Van alle competenties die er bestaan is oplossingsgericht zijn waarschijnlijk wel één van meest bruikbare in een wereld vol problemen. Vooral wanneer je dit van nature al grotendeels bezit. Dit is niet alleen handig in je privéleven, maar ook in je werkomgeving. Hoogstwaarschijnlijk kloppen vrienden of collega’s als eerst bij jou aan om hen te helpen met een probleem waar ze zelf niet uitkomen. Maar deze competentie neemt ook een keerzijde met zich mee.
Onderwerpen in dit blog:
Wat is oplossingsgericht zijn?
Kernkwaliteit of competentie
Kenmerken van oplossingsgericht zijn
Oplossingsgericht op de werkvloer
Je sterke punten en valkuilen
Oplossingsgericht en stress
Voorkom een burn-out
Wat is oplossingsgericht zijn?
Problemen zijn er om op te lossen, en in deze moderne tijd lijkt het alsof we meer problemen hebben in vergelijking met decennia terug. Lijkt. Want problemen zijn van alle tijden, maar we maken graag de vergelijking dat de obstakels in het leven van vroeger minder erg zouden zijn dan die van tegenwoordig. In de werkelijkheid zijn de huidige dilemma’s van andere aard en vergt dat een andere benadering. Wanneer je vandaag de dag oplossingsgericht bent, heb je een pluspunt tegenover mensen die moeite hebben om ergens een oplossing in te zien. Van nature benader jij problemen positief en probeer je van iedere stap die je neemt naar een oplossing een les te halen. ‘Ik kan het niet’ staat niet in jouw woordenboek.
Kernkwaliteit of competentie
Is oplossingsgericht zijn een kernkwaliteit of een competentie? Wij zijn van mening dat het een beetje van beide is. Vanzelfsprekend gaat het oplossen van problemen je gemakkelijker af als je van nature denkt in oplossingen in plaats van problemen. Indien dit het geval is noemen we het een kernkwaliteit. Echter, is dit een kwaliteit die je ook aan kunt leren. In zo’n situatie is het een competentie. Ook al is het wat lastiger aan te leren als je van nature een wat negatieve inborst hebt. Je zal je persoonlijke ontwikkeling dan volledig gaan richten op een andere mindset. Cognitieve gedragstherapie of Acceptant Commitment Therapie kunnen jou hierbij helpen.
Kenmerken van oplossingsgericht zijn
Kenmerken waaruit je kunt opmaken dat je oplossingsgericht bent:
- Geen woorden maar daden. Jij komt direct in actie en maakt een plan hoe je een probleem kan benaderen en oplossen. Van stilzitten en afwachten word je zenuwachtig en daarmee los je niets op.
- Je kunt je goed aanpassen. Wanneer je merkt dat een aanpak niet het resultaat geeft die je in gedachten had, schakel je snel om en kies je voor een andere aanpak.
- Omdenken is aan jou besteed. Door buiten de lijnen te kleuren weet jij soms oplossingen te bedenken waar een ander nooit op gekomen was.
- Je bent doelgericht. Door externe ruis te filteren weet jij hoe je tot een oplossing moet komen en je laat je daardoor ook niet snel afleiden.
- Ook het hebben van een helikopterview is een talent van jou. Vooral in een werkomgeving komt dit goed tot z’n recht. Je overziet alle taken die uitgevoerd moeten worden en indien het ergens spaak loopt weet jij snel in te grijpen zodat een project geen vertraging oploopt.
Oplossingsgericht op de werkvloer
We benoemden het al even kort in de intro: oplossingsgericht zijn in je werkomgeving. Er wordt hier vooral beroep gedaan op je communicatievermogen. Jij weet als geen ander de juiste vragen te stellen om tot de kern van een probleem te komen. Zodra je dit hebt gevonden weet jij de probleemoplossing te verdelen in behapbare, kleine, stappen en weet van iedere collega wie welke stap het beste aankan. Je weet hoe je iemand moet motiveren, coachen en begeleiden, maar je bent zelf ook niet vies je handen uit de mouwen te steken. Daarnaast houd je graag controle over de werkzaamheden die uitgevoerd worden, maar je weet genoeg vertrouwen te geven wanneer je ziet dat iemand z’n taak goed uitvoert. Als teamleider of manager kom jij volledig tot je recht.
Je sterke punten en valkuilen
Ken je de uitspraak ‘Van DIP naar DIM’? DIP staat voor ‘Denken In Problemen’ en DIM staat voor ‘Denken In Mogelijkheden’. Jij bent een weerspiegeling van genoemde uitspraak. Je denkt niet alleen zelf in mogelijkheden, maar je weet anderen te motiveren problemen ook op die manier te benaderen. Jouw grootste allergie is dan ook mensen die overal een probleem van maken of uit elke oplossing iets negatiefs te halen. Niet iedereen is even oplossingsgericht als jij bent en hieruit kun je een goede les halen wat geduldiger te zijn met anderen. Soms leg je teveel verwachtingen bij jezelf neer omdat je het lastig vindt te begrijpen dat zij niet zo snel tot een oplossing komen.
Nog een belangrijke valkuil is iets té oplossingsgericht zijn. Geef anderen ook eens de ruimte om met een oplossing te komen. Omdat iemand anders niet direct met de meest efficiënte oplossing komt, betekent niet dat jouw oplossing altijd de beste is. Jij bedoelt het met de beste bedoelingen, maar andere gaan je ervaren als haantje de voorste en dat kan voor onnodige irritatie zorgen.
Oplossingsgericht en stress
Zoals bij iedere andere kernkwaliteit of competentie, heeft ook oplossingsgericht zijn een aantal situaties waarin je scherp moet blijven betreffende het krijgen van stress. Omdat je nogal star kan zijn in hoe jij problemen oplost, heb je de neiging om alle taken op je te nemen. Het kan twee kanten op gaan. Je vrienden of collega’s vinden het wel prima zo en leggen alle taken bij jou neer, of ze gaan het je extra moeilijk maken omdat zij zich niet gehoord voelen met hun inbreng. Beide omstandigheden zijn een bron van stress. Daarnaast word je snel overvraagd. Jij bent immers erg inventief dus waarom zou iemand zelf op zoek gaan naar een oplossing als jij het op kan lossen? Vergeet niet dat je zelf jouw eigen werkzaamheden hebt.
Voorkom een burn-out
Hoe lastig het ook is, het is belangrijk dat je nee leert zeggen en weet waar je grenzen liggen. Daarnaast is het niet erg dat iemand gebruik wil maken van jouw talent, maar er misbruik van maken is zo gedaan. Door balans te houden in wat je kán doen en wat je wíl doen, voorkom je dat je in een burn-out terecht komt. Start samen met een professionele coach aan wandelcoaching en leer af en toe in het hier en nu te zijn. Niet alle problemen zijn er om opgelost te worden en daar ligt misschien nog wel een leermoment voor je. Neem vrijblijvend contact op om de mogelijkheden te bespreken.
