Mensen hebben een aangeboren neiging om te willen leren, groeien en ontwikkelen. Jonge jongens genieten ervan om steeds beter te worden in voetbal, anderen wijden hun leven aan schilderen, of het bouwen van een huis in de natuur, of heel goed worden in het geven van presentaties. Persoonlijke ontwikkeling voelt goed, omdat je daarmee jezelf en het leven serieus neemt. Maar hoe werkt dat precies? Wat is persoonlijke ontwikkeling? Hoe ‘doe je het’? En welke rol speelt persoonlijke ontwikkeling tijdens het herstel van een burn-out? Je leest het hieronder.
Persoonlijke ontwikkeling voorbeelden
Persoonlijke ontwikkeling is een erg breed begrip. Het gaat over de ontwikkeling van jouzelf als persoon. Daarbij kun je denken aan de volgende deelgebieden: je identiteit, je zelfbewustzijn, je talenten, je kwaliteit van leven – maar ook het realiseren van je dromen. Het centrale thema is groei en ontwikkeling.
Dat klinkt nog abstract. Dus wat is persoonlijke ontwikkeling nu precies? Hier volgen enkele voorbeelden:
- je probeert je levensdoelen te realiseren;
- het verbeteren van je gezondheid;
- verbeteren van je kwaliteit van leven;
- het ontwikkelen van je talenten;
- het versterken van je zelfvertrouwen;
- beter leren communiceren;
- jezelf beter leren kennen.
Persoonlijke ontwikkeling is dus een containerbegrip. Alle voorbeelden gaan over de groei of ontwikkeling in jouw leven. Dat het een containerbegrip is, maakt op zich niet uit. Je mag zelf op jouw manier invulling geven aan hoe jij wil ontwikkelen en groeien.
Maar dan kun je je terecht afvragen: waarom zou ik? Is het wel belangrijk?
Waarom zou je jezelf persoonlijk ontwikkelen?
Volgens Carl Jung (1875–1961) is het zo volledig mogelijk verwerkelijken van wat er in je zit het belangrijkste doel in je leven. Ben je het daarmee eens? Jung doelt op authenticiteit en zelfontplooiing. Daniel Levinson stelde in navolging van Jung dat we het ‘vuur’ wat ons voortstuwt om ons persoonlijk te ontwikkelen, ‘de Droom’ kunnen noemen:
Wat ook de aard zijn Droom is, een jongeman heeft de ontwikkelingstaak om het een bredere definitie te geven en manieren te vinden zijn droom te leven. Het maakt een groot verschil in zijn groei of dat zijn initiële levensstructuur coherent en verweven is met zijn Droom, of juist tegenover gesteld daaraan. Als de Droom onverbonden blijft met zijn leven kan die simpelweg afsterven, en tegelijk daarmee ook zijn gevoel van levendigheid en zingeving.
Je droom is iets in jou wat je kunt realiseren door jezelf persoonlijk te ontwikkelen. Waar droom jij van? Het leven is kort, dus ga er vooral voor.
Persoonlijke ontwikkeling tijdens een burn-out
Persoonlijke ontwikkeling vindt plaats in het hele leven, dus zowel privé als zakelijk. Wanneer je een burn-out krijgt, dan moet je vaak langdurig stoppen met werken. Er ontstaat dan een open ruimte van tijd, en dat is voor sommigen juist een beklemmende ervaring. Want wie ben je nog wanneer je niet werkt? Je wordt geconfronteerd met jezelf.
Tegelijk is deze open ruimte een kans om jezelf persoonlijk te ontwikkelen. Het is een ruimte waarin je kunt reflecteren op wat er gebeurd is in de aanloop naar je burn-out, maar vooral ook hoe je het vanaf nu graag anders wilt gaan doen. Denk hierbij aan: ik ga mijn grenzen beter bewaken, ik ga reflecteren op wat ik in dit leven écht wil, ik ga minder werken, ik ga minder precies werken, ik ga meer aandacht geven aan mijn familieleden, of ik ga beter voor mijn lichaam zorgen.
Het kan geen kwaad om je burn-out te zien als een kans om je leven een positieve wending te geven.
Zelf aan de slag met persoonlijke ontwikkeling
Het is eigenlijk onmogelijk om níet aan persoonlijke ontwikkeling te doen. Maar door onderstaande tips toe te passen, zul je er meer van kunnen genieten.
Tip 1: Geloof in jezelf
Albert Bandura toonde aan dat zelfvertrouwen in grote mate bepaalt of jij je doelen gaat behalen. Je verwacht dat je gaat slagen, waardoor je risico’s durft te nemen, door durft te zetten, en angst weet te verdragen.
Tip 2: Ga schrijven
Aan de basis van persoonlijke ontwikkeling liggen zelfkennis en zelfbewustzijn. Ik raad je aan om veel te schrijven over je doelen, dromen, angsten, emoties en gedachtes. Probeer helder te krijgen wie je bent, waar je goed in bent, en waar je van droomt. Kijk vervolgens ook naar de angsten die je hiervan weerhouden. Waar komen die vandaan?
Tip 3: Geloof in de kracht van kleine stapjes
We ervaren altijd alleen maar het hier en nu. Het enige wat je dus kunt controleren, is wat je op dit moment doet. Dat klinkt als een simpel of onbeduidend inzicht, maar ik zie het juist als een zeer belangrijk inzicht. Het beste wat je kunt doen is nú doen wat goed is: met aandacht leven en trouw zijn aan jezelf. De grootste doelen bereik je alleen maar door nu iets kleins te doen in de richting van dat doel.
Tip 4: Wie is jouw rolmodel?
Hierboven had ik het over ‘de Droom’. Vraag je eens af wie jij bewondert. Dat kan bijvoorbeeld een muzikant zijn, of een schrijver. Zie die persoon voor je en vraag je af welke kwaliteiten en waarden je aanspreken in die persoon. Kwaliteiten zijn bijvoorbeeld: een goede schrijver, creatief en levenslustig. En waarden kunnen zijn: authenticiteit, kwetsbaarheid en moed. Schrijf deze kwaliteiten en waarden op en vraag jezelf af hoe je deze kunt implementeren in je dagelijkse gedrag.
Tip 5: Streef nooit naar perfectie
Persoonlijke ontwikkeling is een ontdekkingstocht, geen missie. Ieder mens is imperfect, en het idee dat jij een perfect eindpunt kunt bereiken zal je alleen maar frustreren. Een fijnere manier van persoonlijke ontwikkeling is jezelf beter leren kennen zoals je bent, en je afvragen waar je nog van droomt.
Conclusie
Persoonlijke ontwikkeling is een breed begrip waar je zelf invulling aan mag geven. Het voelt goed wanneer je dat daadwerkelijk doet. Begin met zelfreflectie en zet vanuit daar kleine stapjes om je talenten verder te ontwikkelen en je dromen te realiseren. Ook tijdens een burn-out kan dat een goede manier zijn om positief met je situatie om te gaan. Kies voor groei, en geloof in jezelf!
