definitie van de Wereld Gezondheidsorganisatie. Echter, hoewel probiotica meestal goede bacteriën zijn, ook bepaalde gisten worden probiotica genoemd. De term werd voor het eerst gebruikt in 1953. Probiotica bevatten altijd bacteriën die van nature in je darmen voorkomen.
Probiotica is meervoud van het woord ‘probioticum’. Het woord geeft al aan waar het voor dient: ‘pro-bios’, wat wil zeggen ‘goed voor het leven’ (toegegeven, dat is een nogal algemene claim). Een probioticum kan allerlei soorten probiotische bacteriën bevatten, waaronder de bekendste lactobacillen of bifidobacteriën.
Om deze vraag goed te kunnen beantwoorden, moeten we onderscheid maken tussen gezonde en ‘ongezonde’ mensen. Het voedingscentrum geeft aan dat er weinig bewijs is dat levende micro-organismen een gezondheidsvoordeel opleveren voor gezonde mensen. Alleen bij bepaalde specifieke aandoeningen is het verstandig of zelfs nodig om probiotica in te nemen.
Probiotica zouden de volgende gezondheidsvoordelen moeten bieden wanneer er sprake is van klachten:
Helaas is er vooralsnog weinig bewijs voor deze claims. De bacteriën worden vaak al in de maag gedood door het maagzuur, of in de dunne darm door de gal. Een ding is wel zeker: een gebalanceerd microbioom is erg belangrijk voor je algehele gezondheid. Bij een disbalans ontstaat er problemen met de vetering en je afweer.
De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) doet onderzoek naar voedselveiligheid. Zo checken ze bijvoorbeeld de veiligheid van voedingsmiddelen, die daarna een E-nummer kunnen verdienen. EFSA heeft veel wetenschappelijke studies geëvalueerd en daarvan konden ze slechts één gezondheidsclaim goedkeuren: “Levende bacteriën in yoghurt of gefermenteerde melk verbeteren de vertering van lactose (melksuiker) bij mensen die lactose moeilijk verteren. De yoghurt moet daarvoor tenminste 100 miljoen levende micro-organismen (Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus and Streptococcus thermophilus) per gram bevatten.”
Mensen die lactose moeilijk verteren kunnen dus baat hebben bij een probioticum. Er zijn meer doelgroepen voor wie probiotica een positief effect zou kunnen hebben:
Het ontstaan van sommige van bovenstaande ziektes wordt in verband gebracht met verstoringen in de darmflora. Artsen kunnen bepalen of het nodig is om een probioticum te nemen.
Voor zover bekend zijn er geen ongewenste bijwerkingen van probiotica. Deze bijwerkingen worden wel genoemd, maar daar is geen goed bewijs voor:
Gewone yoghurt en kwark bevatten ook melkzuurbacteriën, alleen deze sterven door het maagzuur en daarom zijn het geen probiotica. Ook augurken en brie bevatten gezonde bacteriën die de darmen niet levend bereiken.
Een probioticum is pas een priobioticum wanneer er veel bacteriën aanwezig zijn, en wanneer ze de darmen voor een deel levend kunnen bereiken. Een hoeveelheid van 1 tot 10 miljard bacteriën per dag wordt als de minimale hoeveelheid gezien die nodig is om een effect te bereiken.
Probiotica kun je in allerlei vormen kopen, in de supermarkt of online bij een gespecialiseerde producent. Voorbeelden van vormen van probiotica zijn:
Merken als Yakult, Actimel en Activia verkopen probiotica. Veelal zijn de effecten van hun producten nog niet bewezen.
Mensen die last hebben van chronische stress staat continu ‘aan’. Dat maakt van je lichaam een suikerverbrander, aangezien je steeds behoefte hebt aan snelle energie. In alle drukte ga je wellicht meer suikerrijke voeding tot je nemen, en krijg je juist te weinig vezels binnen. Je darmen moeten nu extra hard werken, terwijl ze op ‘inactief’ worden gezet door de chronische stress. De combinatie van deze fysieke en mentale stress kan je darmen ontregelen.
Herken je je in deze situatie en heb je last van darmklachten? Dan kun je eens een aantal weken een probioticum uitproberen. Zorg dat je de probiotica elke dag inneemt, want pas na drie weken kun je een effect verwachten.
Naast probiotica bestaat er ook prebiotica. Prebiotica is een verzamelnaam voor stoffen die de groei van bepaalde bacteriesoorten in het lichaam bevorderen. Hieraan worden gunstige effecten voor de gezondheid toegeschreven. Je krijgt prebiotica binnen door het eten van groente, fruit, brood, graanproducten en peulvruchten. Het nemen van extra prebiotica uit verrijkte voedingsmiddelen of supplementen heeft geen bewezen voordelen, aldus het Voedingscentrum.
Synbiotica bevatten zowel probiotica als prebiotica en zijn er dus op gericht in snel tempo het aantal gezonde bacteriën in je darmen te vergroten.
Het beste wat je kunt doen om je darmflora gezond te houden is het eten van vezelrijke voeding. De bacteriën in je darmen gebruiken de vezels namelijk als voedsel. Ook helpt het om een algehele gezonde levensstijl aan te nemen: beweeg, slaap (zie onze slaaptips) en ontspan goed. En wanneer je denkt dat stress de oorzaak is van je darmklachten, probeer je dan zoveel mogelijk op de werkelijke oorzaak te richten. Wij kunnen je hierbij helpen.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606