Iets aanleren is makkelijker dan afleren. Je hersenen zijn gek op herhaling en door iets continu hetzelfde te doen bespaar je energie. Het is een volledig natuurlijk verloop van het menselijk brein. Het volgen van patronen voelt veilig en vertrouwd. Maar wat als je jezelf patronen hebt aangeleerd die niet zo veilig of goed voor je zijn? Door je patronen te doorbreken werkt je direct aan je persoonlijke ontwikkeling en groei. Met een beetje doorzettingsvermogen kun je je hele leven positief veranderen.
Je leven is één groot patroon
Patronen aanleren begint al direct aan het begin van je leven. Je wordt op tijd gewassen, krijgt om de paar uur de borst of fles en wordt ook tijdig verschoont. In de jaren die daarop volgen leer je meer dan dat je ooit nog in je leven gaat doen. Praten, lopen, fietsen, structuur en regelmaat, lezen, schrijven, alles wat je leert om te overleven is een patroon. Zodra het een handeling wordt die je regelmatig doet hoef je er haast niet meer over na te denken. Stel je voor dat je over iedere handeling die je uitvoert na moet denken. Neem als voorbeeld je tanden poetsen. Het zou uitputtend zijn als je bij iedere beweging na moet denken wat je moet doen en waar het goed voor is.
Patronen doorbreken is moeilijk
Maar wat nu als het aangeleerde patroon niet gezond is? Of gevaarlijk? Dat leer je niet zomaar af. Ons aanpassingsvermogen onderscheidt ons van andere dieren. Daar hoort ook het afleren van patronen bij. Oftewel doorbreken. Dat woord wordt niet voor niets gebruikt. Je bent soms zo gewend aan een bepaalde herhaling dat je je hier van los moet trekken. Het kost namelijk veel meer moeite een patroon te doorbreken dan het aan te leren. Je gaat bewust nadenken over je handelen of gedachtenpatroon. Naast dat dit erg moeilijk is kan het ook veel stress geven. Iets anders doen dan je gewend bent is namelijk erg uit je comfortzone en kan in het begin ook geestelijk uitputtend zijn. Dan is het niet vreemd als je meer stress ervaart dan normaal.
Je patroon is als een bospad
Je loopt je vaste rondje met de hond of gaat wandelen in het bos. Wat je daar vaak ziet zijn niet-natuurlijke wandel- of bospaadjes. Er zijn meer mensen die daar regelmatig lopen en doordat zij continu over het zelfde stukje grond wandelen vormt daar vanzelf een wandelpad. Dwars over het grasveld ligt een lange uitgerekte strook waar geen gras meer groeit. Het alsmaar weer bewandelen van dit zelfde stukje grond heeft een pad gevormd. Er zal geen gras meer groeien zolang je er overheen blijft lopen. Door een andere route te kiezen groeit het gras na een korte periode weer terug. Zo werkt het ook met de patronen in je hoofd. De enige manier om patronen te doorbreken is door het oude pad een tijdje niet te bewandelen.
Burn-out en stress door oude patronen
Het is statistisch bewezen dat personen die meerdere keren in een burn-out vervallen vast zitten in patronen. Sterker nog, het kan goed zijn dat die patronen de oorzaak zijn van je terugkerende burn-out. Tijd om je oude patronen te doorbreken. Maar hoe pak je dat aan? Het begint met bewustwording en inzicht. Wat gebeurt er voordat je burn-out een feit wordt? Er gaat een periode van veel stress aan vooraf. Wat veroorzaakt die stress en wat is de reden dat je dit niet tijdig signaleert? Hier ga je patronen doorbreken die heel normaal voor je zijn geworden. Veel stress ervaren, ervan overtuigd zijn dat die spanningen normaal zijn en er uiteindelijk niks mee doen. Het recept voor een burn-out. Je blijft hangen in een negatieve spiraal.
Patronen doorbreken is bewustwording en inzicht krijgen
Zodra je je bewust bent dat een bepaalde patronen anders kunnen ga je deze doorbreken.
- Het begint met nadenken over het patroon. Je zegt bijvoorbeeld op alles ja. In je privé, op het werk, wanneer er iets gedaan moet worden sta jij vooraan. Nee zeggen is niet jouw sterkste punt. Vanaf nu ga je dit anders doen. Een bewustwording dat dit patroon niet gezond voor je is.
- Je gaat dit patroon niet van de een op andere dag afleren. Hiervoor heb je een stappenplan nodig. Deze doorbaak SMART maken kan helpen deze patronen te doorbreken.
- Vertel het aan iedereen. Of het nu gaat om patronen van stress en burn-out te doorbreken, een verslaving waar je vanaf wil of nee leren zeggen. Breng iedereen om je heen op de hoogte. Je zal meer steun krijgen dan je in eerste instantie denkt en anderen kunnen er zo ook rekening meer houden. Iemand die aangeeft te willen stoppen met drinken nodig je in het begin niet uit om naar de kroeg te gaan. Wanneer je zegt werkstress te willen vermijden is het respectvol als je niet meer werk krijgt dan waarvoor je bent aangenomen.
- Grenzen aangeven is misschien wel de belangrijkste stap om je patronen te doorbreken. Je hebt een keuze gemaakt dat je dit niet langer zo wil. Er zullen altijd mensen zijn die toch gaan proberen om over die grens heen te gaan. Vergeet niet: ‘Nee’ is ook een antwoord!
Een verslaving is ook een patroon
Denk bijvoorbeeld aan het aanleren van een verslaving zoals roken of alcohol drinken. Niemand wordt op een dag wakker en denkt: ‘Vandaag word ik verslaafd!’ Dit patroon sluipt er ook langzaam in. Het begint met een wijntje bij het eten. En ach, je kan in de avond die fles toch wel leegmaken. De volgende dag herhaal je dit, totdat je afhankelijk bent geworden van het idee of het gevoel. Ook deze patronen zijn te doorbreken en vergt, net als bij alle andere patronen, een hoop discipline.
Samen met je coach je patronen doorbreken
Het kan voelen alsof je vastgeroest zit in een leven waar je lastig uitkomt. Vooral wanneer we spreken over herhaalde patronen van stress en burn-out problemen. Samen met een professionele coach kun jij deze patronen doorbreken. Je krijgt de handvatten deze gewoontehandelingen SMART te maken en door middel van wandelcoaching loop je op onontdekte bospaden. Je coach begeleidt je in het krijgen van meer inzicht van je patronen waardoor jij je levenskracht herontdekt.
