Overwerkt zijn: hoe herken je het?
Als we het druk hebben, willen we vaak zoveel mogelijk doen en afmaken. En dat ook het liefst in een korte tijd. Een beetje stress kan dan helpen om jouw doelen of een deadline te behalen. Vaker is echter het geval dat we maar door blijven gaan en we onze grenzen niet meer op tijd aangeven. Als we niet tijdig herkennen dat we overwerkt zijn, kunnen we overspannen raken of zelfs in een burn-out terechtkomen. Dit wil je liever voorkomen.
Hoe raken we overwerkt?
Meestal ben je niet van de een op andere dag overwerkt. Voorafgaand is er vaak een tijd waarin je vrijwel constant gespannen bent. Daarnaast kun je last hebben van een opgejaagd gevoel of een rusteloos gevoel. Je ervaart chaos in je hoofd waardoor helder denken steeds lastiger wordt. Vervolgens kun je ook moeite krijgen met je concentratie. Bovendien kun je slaapproblemen krijgen en soms zijn er ook lichamelijke klachten, zoals spanningshoofdpijn. In dit blogartikel ontdek je meer over de symptomen van overwerkt zijn, maar ook: hoe kun je het voorkomen?

Wat is overwerkt zijn?
Als we overwerkt zijn, staan we continue onder spanning. Hiervan kan zowel ons lichaam als ons brein last krijgen. Als gevolg kunnen er verschillende gezondheidsklachten kunnen ontstaan. Toch gaat overwerkt zijn verder dan ‘teveel werken’, want het volgende kan namelijk ook meespelen:
- Er is sprake van meer werk dan je aan kunt
- Er is een te hoog werktempo
- Je hebt te maken met prestatiedruk
- Je hebt een hoog verantwoordelijkheidsgevoel
- Als je perfectionistisch bent
- Je bent hoogsensitief
- Je ervaart weinig werkplezier
- Jouw werk staat ver af van je passie
- Er is sprake van een arbeidsconflict
Angstig gevoel
Als je overwerkt bent, kun je ook last krijgen van een angstig gevoel bij het idee wat je allemaal (nog) moet doen. Je kunt je zorgen maken hoe je alles voor elkaar zult krijgen. Kortom, je leeft langere tijd onder veel stress. Van overwerkt zijn naar overspannen en tenslotte een burn-out is een geleidelijk proces. Het is dan ook belangrijk om de symptomen van overwerkt zijn tijdig te herkennen.
Overwerkt of overspannen?
Overwerkt zijn gaat eigenlijk vooraf aan overspannen zijn. Als je overwerkt bent, sta je langere tijd onder stress waarbij het belangrijk is om de eerste signalen van overspannen op tijd te herkennen. Als we overwerkt zijn is er sprake van een vrijwel contstant verhoogd cortisol gehalte Als ons stresshormoon cortisol lange tijd hoog blijft, kunnen er zowel verschillende lichamelijke en/of mentale klachten ontstaan.
Symptomen van overwerkt zijn
Hoe kun je herkennen dat je overwerkt bent? Er kunnen lichamelijke klachten zijn, zoals problemen met de spijsvertering. Daarnaast kan er ook sprake zijn van mentale klachten, zoals geheugenproblemen. Wellicht herken je de symptomen bij jezelf of bij een collega?
- Vaak doorwerken in de pauzes
- Er is een verstoorde werk-privé balans
- Vaker ziek zijn, zoals een griep
- Je bent prikkelbaar of snel geïrriteerd
- Je hebt last van stemmingswisselingen
- Moeite met focus houden
- Je kunt vaker vergeetachtig zijn
- Concentratieproblemen
- Overprikkeld zijn
- Angstgevoelens hebben
- Weinig slapen of slapeloosheid
- Een gebrek aan inspiratie en creativiteit
- Vermoeide ogen
- Darmklachten
- Hormonale disbalans, zoals overgewicht
- Hersenmist of brain fog
- Je neigt meer naar ongezonde voeding, zoals suikers of je hebt altijd honger
- Meer neiging tot alcoholgebruik

