Je bent ongetwijfeld bekend met verschillende vormen van stress. Oxidatieve stress is wellicht een term waar je nog niet bekend mee bent. Dat stress verschillende oorzaken kan hebben, weet je. Dat het ook verschillende gevolgen kan hebben, zal je ook bekend zijn. Denk alleen al aan het verschil tussen de mentale gevolgen en de fysieke gevolgen. De lijst met symptomen van stress is zeer omvangrijk. Je weet wellicht ook wat er kan gebeuren wanneer je te lang met chronische stress rond blijft lopen. Je hebt dan een verhoogd risico op het oplopen van een burn-out.
Kortom: wat mensen weten over stress is de afgelopen jaren toegenomen. Dat is niet vreemd, want stress is een zeer actueel thema. Toch kent dit onderwerp nog diverse geheimen. Oxidatieve stress is daar één van. Het is een vorm van stress die vaak onderbelicht blijft. Mensen weten niet van het bestaan af, terwijl het een probleem is waar zeer veel mensen mee kampen. Sommige vormen van stress zijn ware spreekwoordelijke sluipmoordenaars. Oxidatieve stress is daar een zeer goed voorbeeld van. Zonder dat je er erg in hebt, kan oxidatieve stress zeer veel schade aanrichten. Dat heeft niet eens te maken met direct merkbare symptomen waarvan jij je bewust bent. Het echte gevaar van deze vorm van stress schuilt onder de oppervlakte.
Op een begrijpelijke manier uitleggen wat oxidatieve stress is, is niet eenvoudig. In het kort komt het erop neer dat door een verstoring in je lichaam er te weinig antioxidanten en te veel vrije radicalen worden aangemaakt. Vrije radicalen zijn in zekere zin net zo wild als hun naam doet vermoeden. Je hebt vrije radicalen nodig, onder andere om bacteriën en virussen te bestrijden. Het is echter van cruciaal belang dat vrije radicalen worden beteugeld. Gebeurt dit niet, dan brengen zij schade toe. Vrije radicalen kennen eenvoudig gezegd maar één stand, en dat is aanvallen. Is er niets om aan te vallen (zoals de eerder genoemde virussen of bacteriën), dan gaan vrije radicalen gewoon los op de gezonde delen van je lichaam.
Een goede aanmaak van antioxidanten kan dit voorkomen. Vrije radicalen worden namelijk getriggerd door een tekort aan elektronen. Antioxidanten zorgen voor een goede balans in je lichaam en voldoende elektronen. Vrije radicalen zien een tekort aan elektronen als een probleem, ongeacht de oorzaak hiervan. Wil je precies weten wat vrije radicalen en antioxidanten zijn, lees dan deze uitleg. In deze blog richt ik mij vooral op de samenhang met stress en de gevolgen die dit heeft.
Als je nog niet eerder van oxidatieve stress hebt gehoord, is dat niet verwonderlijk. De link met stress is namelijk pas onlangs aangetoond. Wat de verstoorde balans tussen antioxidanten en vrije radicalen voor je lichaam kan betekenen, was al langer bekend. Bewezen was reeds dat dit verschillende oorzaken kan hebben. Stress is hier onlangs aan toegevoegd.
De symptomen, waar ik in de volgende alinea op in zal gaan, waren bekend onder mensen die werken met giftige stoffen of zware metalen. Ook mensen die zwaar roken of bovenmatig alcohol consumeren, kunnen problemen krijgen. Ook blootstelling aan te veel UV-licht kan voor een onbalans zorgen. De eerste indicatie dat een verstoorde balans niet alleen veroorzaakt kan worden door externe stoffen, werd gevonden bij topsporters en fanatieke sporters. Bij deze groepen werden vaker te lage concentraties elektronen aangetroffen in vergelijking met controlegroepen.
