Schrikken doen we allemaal wel eens, bijvoorbeeld tijdens een enge film. Dat is maar goed ook, want dat betekent dat al je reflexen het nog doen. Echter kan het door verhoogde stress ook voorkomen dat je met regelmaat schrikt van dingen waar je normaal niet van hoeft te schrikken of je schrikreactie is heftiger dan nodig. De oorzaak hiervan is dat je lichaam continu in een waakzame stand staat. In dit artikel lees je meer over plotseling schrikken door stress en geven we je tips die je kunnen helpen om weer meer tot rust te komen.
Als je chronische stress hebt staat je lichaam continu ‘aan’. Je bent alert en gefocust en continu klaar om te vechten of vluchten voor mogelijk gevaar. Plotseling schrikken kan hier een gevolg van zijn, je schrikt bijvoorbeeld van geluiden, van iets wat je ziet of van iemand die jou ineens aanraakt. Door de stress die door je lichaam giert en je onbewuste focus op mogelijk gevaar worden dingen om je heen waarvan je normaal niet hoeft te schrikken nu als bedreigend ervaren door jouw onderbewuste waardoor je schrikt.
Daarnaast speelt een verhoogde angstrespons een rol. In je hersenen gebeurt namelijk behoorlijk veel als je stress ervaart. Uit een onderzoek aan de universiteit van Yale blijkt namelijk dat veel stress invloed heeft op de hersenen. Synaptische functies in de hersenen verminderen door stress. Synapsen zijn de plaatsen in de hersenen waar overdracht plaatsvindt tussen elektronische signalen en hersencellen wat weer als gevolg heeft dat de grijze massa in de prefrontale cortex vermindert. Dit deel in de hersenen is verantwoordelijk voor emotionele en cognitieve taken, zoals: sociaal gedrag, het maken van een planning, beslissingen nemen en impulsbeheersing.
Doordat de grijze massa in de prefrontale cortex verkleint, kunnen er problemen ontstaan. Dit deel van je hersenen zorgt er namelijk voor dat de delen die emotionele responsen aansturen geremd worden wat zorgt voor je emotionele beheersing. Dit is nodig om cognitieve functies zo goed mogelijk te kunnen regelen. Tegelijkertijd zorgt je prefrontale cortex ervoor dat het deel van je hersenen dat bij stress inschat of een situatie bedreigend is of niet, gedempt wordt. Neemt de grijze massa in dit hersengebied af? Dan kun je een verkeerde inschatting maken waardoor je simpele dingen als bedreigend gaat zien. Het gevolg hiervan is dat de angstrespons sneller geactiveerd wordt bij stress waardoor je door stress angstklachten kunt krijgen.
Door stress kunnen je hersenen dus worden aangetast. Er wordt een overgevoeligheid ontwikkeld voor stress prikkels en dit kan er voor zorgen dat er door minimale prikkels een heftige reactie ontstaat, zoals plotseling schrikken van iets waar je helemaal niet van hoeft te schrikken.
Plotseling schrikken door stress is dus in feite geen vreemde reactie. Echter kan het wel erg vervelend zijn als je de hele dag door schrikt van de kleinste dingen. Belangrijk is om aan je lijf te laten merken dat het niet zo waakzaam hoeft te zijn. Onderstaande tips kunnen dit proces ondersteunen.
Zorg ervoor dat je voldoende beweegt op een dag. Dit is een fijne manier om stress en spanning af te voeren en even helemaal tot jezelf te komen. Daarnaast helpt dit vaak om ‘uit je hoofd’ te komen en meer in je lijf te zakken. Een fijne bijkomstigheid is dat beweging er voor zorgt dat je endorfine en dopamine aanmaakt, beide stoffen worden ook wel ‘gelukshormonen’ genoemd.
Beweging helpt je dus op meerdere vlakken. Het is ook niet zomaar dat wij vanuit Liberi wandelcoaching aanbieden.
Continu alert zijn betekent ook dat je niet volledig tot rust kunt komen. Juist daarom is het belangrijk om voldoende ontspanningsmomenten in te plannen op een dag zodat je lichaam ook volledig tot rust kan komen. Mediteren is daar een goed voorbeeld van, het helpt je om zowel lichamelijk als mentaal helemaal te ontspannen. Je kunt bijvoorbeeld gebruik maken van gesproken meditaties (hiervoor zijn verschillende apps en video’s op YouTube te vinden) die je begeleiden tot diepe ontspanning. Het kan ook prettig zijn om ademhalingsoefeningen te doen met een ontspannende muziek op de achtergrond.
Als je oververmoeid bent en veel stress ervaart kan het goed zijn om externe prikkels gedurende de dag te verminderen. Prikkels zijn bijvoorbeeld: geluiden, mensen, geuren, beeld en aanraking. Heb je bijvoorbeeld ooit gemerkt dat even boodschappen doen bijzonder veel energie kan kosten? Zeker als je moe bent of veel stress hebt? Dit komt door alle prikkels om je heen; overal mensen, geluiden en je ziet veel gebeuren om je heen.
