Minder stress door meer lichaamsbewustzijn, wat houdt dat in? En werkt dat? De ervaring leert ons dat mensen die veel stress (of zelfs een burn-out) ervaren, minder in hun lijf zitten. Je kent vast de uitdrukking ‘rondrennen als een kip zonder kop’. Wat we echter vandaag de dag veel zien bij overwerkte en overspannen medewerkers, is dat zij ‘rondrennen als een kop zonder kip’.
Deze omgedraaide uitdrukking zegt veel over een tekort aan lichaamsbewustzijn. We leven in een maatschappij waar de ratio, het denken op een voetstuk wordt geplaatst. Alleen al in de termen die we gebruiken voor opleidingsniveaus zie je de nadruk die op het hoofd gelegd wordt: hoog- en laagopgeleiden. Alsof iemand die een technische opleiding doet, ‘lager’ opgeleid is dan iemand die aan een universiteit studeert. Deze personen worden anders opgeleid, maar het woord ‘laag’ impliceert dat het minder van waarde zou zijn. Dat er een hiërarchie in zit en dat als je met je handen werkt, je minder zou zijn.
Ik ben het daar niet mee eens, ook al is dat hoe we in de huidige maatschappij kijken naar opleidingen. De denkers worden ‘voorgetrokken’ op de doeners. Terwijl ze allebei net zo nodig zijn! Maar goed, wat heeft dat met lichaamsbewustzijn te maken? Wat ik ermee wil verduidelijken is dat we zo’n overdreven focus hebben gelegd op het hoofd, dat we geneigd zijn de rest van het lichaam te vergeten. Dit speelt voornamelijk zo sinds de Verlichting, toen de ratio aan het roer kwam te staan. Wij mensen stonden duidelijk boven de dieren, die duidelijk niet de hersencapaciteit bezitten die wij mensen hebben.
Daarnaast heeft het christendom al veel eerder een flinke duit in het zakje gedaan: het lichaam was tenslotte zondig en kon verleidingen niet weerstaan. Beter kon men dus proberen het lichaam zoveel mogelijk te negeren en te verstoppen (vooral het lichaam van de vrouw), dan er – God verhoedde – de aandacht op te richten.
Kortom: in het Westen zijn we door onze geschiedenis niet bepaald gemotiveerd om ons lichaamsbewustzijn te ontwikkelen. En dat terwijl het ons veel voordelen op kan leveren om dat wél te doen! Gelukkig zie je vandaag de dag ook een tendens die wel meer aandacht heeft voor het lichaam. En dat is hard nodig. Want als we kijken naar personen die in een burn-out terecht komen, dan heeft het overgrote deel daarvan de signalen van het lichaam lange tijd genegeerd. Ze hadden bijvoorbeeld langere tijd stress en kregen op een gegeven moment allerlei vage lichamelijke klachten. Een hoofdpijntje hier, zere schouders daar. Buikpijn of andere kwaaltjes worden voor lief aangenomen.
‘Iedereen heeft daar toch wel eens last van?’ Dat wordt dan gedacht. En het is nog waar ook: want bijna iedereen heeft te veel stress. Meer dan goed voor hem/haar is. Dat betekent niet dat het normaal is. Het komt alleen veel voor en daardoor denkt men dat het normaal is. Maar dat zegt eerder iets over onze doorgedraaide maatschappij, waar het altijd draait om groei, om meer, meer, meer…
Terug naar meer lichaamsbewustzijn dus. Hoe doe je dat? Er zijn vele – Westerse en niet-Westerse – technieken die ons kunnen helpen om meer lichaamsbewustzijn te creëren. Veel gehoorde manieren zijn yoga, meditatie en onze ademhaling. Het is eigenlijk heel simpel namelijk: door stil te staan bij wat er in je lichaam gebeurt kom je automatisch in het hier-en-nu. Met ons hoofd zijn we heel gemakkelijk in het verleden of in de toekomst. En daardoor ga je malen en piekeren. Zorgen maken over dingen die misschien wel nooit zullen gebeuren helpt ons niet verder. Beter kun je dus ‘wakker geschud’ worden door in je lijf te komen. Letterlijk kun je dit doen door te gaan dansen of yoga te doen.
Ook bij meditatie word je je meer bewust van je lichaam, omdat je veelal focus legt op je ademhaling. En zeker als je net begint met mediteren, dan kan het in één bepaalde houding blijven zitten al snel ongemakkelijk voelen. Ongemak is niet per sé slecht. Kun je erbij aanwezig blijven met je aandacht? Dat is al een oefening op zich en vraagt bewustzijn om niet in de weerstand te gaan zitten en het op te geven. Misschien met de gedachte: meditatie is toch niets voor mij. Maar misschien is het dat wél, maar zul je je lichaamsbewustzijn moeten vergroten en de rust in je systeem terug zien te vinden. Als je te snel opspringt en andere dingen gaat doen, dan kom je er niet.
Onze ademhaling liegt niet. Veel mensen met een verminderd lichaamsbewustzijn (dat vaak samengaat met meer stress) hebben een hoge ademhaling. Als je een hand op je buik en een hand op je hart plaatst kun je zelf voelen waar je ademhaling zit. Zit die hoger (bij je hart) dan ben je niet in een ontspannen staat. Je hebt misschien toevallig net de trap opgelopen (bij fysieke inspanning gaat de ademhaling automatisch hoger zitten), maar het is ook goed mogelijk dat je lijdt onder chronische stress. Probeer eens dieper te ademen en richting je buik te ademen. Door dit geregeld te doen kun je jezelf al wat kalmeren.
Naast een bewuste ademhaling hoor je ook steeds meer over ademwerk, waarbij je – liggend op een matje in een groep – begeleid wordt bij een verbonden ademhaling. Hierbij kan veel los komen, denk aan emoties en andere opgeslagen energieën. Dit is daarom aan te raden om te doen onder begeleiding van een ervaren ademcoach of -therapeut.
Denk voor jezelf eens na hoe je meer in je lijf kunt komen. Wat werkt voor de één hoeft helemaal niet te werken voor de ander. Misschien werkt het voor jou wel om lekker te gaan wandelen in het bos en de vochtige bosgrond op de snuiven. Of je houdt van koken en geniet van de geuren die vrijkomen en de smaaksensaties op je tong. Wat het ook is: als je je zintuigen aanzet kom je als vanzelf al in je lijf. Door dit geregeld te doen ontwikkel je stap voor stap een groter lichaamsbewustzijn.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606