Dit opende de deuren naar nog meer mogelijke oorzaken. Inmiddels is duidelijk dat ook het lichaam zelf kan zorgen voor onbalans. Vooral mensen met maag- en darmaandoeningen hebben vaker dan gemiddeld problemen met een gebrek aan antioxidanten. Inmiddels is dus al enige tijd duidelijk dat er geen externe prikkel hoeft te zijn om deze onbalans te veroorzaken. Recentelijk is de link met stress aangetoond en is de term oxidatieve stress gemeengoed geworden. Dat dit is gebeurd, is niet vreemd. Achteraf gezien was het vooral een kwestie van tijd voordat dit zou worden aangetoond. Stress kan zoveel processen in je lichaam beïnvloeden, dat het eigenlijk opmerkelijker is wanneer er zaken worden gevonden waarop stress niét van invloed is.
Ik noemde oxidatieve stress al eerder een sluipmoordenaar. De gevolgen van oxidatieve stress kunnen ernstig en bovendien onomkeerbaar zijn. Nu de link met stress is aangetoond, kan dit helpen om symptomen eerder te signaleren. De symptomen zijn duidelijk wanneer deze geconstateerd zijn en in verband zijn gebracht met stress. Maar op zichzelf staand, vallen deze vaak in de categorie “vage klachten”. De oorzaak vaststellen was dan ook vaak moeilijk.
Oxidatieve stress zorgt ervoor dat je lichaam als geheel gewoon minder goed functioneert. Eén van de gevaarlijkste gevolgen is een versneld verouderingsproces. Dit is inmiddels aangetoond, maar het blijft moeilijk om op te sporen. Het is namelijk iets dat niet van de ene op de andere dag merkbaar is, maar dat geleidelijk voortschrijdt. Dat maakt het tegelijkertijd zo gevaarlijk. Temeer omdat deze gevolgen onomkeerbaar zijn.
Duidelijker merkbaar is de vatbaarheid van je lichaam voor chronische aandoeningen. Mensen met oxidatieve stress hebben dan vaak ook bijkomende problemen en ontwikkelen chronische aandoeningen door de onbalans in hun lichaam. Dit zijn gelukkig niet altijd ernstige aandoeningen, maar soms wel. En elke aandoening die voorkomen had kunnen worden, is er één te veel.
Oxidatieve stress wordt in verband gebracht met het mogelijk ontstaan van aandoeningen als hart- en vaatziekten, kanker, diabetes type 2, diverse auto-immuunziektes, problemen met de schildklier, de ziekte van Crohn, Alzheimer en Parkinson. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat oxidatieve stress hiervan niet de oorzaak is, of dat dit op zijn minst niet is aangetoond. Vermoed wordt dat het echter wel een bijdrage kan leveren. Hoe groot die bijdrage is, wordt nog onderzocht. Wat dit betreft staat de kennis van oxidatieve stress nog in de kinderschoenen.
Om de gevolgen van oxidatieve stress tegen te gaan, kun je supplementen slikken. Het overschot aan vrije radicalen kun je bestrijden door te zorgen voor meer antioxidanten. Deels kun je dit doen met gewone voeding. Verse groenten en fruit zijn een bron van antioxidanten. Daarnaast kun je supplementen slikken. Vooral vitamine C en vitamine E zijn in dit opzicht goed. Je kunt je lichaam stimuleren om meer antioxidanten aan te maken. Dit kun je doen door het lichaamseigen Nrf2 te activeren. Dit is het natuurlijke afweermechanisme van het lichaam tegen vrije radicalen. De afgifte van Nrf2 neemt af naarmate je ouder wordt.
Vooral voor senioren kan dit dus oplossing bieden. De werking van Nrf2 is redelijk recent ontdekt en supplementen die de aanmaak hiervan stimuleren zijn pas een paar jaar op de Nederlandse markt verkrijgbaar. Diverse wetenschappelijke studies onderschrijven echter de werking hiervan.
Naast de unieke kenmerken is oxidatieve stress ook nog eens “gewone” stress, wat betekent dat je last kunt hebben van alle symptomen die bij stress kunnen komen kijken. Ik hoef er niet omheen te draaien: het is ongezond. Van welke vorm van stress je ook last hebt: probeer er vanaf te komen. Dat is eenvoudig gezegd, maar misschien minder eenvoudig gedaan. Lees daarom deze blog: hoe kom ik van stress af.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606
1 reactie
Interessant artikel. Had nog nooit van oxidatieve stress gehoord. Ik kom voort uit twee misbruikende families en dat gaf van kleins af aan een boel stress.