We schreven al eerder een blog over niets doen en dat het van tijd tot tijd goed kan zijn een streep te halen door de planning die je voor vandaag had staan. Dit niets doen wordt nog weleens verward met luiheid. Er bewust voor kiezen een uur of dag te luieren is iets anders dan daadwerkelijk lui zijn. In de laatste situatie kies je er niet voor om een korte periode stil te zitten. Je wil op geen enkele manier in actie komen en er is ook weinig wat je motiveert het wel te doen. Desondanks je lui bent, ben je je wel vaak bewust van je luiheid en heb je in je hoofd regelmatig discussie met jezelf waarom je niet overgaat in beweging. Dit kan uiteindelijk stress- en burn-outklachten veroorzaken.
Wat is luiheid eigenlijk?
Het verband met stress en burn-out
Van lui zijn naar een burn-out
Balans is het sleutelwoord
Luiheid de baas worden samen met een coach
Wat is luiheid eigenlijk?
In het kort: Luiheid is leven in passiviteit. Je stelt vaak dingen uit of als het even kan doe je ze helemaal niet. Het liefst doe je helemaal niets voor een langere periode. Laten we wel wezen: Lui zijn is niet altijd slecht. Af en toe niets doen is belangrijk voor je mentale gezondheid en kan helpen in het tijdig ontprikkelen van de chaotische wereld waar we in leven. Wanneer dit overslaat in luiheid, het ongezond patroon wordt, en je bank de vorm van je lichaam aan begint te nemen, kan dit problemen veroorzaken voor je mentale gezondheid. Je kan gevoelens ervaren van lusteloosheid, gemakzucht en sloomheid.
Sommige mensen zijn daadwerkelijk lui, maar er zijn ook mensen die zichzelf als lui beschouwen. In beide gevallen kan het stressklachten tot gevolg hebben.
Het verband met stress en burn-out
Stress en burn-outklachten zijn de afgelopen jaren toegenomen en lijken een epidemie te zijn geworden in onze maatschappij. Dit brengt ons bij de vraag: is er een verband tussen luiheid en deze stress gerelateerde problemen? Het antwoord is: Ja!
Luiheid kan de oorzaak van stress zijn om verschillende redenen. Hieronder geven wij een aantal aspecten die hiermee in verbinding staan.
Uitstelgedrag
Het uitstellen van taken of activiteiten is een samenhangende vorm van luiheid. Het steeds vooruitschuiven van verantwoordelijkheden kan leiden tot de opbouw van stress, omdat je uiteindelijk geconfronteerd wordt met deadlines en het gevoel hebben dat het nog te veel werk is om uit te voeren. Hierdoor wordt de berg met taken of werk alsmaar groter en raak je het overzicht kwijt.
Schuldgevoel
Alles maar voor je uit blijven schuiven kan op zijn beurt weer schuldgevoelens veroorzaken. Je weet dat je bepaalde dingen moet doen, maar door je luiheid kies je ervoor ze niet te doen en kom je vast te zitten in een interne strijd. Dit kan je stressklachten aanzienlijk verhogen.
Perfectionisme
Sommige mensen gebruiken luiheid als een manier om perfectie te vermijden. Ze beginnen niet aan taken omdat ze bang zijn dat ze het niet perfect kunnen doen. Dit leidt tot uitstelgedrag en stress. Het is discutabel of dit daadwerkelijk voortkomt uit lui zijn of dat je perfectionisme ervoor zorgt dat je niet wil falen. Niets doen is dan altijd nog een veiligere keuze dan denken dat je iets niet goed doet.
Van lui zijn naar een burn-out
Stressklachten kunnen de eerste tekenen zijn van een burn-out, maar dat je last hebt van spanningen betekent lang niet altijd dat je ook daadwerkelijk in een burn-out terechtkomt. Omdat lui zijn vaak speelt voor langere periode, is de kans reëel dat je stressklachten uiteindelijk overgaan in een burn-out. Welke factoren spelen hierin mee?
Overwerken
Ironisch genoeg proberen mensen die zichzelf als ‘lui’ beschouwen dit compenseren door lang en veel te gaan werken. Dit hangt ook weer deels samen met perfectionistisch zijn. Je bent van mening dat je niet net zoveel werk verricht als bijvoorbeeld je collega’s waardoor je het gevoel hebt iets goed te moeten maken.
Gebrek aan ontspanning
Niets doen plus lui zijn is…. Juist: geen enkele vorm van ontspanning hebben. Je verwacht niet dat iemand die weinig doet een gebrek zou hebben aan ontspanning. Maar het tegendeel is waar. Je kan pas ontspannen als je ook actief bent. Jezelf verliezen in luiheid is dus eigenlijk het tegenovergestelde van ontspannen zijn. Vooral mentaal ervaar je meer spanning dan wanneer je een stabiel en actief ritme zou hebben.
Ontevredenheid en uitputting
Lui zijn kan ervoor zorgen dat je een ontevreden gevoel hebt over je leven. Doelen die je eigenlijk wil behalen worden op een steeds langere termijn geschoven. Je voelt je nutteloos en doelloos. Ook al ben je fysiek niet actief, dat continue innerlijke dialoog kan behoorlijk uitputtend zijn. Je zit vast in een negatieve spiraal waar je zelf niet meer uit kunt komen.
Balans is het sleutelwoord
Zoals eerder benoemd in dit blog: Niet alle vormen van ontspanning en luiheid zijn schadelijk. Iedereen heeft rust en vrije tijd nodig om stress te verminderen en een burn-out te voorkomen. Het draait om het vinden van de juiste balans tussen actie en rust.
Om stress en burn-outklachten te voorkomen, is het belangrijk om:
- Realistische doelen te stellen en taken niet uit te stellen.
- Jezelf toestemming te geven om te ontspannen zonder schuldgevoel.
- Regelmatig ontspannen is niet hetzelfde als lui zijn.
- Te begrijpen dat regelmatig pauze houden en vrije tijd inplannen van groot belang is voor je mentale gezondheid.
- Een uur op de bank hangen voor je ontspanning betekent niet meteen dat je lui bent, maar juist effectief is om een burn-out te voorkomen.
Luiheid op zichzelf is niet de oorzaak van stress of burn-outklachten, maar de manier waarop we met onze luiheid omgaan en hoe deze ons gedrag beïnvloedt, kan zeker een rol spelen.
Luiheid de baas worden samen met een coach
In plaats van luiheid te veroordelen, is het zinvoller om bewust te zijn van hoe we met onze tijd en energie omgaan. Actief werken aan een gezonde balans tussen actief zijn en rust zorgt ervoor dat we optimaal in verbinding staan met onszelf. Zo beperk je stressklachten en kan je een eventuele burn-out voorkomen. Wil jij ook eindelijk van de bank afkomen om te werken aan je eigenwaarde en zelfrespect? Neem dan vrijblijvend contact met ons op om een afspraak te maken met een van onze professionele coaches.
