Passiviteit en stress, wat hebben die met elkaar te maken? In deze blog leg ik dit uit. Passiviteit is een vorm van inactief zijn, afwachtend zijn en niet handelen. Uitstelgedrag is een voorbeeld van passief gedrag. Mensen die zichzelf herkennen in passiviteit zijn vaak ontevreden en hebben het gevoel vast te zijn gelopen. Dit is vrij logisch: ze komen immers tot weinig en daardoor ervaren ze ook geen gevoel van voldoening dat komt na een afgeronde taak, het aangaan van een uitdaging of het buiten je comfortzone stappen.
Stress is een vorm van spanning. Dit kan zich uiten op vele manieren, maar één ding is zeker: stress beïnvloedt je hele wezen. Zowel lichamelijk, mentaal, geestelijk als op spiritueel niveau: stress heeft op alles een impact. Dit inzien en ermee werken wordt gedaan binnen de holistische gezondheidszorg. Met oog voor de héle mens.
Er zijn twee duidelijke relaties tussen stress en passiviteit. De ene is wanneer iemand zich al langere tijd in een stresstoestand bevindt. Soms is dit onbewust. Maar meestal weet iemand heel goed dat er wat veranderen moet, maar doet dit niet. Dit is een vorm van passiviteit die maakt dat iemand zich bij het ‘oude, vertrouwde’ gevoel houdt. Ondanks dat het niet goed werkt gaat diegene toch door op de ingeslagen weg. Iemand ervaart bijvoorbeeld vage lichamelijke klachten, kan zich niet concentreren en heeft een gebrek aan focus en motivatie voor zijn werk. In het achterhoofd fluistert een stemmetje dat dit zo niet de goede kant op gaat, maar het vraagt moed om hiernaar te luisteren.
Passiviteit en stress gaan dus hand in hand in dit geval. Het is vaak beangstigend en teleurstellend voor mensen om te erkennen dat ze last hebben van (chronische) stress. Ze kunnen niet voldoen aan hun eigen maatstaven of de (ingebeelde) verwachtingen van een ander. Als ze dit wél telkens probeerden te doen, dan voelt het heel vreemd om ineens nee te moeten leren zeggen. Het is nodig om de eigen grenzen te leren kennen en er ook naar te luisteren. Soms is het dan makkelijker om nog te blijven hangen in de passiviteit. Dan hoef je namelijk niets nieuws, niets spannends of engs aan te gaan. Je doet wat je altijd al deed, dus je krijgt wat je altijd al kreeg: stress.
Op een gegeven moment zal de maat echter vol zijn en wordt je teruggefloten door je lichaam. De vage lichamelijke klachten veranderen in zodanige pijn of ongemak dat het niet meer te negeren is. Passiviteit is niet meer zo’n aantrekkelijke keuze en er moet actie ondernomen worden! In het gunstige geval is iemand er op tijd bij om aan de bel te trekken en weer terug te keren naar een staat van balans tussen spanning en ontspanning. Soms komt men pas tot dit punt door een stevige burn-out. Dan heb je geen keuze meer en neemt het lichaam het volledig over. Je komt tot niets meer, bent vreselijk moe en vaak de wanhoop nabij. In dit geval wordt je eigenlijk gedwongen uit de passiviteit te stappen, want je moet je ziekmelden en vaak wordt er een bedrijfsarts bij betrokken.
Hoewel een burn-out hartstikke zwaar is en ik het niemand gun, is het mijn ervaring – en die van vele anderen – dat het je uiteindelijk verder helpt. Je wordt als het ware uit je passiviteit geslingerd en wordt met je neus in de feiten gedrukt: je hebt jezelf te lang voorbij gehold. Het moet anders. Je zult niet meer de oude worden die je was, want als dat zo zou zijn zou je na je herstel weer op dezelfde manier verder gaan als voorheen. Dan rol je van de ene burn-out in de andere. Sommige mensen gebeurt dit ook. Blijkbaar was de les nog niet geleerd…
We mogen ons lichaam en onze grenzen de aandacht geven die ze verdienen. Als wij een vitaal, gezond en blij mens zijn profiteren wij daar niet alleen zelf van, maar ook de mensen om ons heen. Je gezin, je vrienden, maar óók je werkgever. Die heeft er net zo veel belang bij dat jij je lekker in je vel voelt zitten. Gezonde werknemers doen het namelijk beter op hun werk, zo simpel is het. Als je dus aan het herstellen bent van een burn-out, voel je dan vooral niet schuldig naar je werkgever. Veel mensen die in een burn-out zitten zijn harde werkers en ze zij hartstikke loyaal. Dat is een mooie eigenschap, maar als je té loyaal wordt naar je werkgever en niet naar jezelf, dan raakt de balans zoek en is iedereen verder van huis.
Een andere relatie tussen passiviteit en stress die ik nog wil benoemen is die waar iemand passief is vanwege angst en onzekerheid. In dit geval is er niet per sé stress vanwege drukte op werk of privé, maar ontstaat er juist stress bij het dénken aan in actie komen. Dit zie je vaak bij mensen met faalangst of de eigenschap perfectionisme. De angst om het niet goed genoeg te doen, angst voor afwijzing en falen kan iemand gevangen houden in passiviteit. Denken aan alle mogelijke doemscenario’s creëert stress. Het kan dan veiliger lijken om maar niet in actie te komen en te blijven waar je bent.
Een duidelijk voorbeeld hiervan is als iemand op een werkplek zit die hij niet per sé inspirerend vindt, maar ook niet vreselijk. Het voelt nogal ‘middelmatig’ aan. Er komt een vacature voorbij van een baan die deze persoon geweldig lijkt. Het is een uitdagende functie die inhoudelijk heel goed aansluit bij de interesses van deze persoon. Maar hij heeft last van faalangst en ziet vooral beren op de weg. De angst kan zo groot zijn dat deze persoon in zijn passiviteit blijft hangen. ‘Wat als…’ De teleurstelling van mogelijke afwijzing kan zó zwaar aanvoelen dat deze persoon überhaupt niet solliciteert. Een gemiste kans!
Herken je bovenstaande bij jezelf? Zoek dan hulp! Een coach kan met je meedenken en je net dat extra zetje geven waardoor je uit de passiviteit durft te stappen en actie kan ondernemen. Je kunt vrijblijvend contact met ons opnemen, onze coaches staan voor je klaar!
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606