Iedereen ervaart op enig moment stress in zijn of haar leven. Dit kan tal van oorzaken hebben, groot of klein. In de regelmaat merk je deze stress op en is dat een signaal dat je het iets rustiger aan moet doen of de stressvolle situatie confronteren zodat je de spanning weg kan nemen. Maar weet je ook dat je onbewuste stress kunt hebben en dat dit meer invloed heeft op je gesteldheid dan je zelf doorhebt? Soms komt het besef te laat en blijk je al middenin een burn-out te zitten. Je glijdt er sneller in dan je denkt. In dit blog gaan we het uitgebreid over onbewuste stress hebben, hoe je het eerder kunt signaleren en wat je er aan kunt doen door middel van een stukje bewustwording.
Hoe krijg je onbewuste stress?
Na een periode vol spanning in je privéleven of in een druk seizoen op je werk, is het makkelijker stress te signaleren. Je hebt meerdere deadlines waar je je aan moet houden en beseft bij voorbaat dat dit je stress kan geven. Door je taken goed te doseren en een duidelijke planning te maken ga je een hoop stress tegen. Onbewuste stress is iets wat je, zoals het woord onbewust al aangeeft, in eerste instantie niet doorhebt. Deze vorm van stress komt alleen voor bij de mens, in tegenstelling tot dieren. Wij hebben het vermogen bij voorhand na te denken over aankomende situaties of gebeurtenissen. Het kunnen piekeren is iets wat alleen wij als mens doen. Een hond zal bijvoorbeeld nooit wakker liggen of hij morgen wel te eten krijgt of waar zijn, kwijtgeraakte, lievelingsspeeltje kan zijn.
Omdat wij na kunnen denken over wat er zou kunnen gebeuren in de toekomst creëren wij stress die er eigenlijk niet hoeft te zijn. Onbewuste stress kan doorwerken in je slaap maar ook wanneer je wakker bent.
Onbewuste stress op tijd signaleren.
Je merkt dat je slechter slaapt of na een nacht wel goed geslapen te hebben alsnog moe wakker wordt. Dit kan tal van oorzaken hebben en meestal koppel je dit niet direct aan stress. Vooral wanneer je denkt geen stress te hebben is dit niet het eerste waar je aan denkt. De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) heeft stress officieel bestempeld als een epidemie. Je hebt viermaal meer kans op hart- en vaatziekten door overmatig stress dan zonder. Hierom is het cruciaal deze vorm van stress op tijd te signaleren.
Er zijn 2 groepen symptomen waarin je onbewuste stress kunt herkennen. De eerste is medisch en de tweede is cognitief.
Medische signalen:
- Hoge bloeddruk
- Hartkloppingen
- Hoog cortisolgehalte (stresshormoon)
- Hoofdpijn
- Buikpijn
- Nek- of rugklachten (stijve nek of rug)
Voordat je deze symptomen relateert aan onbewuste stress is het van belang eerst andere medische kwalen uit te sluiten. Bezoek hiervoor eerst je huisarts.
Cognitieve symptomen van onbewuste stress:
- Veel dagdromen met hierin veel negatieve gedachten
- Een groeiend negatief zelfbeeld
- Nagelbijten
- Slecht slapen of in waakstand slapen (geen diepe slaap vatten)
- Veel of juist weinig eten
- Overmatig piekeren
- Oververmoeid zijn zonder veel inspanning
- Niet goed kunnen concentreren of geheugenproblemen.
Onbewuste stress op je werk.
We hebben het hierboven al even kort besproken: Onbewuste stress op de werkvloer is een van de meest bekende vormen van stress. Meer dan de helft van de absenties of ziekmeldingen zijn te herleiden tot stressklachten. Er zijn een aantal factoren die jou meer stress kunnen geven op de werkvloer dan eigenlijk nodig is. Dit kunnen interne- en externe elementen zijn.
Interne factoren:
- Onzekerheid: Je twijfelt of je de functie wel aankunt en maakt je daar veel zorgen over.
- Schuldgevoel: Je bent ervan overtuigd dat jij minder werk doet dan anderen en maakt je daar zorgen over.
- Geen ‘nee’ durven zeggen: Alle taken die je aangereikt worden pak je aan. Ondertussen zit je met stapels werk wat je nooit af gaat krijgen voor je deadline waardoor je meer uren maakt dan goed voor je is.
- De lat te hoog leggen: Je doet meer dan in je kunnen ligt.
- Geen werkgeluk: Je bent niet gelukkig in de baan die je uitvoert maar denkt dat dit gevoel erbij hoort.
Externe factoren:
- Een slechte werksfeer.
- Een aankomende functioneringsgesprek waar jij je druk om maakt.
- Je werkgever gedraagt zich intimideren naar jou of je collega’s.
- Je wordt gepest door collega’s.
- Medewerkers die zich continu negatief uiten over de werkzaamheden.
- Je werkplek is onhygiënisch.
- Je reist met het OV en ondervindt daardoor regelmatig problemen met op tijd komen.
6 tips.
Onderstaande tips zullen niet alle stressklachten wegnemen maar wel een groot aandeel hebben in het verminderen van jouw onbewuste stress.
- Geef je grenzen aan. Vraag een gesprek aan met je werkgever over pestende collega’s. Indien het je werkgever is die intimiderend gedrag vertoont heeft een bedrijf altijd een vertrouwenspersoon beschikbaar waar je dit probleem neer kunt leggen.
Dit geldt ook voor je privé situatie. Spreek iemand aan wanneer hij of zij over je grenzen gaat. - Gun jezelf ontspanning: Plan structureel een rustdag in. Ga naar de sauna, laat je eens heerlijk masseren of boek een hotelkamer voor jouzelf alleen. Pak een boek en zoek de natuur op.
- Beweeg! Dans, ren, wandel, yoga, sporten. Door je lijf in beweging te zetten leeg je je hoofd.
- Doe aan mindfulness en train jezelf meer in het hier en nu te zijn. Gisteren is geweest en morgen is er nog niet.
- Veel last van piekeren of chaos in je hoofd? Las elke dag een piekerkwartier in waarin je het toestaat onbeperkt te piekeren voor een kwartier. Daarna probeer je het los te laten en ga je verder in het hier en nu.
- Maak elke dag een dagplanning voor de volgende dag. Dit kan volledig in detail of alleen de belangrijke dingen die je niet wil vergeten. Wat je opschrijft hoef je niet te onthouden waardoor je ruimte krijgt in je hoofd voor leuke gedachten.
Hulp voor je stress.
Bovenstaand is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Tegen de tijd dat je je beseft dat bepaalde situaties je meer stress hebben gegeven dan je eigenlijk doorhad is het lastiger deze spanning zelf weer weg te nemen. Een professionele coach kan je hierbij helpen. De combinatie van wandelcoaching en ACT kan een wereld van verschil maken in het ondervinden, en vooral onderhouden, van onbewuste stress. Bij Liberi kun je altijd een vrijblijvend kennismakingsgesprek aanvragen en aan de slag met de coach waar jij je het meest bij op je gemak voelt.
1 reactie
Heel interresant…Al die punten zijn heel belangrijk..Ik geloof ook dat het misbruik van je machtpositie is ook een factor van deze soort stress