We hebben al een keer een blog geschreven over dominant zijn en wat voor invloed stress daarop heeft. In dit blog gaan we het hebben over onderdanig zijn. Deze twee kernkwaliteiten staan namelijk lijnrecht tegenover elkaar. Naast dat het een mooie competentie is, kan het ook direct je valkuil zijn. Dominante personen staan veelal in het middelpunt van de aandacht, tot irritatie aan toe, maar bij onderdanige personen is dat anders. Je moet veel meer moeite doen om gezien en gehoord te worden en dat kan, ook op zakelijk gebied, soms flink in je nadeel werken.
Wat is onderdanig zijn?
Onderdanigheid is niet iets wat je aan kunt leren. Het is een gedragseigenschap die in lijn loopt met je zelfvertrouwen. Anderen zien jou als gehoorzaam, volgzaam en meegaand. Dit heeft als pluspunt dat anderen jou al snel aardig vinden. Je geeft weinig tegengas en waait over het algemeen met alle winden mee. Dat laatste kan je ook in de problemen brengen. Je vindt het namelijk moeilijk om voor jouw eigen normen en waarden op te komen en neemt niet bepaald een duidelijk standpunt in over bepaalde onderwerpen. Daarnaast hecht jij veel waarde aan een hiërarchie. Een werkgever of leidinggevende zie jij daadwerkelijk als een meerdere. Niet alleen in functie maar ook als persoon. Wanneer je de verkeerde persoon treft kan er snel misbruik gemaakt worden van je onderdanige persoonlijkheid.
Wat merk je als je onderdanig bent?
Iedereen heeft wel eens periodes dat we niet even goed in ons vel zitten en dan daalt je eigenwaarde ook een beetje. Je stelt je dan al sneller onderdanig of meegaand op. Soms omdat je geen zin hebt je uit te leggen of omdat je oververmoeid bent en de energie niet hebt continu je grenzen aan te geven. Wanneer je onderdanig bent qua karakter heb je over het algemeen moeite de regie te houden over je grenzen, normen en waarden. Je kunt je indenken dat dit samen gaat met een hoop spanning en stress. Hoe herken je een onderdanig karakter bij jezelf of bij een ander?
- We schreven het net al even: Je ervaart meer stress en spanning dan anderen
- Je hebt, net als ieder ander, jouw eigen normen en waarden. Echter vind je het lastig aan te geven wanneer iemand daar overheen gaat
- Je geeft anderen meer ruimte dan jezelf
- Je bent sneller geprikkeld omdat je je grenzen niet goed aangeeft
- ‘Nee’ zeggen geeft je dusdanig veel spanning dat je dat liever niet doet
- Je piekert veel over wat je eventueel had willen zeggen maar niet hebt gezegd
- Doordat je je grenzen niet goed bewaakt, ben je regelmatig oververmoeid
Van kwaliteit naar valkuil
We hebben het in de intro al even genoemd: Iemand die dominant is kan al snel in de allergie zitten bij anderen. Dit geldt ook voor personen die onderdanig zijn. Het kan even fijn zijn iemand om je heen te hebben die weinig tegengas geeft maar ook dit gaat gegeven moment vervelen. Waar onderdanig zijn soms een goede competentie kan zijn, is het ook meteen je grootste valkuil. Je bent namelijk niet altijd een gelijkwaardige gesprekspartner. Het kan goed in je voordeel werken als je je goed kunt aanpassen maar daartegenover staat dat je je teveel kunt aanpassen. We leven nu eenmaal in een wereld waar je af en toe duidelijk je grenzen aan moet geven.
Onderdanig door ervaring
Als je aanwezig of dominant bent van karakter is de kans een stuk kleiner dat je je door vervelende gebeurtenissen onderdanig opstelt. Maar wanneer je al onderdanig bent van karakter zullen negatieve invloeden dit nog eens extra triggeren. Je bent bijvoorbeeld gepest op school of je hebt geen stabiele opvoeding gehad. Maar hoe uit zich dat nu?
- Je durft geen weerwoord te geven uit angst voor de reactie van een ander
- Je hebt liever ‘lieve vrede’ dan dat je in een discussie belandt omdat je voor jezelf opkomt
- Als je dominante ouders hebt of had kan het zijn dat je niet voor jouw eigen mening durft op te komen
- Juist als iemand zich dominant of zelfverzekerd opstelt voel jij je overdonderd
- Je voelt je niet weerbaar tegen andere personen, vooral wanneer de ander welbespraakt is
De gevolgen?
- Andere personen lopen al snel over je heen.
- Je wordt gezien als volgzaam of zelfs slaafs.
- Iemand heeft snel genoeg door dat jij geen nee durft te zeggen. Wanneer je de verkeerde persoon treft kan hier flink misbruik van gemaakt worden.
- Er is een disbalans tussen iemand zien als je meerdere of iemand zien met meer waarde.
- Je hebt weinig regie over je leven.
- Je hebt weinig tot geen eigenwaarde meer. Dit maakt je ontzettend kwetsbaar.
Onderdanigheid en een burn-out
Het is bijna vanzelfsprekend dat je uiteindelijk in een burn-out terecht komt als je alsmaar weer over je grenzen gaat. Je bent de verbinding met jezelf volledig kwijt. Je wordt geleefd in plaats van dat je zelf leeft. Zo’n levensstijl kan niet eindeloos doorgaan. En wanneer je zelf je grens niet kunt aangeven doet je lichaam of brein dit gegeven moment voor je. Psychosomatische klachten zijn niet vreemd bij personen met een onderdanig karakter. Daarnaast raak je oververmoeid, ga je steeds slechter slapen en kan het zelfs zo zijn dat je depressief raakt.
Kun je wel wat hulp gebruiken?
Laten we voorop stellen dat je je voor niemand hoeft te veranderen. Onderdanigheid is een karaktereigenschap en als jij balans hebt in het bewaken van je grenzen dan is er weinig aan de hand. Maar als je merkt dat je toch meer stress hebt dan normaal, je het steeds lastiger vindt om je normen en waarden te beschermen en je het gevoel hebt dat je jezelf verloren bent, dan biedt Liberi verschillende professionele coaches die jou ondersteunen weer de regie in handen te krijgen. Wandelcoaching is een goede eerste stap om te werken aan het terugkrijgen van je eigenwaarde. Daarnaast ga je werken aan het onderdanig zijn als karaktereigenschap en hoe je dit om kan zetten in een sterke competentie.
