Als je van nature niet heel assertief bent, kun je er soms van balen dat je niet een beter antwoord klaar had, dat je gewoon op iemand was afgestapt, of dat je het initiatief nam in een vergadering. Je ziet anderen assertief optreden, maar om dit zelf te doen vind je lastig. Wees niet getreurd: meer assertief worden kan je leren! We hebben allemaal een bepaalde persoonlijkheid en de één is nu eenmaal assertiever dan de ander. Diegene zal het automatisch al doen. Maar als je een minder assertieve persoonlijkheid hebt, dan kun je dit als het ware trainen. En dan kom je net zo ver als die persoon die al van nature assertief was!
Ik ben nog altijd fan van de ouderwetse Van Dale. In dit woordenboek vinden we deze betekenis van assertief: zelfbewust of zelfverzekerd. En als we kijken naar wat de Van Dale zegt over assertiviteit, dan komt deze betekenis naar voren: ‘het zichzelf durven zijn’. Het gaat dus zowel om karaktereigenschappen áls ook om vaardigheden die je kunt aanleren. Je kunt namelijk van nature zelfverzekerd zijn, maar je kunt ook oefenen met meer zelfvertrouwen opdoen en je belemmerende overtuigingen over jezelf onder de loep nemen. Als je dan tot de conclusie komt dat jij eigenlijk best een leuk mens bent (want waarom zou je dat niet zijn?! Iedereen heeft zo zijn of haar eigen schaduwkanten en geen mens is perfect), dan groeit je gevoel van zelfverzekerdheid.
Jezelf goed kennen en je bewust worden van je kwaliteiten én valkuilen kan helpen om meer assertief te worden. Als je ‘jezelf kunt en durft te zijn’, dan weet je ook wie je bent. Je hebt blijkbaar al wat zelfonderzoek gedaan en je durft je ware kleuren te laten zien.
Assertief gedrag kenmerkt zich dus door je manier van communiceren. Dit wordt – zoals in het voorgaande duidelijk werd – beïnvloed door de manier waarop je over jezelf denkt, maar ook hoe je over de ander én de wereld om je heen denkt. Assertief communiceren betekent dat je zowel verbaal als non-verbaal voor jezelf opkomt. Je spreekt jezelf uit waar nodig. Je geeft aan wat jij, een project waar je aan werkt, of een team waarbinnen je functioneert, nodig hebt of heeft. Het gaat dus niet alleen om eigenbelang, egoïsme of tunnelvisie. Soms wordt namelijk wel gedacht dat assertief gedrag nogal agressief of dominant kan zijn. Niets is minder waar, als je op een gezonde manier assertief bent.
Het gaat met assertief gedrag om je eigen grenzen bewaken, nee leren zeggen, gezond met je emoties om leren gaan en eigenlijk gewoon een helderdere communicatie bewerkstelligen tussen jou en de ander. Je verzandt niet in om de brei heen draaien, maar komt snel tot de kern. Als iets niet werkt of jou niet lukt, dan geef je dit tijdig aan. Zo weet iedereen die betrokken is beter wat ze kunnen verwachten. Zowel van jou, als van de samenwerking binnen een team of project. Een samenwerking functioneert uiteraard het beste als alle betrokkenen voldoende assertief zijn.
Mogelijk lees je deze blog en denk je: ‘dat is allemaal mooi, maar ik ben nu nog niet erg assertief! Wat kan ik doen om dit te oefenen?’ Van Dale schiet te hulp: word je eerst bewust van jezelf. Wie ben jij? Wat vind je jezelf waard? Mag jij ook je ruimte in nemen, net zoals een ander dat kan en mag doen? Of heb je de neiging jezelf klein te houden? Begin dus met jezelf te onderzoeken. Zoek desnoods hulp van een coach als je merkt dat er ingesleten patronen en belemmerende overtuigingen meespelen uit je jeugd. Het kan natuurlijk ook dat je trauma (met een grote T of een kleine t, dat maakt niet uit) hebt meegemaakt, waardoor dat eerst verwerkt moet worden, voor je verder kunt gaan met het oefenen van meer assertief worden. Ken uzelve.
Als je vervolgens komt op een punt dat je jezelf accepteert, dan wordt het ook makkelijker om jezelf te zijn. Meer assertief worden volgt dan bijna vanzelf, al vraagt het wel oefening (want als je dit jaar in jaar uit níet hebt gedaan, dan moet je wel degelijk flink uit je comfortzone gaan om het wél te doen!). Je hoeft geen maskers meer op te doen.
Een voorbeeld van zo’n masker is die van de beleefdheid. Als je dit masker draagt, zul je automatisch minder assertief zijn, omdat je bang bent dat je door iets te zeggen of aan te geven, misschien als onbeleefd zal worden gezien. Je houdt je dan dus in, spreekt jezelf niet uit… kortom: je bent jezelf niet. Want in je hoofd heb je wel degelijk een mening, een goed idee of een kritische opmerking die anderen niet maken! Het komt er alleen niet uit en dat is zonde.
Ik zeg het nog maar een keer: als je assertief bent, ben je niet egoïstisch! Je hebt juist het belang van iedereen op het oog: dat van jezelf, maar ook zeker dat van de ander. Je houdt rekening met andermans gevoelens, én die van jezelf. Zo geef je ruimte aan iedereen. Sterker nog: door assertiever te zijn, kun je ook stress verminderen! Als je namelijk niet (voldoende) voor jezelf opkomt, dan zul je mogelijk te veel hooi op je vork nemen. Je zegt namelijk te makkelijk ja tegen dingen, terwijl je al (te) druk bent.
Als er te veel in de (werk)agenda staat, zal je dit aankaarten als je assertief bent. Anders zeg je er mogelijk niets van, maar heb je er ondertussen wel stress van! Stress is erg ongezond, dus je hebt jezelf er vooral mee als je over jezelf heen laat lopen. Dus durf jezelf vaker uit te spreken. Oefen met nee zeggen en spreek vanuit jezelf. Zo zal je een ander niet snel het gevoel geven dat die ander iets niet goed doet (aanvallend). Je opent juist het gesprek, omdat je vanuit jouw beleving je gevoelens en gedachten deelt. En zo kom je samen uiteindelijk verder!
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606