Een burn-out is voor iedereen een persoonlijke en unieke ervaring. Sommigen hebben voornamelijk last van sombere gedachten, anderen zijn hoofdzakelijk extreem oververmoeid en weer anderen ervaren een scala aan klachten. Een van die klachten zijn paniekaanvallen. Je hoeft hiervoor niet al eerder een paniekaanval te hebben gehad. Ook wanneer je nog nooit een paniekaanval hebt meegemaakt is de kans dit te ervaren aanzienlijk in een burn-out. Het is ook niet iets wat je tegenhoudt, een paniekaanval overkomt je.
Je eerste paniekaanval in je burn-out
Waarschijnlijk zit je nu voor het eerst in een burn-out en probeer je te onderzoeken wat die momenten van pure angst zijn. Ondanks dat deze episodes behoorlijk angstaanjagend kunnen zijn willen we je, met dit blog, toch een beetje geruststellen. Een paniekaanval in een burn-out komt regelmatig voor. Ook als je nog nooit een paniekaanval hebt ervaren.
Als iemand spreekt over paniek denken we al snel aan een chaotische situatie met een duidelijke oorzaak of aanleiding. Het idee dat je van het een op andere moment in een paniekaanval terecht kan komen is lastig in te denken wanneer je dit nog nooit hebt meegemaakt. Niet alleen mentaal maar ook lichamelijk ervaar je symptomen waardoor je behoorlijk van je stuk kan raken.
Wat gebeurt er?
Zoals bekend bezitten wij vanuit het reptielenbrein 3 basis reacties op een acuut stressvolle situatie: Freeze, fight en flight. Welke er geactiveerd wordt is volledig afhankelijk van de omgeving en de situatie zelf. Stel je voor dat je midden op de weg staat en er komt een auto op je af rijden. Tijd om na te denken heb je niet meer, je reptielenbrein neemt je reactie over omdat interruptie vanuit ons denkende brein op dat moment niet wenselijk is. In een seconde beslist je brein dat je moet vluchten in plaats van vechten.
Wanneer je in een burn-out zit verkeert je lichaam in een alsmaar durende staat van hoge spanning en stress. Ongemerkt staat hierdoor je reptielenbrein continu op scherp. Als de stress, die al op hoogspanning staat, op enig moment nog groter wordt kan dit zich uiten in een paniekaanval terwijl er feitelijk geen gevaar aanwezig is. Je merkt niet alleen dat je geestelijke angst ervaart, fysiek begin je te zweten, trillen, gaat je hart sneller kloppen en kan je gaan hyperventileren. Dit komt omdat je in een geval van nood lichamelijk in actie moet komen. Je adrenaline stijgt en zorgt ervoor dat je fysiek in actie kan komen om bijvoorbeeld te vechten of te vluchten. In een echte noodsituatie is deze lichamelijke reactie essentieel. Tijdens een paniekaanval is het voornamelijk erg beangstigend.
Van burn-out naar paniekaanval
De situatie waardoor iemand in een burn-out terecht komt is voor iedereen anders maar in grote lijnen is de werking in ons brein hetzelfde: Je stond, om wat voor reden dan ook, langere periode onder druk, ervaarde veel stress of nam geen tijd bepaalde gebeurtenissen te verwerken. Wat de reden ook is, hoe groot of klein, een burn-out mag nooit gebagatelliseerd worden.
We hebben zojuist besproken wat er gebeurt tijdens een paniekaanval en waar het in de oorsprong vandaan komt. Maar wat veroorzaakt een paniekaanval in een burn-out? Dat is voor iedereen persoonlijk. Hieronder een opsomming van de meest bekende oorzaken.
- Je bent oververmoeid. En door deze oververmoeidheid komt iedere prikkel die je krijgt extra hard binnen. Je spreekwoordelijke emmer is vol waardoor iedere druppel een paniekaanval kan aanwakkeren.
- Je schrikt ergens van. Het reptielenbrein staat al onbedoeld op scherp waardoor een onverwacht geluid, zoals een knal of gil, je primitieve stressreactie triggert.
- Je bent bang. In een burn-out is het niet vreemd dat je meer last hebt van angsten dan anders. Als je eenmaal een paniekaanval hebt ervaren kan het ook zijn dat je bang bent nog een paniekaanval mee te maken.
- Je denkt teveel na over de dagelijkse dingen die je nog moet doen. Naar de buurtsuper, je auto voltanken of een koffie afspraak die je hebt gepland. In een burn-out kunnen deze simpel lijkende activiteiten als een grote opgave worden ervaren. Schaam je hier niet voor. Als het je van te voren al te veel angst geeft of teveel energie kost, kies er dan voor om het uit te stellen of niet te doen.
Wat kun je er tegen doen?
Laten we voorop stellen dat een paniekaanval, wanneer het zich aandient, niet geheel is te voorkomen. De beste remedie tijdens een paniekaanval in een burn-out is te begrijpen wat er aan de hand is en wat er gebeurt. Deze kennis kan je helpen de paniekaanval aanzienlijk in te korten. Op de tweede plaats staat in beweging blijven. Wandelen of hardlopen zijn effectieve activiteiten om meer controle te krijgen over je gevoelens van angst en paniek. De lichamelijke reactie die je ervaart tijdens wandelen of rennen (zweten, hart gaat sneller kloppen, sneller ademen) is namelijk identiek aan de fysieke reactie die een paniekaanval veroorzaakt. Zo verschuif je de aandacht en zal je merken dat de paniek snel minder wordt.
Wel is het belangrijk, vooral ten tijde van een burn-out, dit samen met een professionele coach te doen. Iemand in een burn-out gaat snel over z’n eigen grenzen heen en een coach kan je tijdens wandelcoaching of runningtherapie op de juiste manier begeleiden.
Je burn-out behandelen en controle krijgen over je paniekaanval
Als je al vaker een paniekaanval hebt ervaren weet je wat je te wachten staat en hoe je hierop reageert. Maar wanneer je voor het eerst een paniekaanval hebt in je burn-out is het niet vreemd dat je wat hulp nodig hebt. Liberi biedt een diversiteit aan coaches die allen gespecialiseerd zijn in stress en burn-out behandelingen. Door niet alleen je burn-out te behandelen maar ook door kennis op te doen, en beter om te leren gaan met een paniekaanval, krijg jij snel meer grip op je leven. Neem vrijblijvend contact op en kijk wat Liberi voor jou kan betekenen.