Zo lijkt de hele dag muziek aan in huis misschien onschuldig, maar het is een constante stroom aan prikkels. Hetzelfde geldt voor ‘ontspannen’ tv kijken, dit lijkt wellicht rustgevend, maar zowel het beeld als het geluid zorgen voor prikkels.
Een overschot aan prikkels kan weer zorgen voor overprikkeling: je raakt uitgeput, geïrriteerd, prikkelbaar, emotioneel, informatie kun je niet meer verwerken en gesprekken zijn moeilijk te volgen. Daarnaast kan het plotseling schrikken versterken.
Probeer externe prikkels dus te verminderen en neem regelmatig tijd voor ontspanning om te kunnen ‘ontprikkelen’.
Een kop koffie in de ochtend is heerlijk, maar als je iemand bent die snel schrikt is het verstandiger om dit niet te doen. Cafeïne zorgt er namelijk voor dat je cortisol niveau omhoog gaat met als gevolg dat je je opgejaagd kunt voelen, alert bent en nog sneller schrikt.
Bij plotseling schrikken door stress is het verstandig om gebruik van suiker te verminderen, zeker in de ochtend. Door snelle suikers krijg je namelijk een suikerpiek die er voor zorgt dat je je even erg energiek en goed voelt. Dit komt omdat suiker er voor zorgt dat er serotonine en dopamine wordt afgegeven in de hersenen. Maar doordat deze suikers direct worden opgenomen in het bloed – waardoor dus een piek ontstaat – is het ook snel weer uitgewerkt met een suikerdip als gevolg.
Dit kan gepaard gaan met een futloos, vermoeid en somber gevoel waardoor je opnieuw behoefte hebt aan suiker. Je schommelt dus continu tussen energiek en futloos wat stress kan bevorderen.
Het uitvoeren van bovenstaande tips kan plotseling schrikken doen verminderen. Tegelijkertijd is het belangrijk om de interne dialoog te veranderen en jezelf ervan bewust te zijn dat je niet continu alert hoeft te zijn. Regelmatig een paar keer diep in- en uitademen kan helpen.
Merk jij dat je snel en plotseling kunt schrikken maar twijfel je waar het vandaan komt? Onze gratis burn-out test geeft je inzicht in jouw stress level waardoor je meteen weet of je veel stress
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606
17 reacties
Ik heb zelf psychosomatische onverklaarbare klachten.
Ik beweeg veel gedurende dag fietsen wandelen motorrijden longboarden,.
Dat helpt inderdaad wel.
Sinds kort gestopt met koffie drinken.
En het gaat ook best goed en ook steeds beter maar toch schrik ik ook nog heel snel.
Nu was was ik vandaag lekker wat in de tuin aan het werken en zo wordt een raam dicht geklapt met een klap door de buren.
Daar schrik ik dan van.
Dat hoeft ook helemaal niet zo hard volgens mij en dan denk ik ook nog dat ze het erom doet om mij juist te laten schrikken.
Dan heb ik daar weer een poos last van want dan schiet mijn adem naar de keel.
Ik kan me niet lekker meer bewegen en daar word ik word ook nog eens erg onzeker van.
En ik wordt er ook altijd een beetje kwaad van…
Maar nog vervelender is als ik net op mijn bed lig en ik schrik van de buren van een stoel die verschuift wordt of van harde woorden en zo een hele nacht niet goed slaap.
Beste Alexander,
Het klinkt alsof je erg alert bent, waardoor je makkelijk kunt schrikken. Wat je beschrijft is dat je door de schrik soms zo hoog in je stress komt dat je daardoor niet meer kunt slapen. Het is inderdaad verstandig dat je bent gestopt met koffie. Maar ook in zwarte thee, ice-tea en cola zit cafeine. Kijk of je dat ook kunt vermijden. Verder zou het verstandig kunnen zijn om te kijken of je iets van je alertheid kunt verminderen door ademhalingsoefeningen te gaan doen of mindfulness te beoefenen. Ben je altijd zo schrikachtig geweest of is dat op een gegeven moment begonnen?
Ik schrik elke x plotseling door niks en k beweeg ook maar het verminderd ni persee. K schrik meestal nooit this pas sinds kort dat ik schrik door de kleinste geluiden
Beste Noaa,
Dat klinkt alsof je hoog in je stress, hierdoor kun je gemakkelijk heftig schrikken.
Kijk of je wat kunt doen met de tips in dit blog en anders is het verstandig om hulp te zoeken.