Overwerkt zijn: wat te doen?
Als de symptomen van overwerkt zijn herkenbaar zijn voor jou, wat kun je dan doen? Om ze op te lossen, maar ook om erger te voorkomen.
Delegeren
Bekijk op je werk de mogelijkheid of je taken of werkzaamheden zou kunnen overdragen oftewel delegeren.
Meer ontspanning
Ontspanning bij stress kan echt helpen. Het is eigenlijk gewoon een must als je overwerkt bent. Het is noodzaak om regelmatig te ontstressen.
Voldoende pauzes
Als we veel werk hebben, zijn we snel geneigd om in de pauzes door te werken. Daarnaast kan het zijn dat je ook ‘s avonds of in het weekend nog aan het werk bent of emails aan het versturen bent. Toch heb je gedurende de dag verschillende (kleine) pauzes nodig. Spreek bijvoorbeeld met jezelf af dat je na iedere taak de tijd neemt om rustig je koffie te drinken of een praatje te maken met een collega.
Ga wandelen
Dagelijks even wandelen zorgt er niet alleen voor dat je gaat bewegen, maar ook vermindert het stress. Dat is al uit veel verschillende onderzoeken gebleken. Het is dan ook niet voor niks dat wandelcoaching steeds vaker wordt ingezet bij stress, overspannenheid of een burn-out. Wandelen is een mooie manier van je hoofd leegmaken. Wandelen in de natuur geeft bovendien nog meer voordelen voor je gezondheid, zoals meer zuurstof, zonlicht en een kalm gevoel.
Gezonde voeding bij stress
Zorg ervoor dat je geen tekort aan voedingsstoffen krijgt. Door stress verbruikt je lichaam en brein nog meer. Het is belangrijk om te zorgen voor voldoende brainfood met eiwitrijke voeding en voldoende omega 3 vetzuren. Daarnaast zijn deze vitaminen en mineralen belangrijk:
- Magnesium is een belangrijk anti-stress mineraal dus voorkom een magnesium tekort
- Zink is niet alleen nodig voor ons immuunsysteem, maar ook om ons zenuwstelsel in balans te houden.
- Voorkom een vitamine B tekort, want niet alleen vitamine B12, maar alle B- vitaminen zijn onmisbaar bij stress en angstklachten.
- Vitamine D is belangrijk voor onze werstand, maar ook voor onze mentale balans, zoals ons geheugen.
- Vitamine C is nodig voor een sterke weerstand, maar ook is het een rustgevende vitamine voor je brein.
- Kruiden bij stress kunnen ook ondersteuning bieden bij stress, zoals ginseng en maca poeder.
Meer slapen
Als we overwerkt zijn, hebben we vaak last van een slaaptekort. Zo kan dit komen doordat je geen rust in je hoofd hebt en last krijgt van slapeloosheid. Daarnaast kun je in de avond nog lang doorwerken waardoor je te weinig slaapt.
Houd jezelf in het nu
Doordat je alsmaar doorgaat, heb je weinig besef meer van het huidige moment. Je leeft steeds minder in het nu. Als je jezelf terugbrengt naar het nu zul je je kalmer voelen. Meditatie, yoga of dansen kunnen je hierbij helpen.Daarnaast zullen jouw prioriteiten duidelijker worden. Is het echt zo belangrijk om deze taak direct af te maken? Voel ik dat ik mijzelf misschien voorbij loop? Wat heb ik nu nodig? Maak je wel tijd voor self care? Geef ik mijn familie of mijn partner wel voldoende aandacht?

Overwerkt zijn: voorkom een burn-out
Op een gezonde manier werken is belangrijk voor het behoud van een gezonde levensstijl Als we dit namelijk niet in acht nemen, kunnen er verschillende gezondheidsklachten ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan vermoeidheid of brain fog. Daarnaast hebben we constant last van overprikkeling waardoor het opvangen, verwerken en opslaan van informatie steeds lastiger wordt. Als je langere tijd overwerkt bent, kan dit leiden tot overspannenheid. Tenslotte kan het zelfs burn-out veroorzaken. Herken tijdig de symptomen van overwerkt zijn!