Ik heb sinds paar jaar al last van enorme schrik. Overal waar ik naartoe ga heb ik een gevoel dat iemand my wilt bang maken zonder dat ik ze zie afkomen… ik schrik voor het kleinste geluid en ik voel mij nergens “veilig”. Dit komt door een situatie die ik heb beleefd toen ik 6-7 jaar was… ik weet niet wat ik daar tegen kan doen…
Beste Melissa,
Ik kan me voorstellen dat dit erg vervelend is. Continu op je hoede zijn en regelmatig schrikken kan zorgen voor veel spanningsklachten.
Als jij weet waardoor het komt is het misschien verstandig om eens aan de slag te gaan met het verwerken van deze situatie.
EMDR bij een psycholoog zou een hele goede oplossing kunnen zijn!
Ik schrik nu soms van de dingen/geluiden waar ik normaal nooit van schrok. Een raam wat dicht klapt of er valt iets, gewoon lullige dingetjes.
Zelf een bel of gek geluid op TV schrik ik van..?
ik schrik van alles, bangelijk ! de druppel om hulp te zoeken is : ik lig in bed mijn vrouw komt naar boven en laat gsm vallen. Resultaat een enorme ontlading bij mij en begin te roepen. Ik ben meer en meer beginnen te verschieten na een inbraak bij ons. we hebben nu overal alarm ! maar toch blijf ik van alles maar dan ook van alles verschieten. Ik raak precies niet meer in rust modem in mijn hoofd. grt Steve
ik heb zins mij geboorte een probleem ,ik schrik zo hard als er een harde knal/knal van vuurwerk, ballons , en van harde klap,en geluiden die plotseling
komen.En daarvoor zoek ik hulp
Ik heb al bijna twee jaar last van onverklaarbare schrikreacties.. Het heeft enorm veel invloed op mijn dagelijkse leven, ikzelf ben zestien jaar oud en zit op het voortgezet onderwijs. Ik heb het gevoel dat ik de enige ben die dit heeft wereldwijd.. Elke keer als iemand beweegt met zijn/haar arm in de klas schrik ik me toch een partijtje, het is extra erg wanneer er veel mensen op me letten. Ik schaam me rot.. Ik trek het gewoon niet meer en wil normaal mijn school kunnen afronden. Grt Rylan
Beste Rylan,
Wat vervelend voor jou dat je hier zoveel last van hebt en daarnaast het gevoel hebt dat je de enige bent die deze klachten ervaart.
Het lijkt er op dat je te alert en gespannen bent waardoor je heftiger schrikt dan zou hoeven.
Hierbij zou meditatie, ademhalingsoefeningen maar ook gesprekken met een therapeut of coach kunnen helpen.
Daarnaast is de ene persoon wat meer schrikkerig dan de ander. jezelf schamen en je er enorm over opwinden maakt het vaak alleen maar erger.
Ik heb enorm veel last van stress, ook door het overlijden van mijn moeder aan Alzheimer. Er moet maar een deur of zoiets dichtslaan en ik verschiet enorm en heb dan een raar gevoel over mij. Ik slaap ook slecht door hartkloppingen. Help mij aub want dit is niet meer te houden
Beste Geert,
wat vervelend om te horen! het kan soms gebeuren door een nare, verdrietige of traumatische ervaring dat je erg schrikachtig blijft.
De tips uit dit blog kunnen dan helpen, maar ook professionele begeleiding. Neem gerust contact op voor een gratis consult of voor een kennismaking met een wandelcoach bij jou uit de omgeving.
Mijn moeder heeft last van snel schrikken en is al jaren haar smaak kwijt. Kan dit met elkaar in verband staan.
Beste Myrthe,
De combinatie van snel schrikken en je smaak kwijt raken hebben we nog niet eerder van gehoord!
Dat betekent niet overigens niet dat het niet zou kunnen, want snel schrikken kan een oorzaak zijn van verhoogde stress. Stress kan op zijn beurt weer voor heel veel klachten zorgen. Het kan dan ook geen kwaad om te onderzoeken wat de reden van het snelle schrikken is en wie weet, krijgt je moeder dan ook weer haar smaak terug!
Goedemorgen,
Als ik schrik, zijn de effecten op mijn lijf enorm; hartkloppingen, misselijk, zweten, plassen en ik krijg het enorm koud. Na een half uur douchen en een paar uren in bed te hebben gelegen, gaat het iets beter. Ik voel me dan de rest van de dag nog ‘lam’. Na 2 dagen voel ik mij pas weer beter. Als ik in de avond in bed schrik (doordat er per ongeluk een deur beneden niet zachtjes wordt dicht gedaan), slaap ik letterlijk de rest van de nacht niet meer.
Ik sport elke dag, eet geen suiker, eet goede pure voeding, mediteer 3x per dag, drink geen cafeïne, dit alles al jarenlang.
Dus naast snel schrikken, is mijn reactie enorm groot. Ik hoop op een paar goede tips :-).