We willen graag geloven, vooral over onszelf, dat we de eerlijkste personen op aarde zijn. Als je iemand vraagt wat hij of zij belangrijk vindt in relaties, in welke vorm dan ook, krijg je vaak te horen dat eerlijkheid bovenaan staat. Echter, in werkelijkheid liegen we veel meer dan we misschien wel doorhebben. Of het nu om een grote leugen gaat, of een leugentje om bestwil, de waarheid wordt vaker verdraaid dan we denken. En leugens vertellen we niet zomaar. Wil je meer weten over waarom we liegen, wat als je veel liegt en waarom het beter is dat je zelf zo eerlijk mogelijk blijft? Lees dan dit blog over liegen.
Wat is liegen en waarom doen we het?
Heel makkelijk gezegd is liegen niet de waarheid vertellen. Wat voor leugen het ook is, liegen gebeurt voornamelijk om ergens onderuit te komen of om er beter van te worden. Een paar interessante feiten:
- Mannen liegen drie keer zo vaak als vrouwen. Een man vertelt ongeveer drie keer per dag een leugen, een vrouw één keer. Dit is de uitkomst van een Brits onderzoek.
- Wanneer je denkt dat je alleen mensen kent die eerlijk en oprecht zijn, dan heb je het mis. Maar liefst 94% van de mensen liegt weleens. Dan wel binnen de kaders van acceptatie. Hierin kun je bijvoorbeeld ook in meenemen dat iemand aangeeft dat het goed gaat, terwijl het eigenlijk totaal niet goed gaat.
- Maar 1% van de gehele wereldbevolking is 100% van de tijd eerlijk. En dan is nog maar de vraag of zij de waarheid vertellen over hun eerlijkheid.
- 5% van de mensen die regelmatig liegen, leiden aan een persoonlijkheidsstoornis. Hier komen we later in de blog op terug.
Waarom liegen we?
Maar waarom liegen we eigenlijk? We hebben net al even genoemd dat 94% van alle mensen op aarde weleens liegt. Over het algemeen zijn dit relatief onschuldige leugens, maar een leugen blijft een leugen.
Je wil iemand niet kwetsen
Soms vind je het lastig om eerlijk te zijn tegen iemand. Je beste vriend heeft maanden geoefend op een stukje zang en dat laat hij jou als eerste horen. Hoeveel hij ook oefent, het blijft zo vals als een kraai. Om hem niet te kwetsen vertel je hem dat het super klinkt en dat je de vooruitgang echt kan horen. Je kunt jezelf afvragen wie er beter wordt van deze leugen.
Bang om iemand te verliezen
In alle redelijkheid: We zijn allemaal wel eens bang geweest om iemand te verliezen, en kozen er op dat moment voor om de waarheid niet te vertellen. Zoals bij het voorbeeld van de uiterst vals zingende vriend. Maar deze vorm van liegen kan ook te ver gaan. Je kan dusdanig bang zijn om iemand kwijt te raken, dat je mensen tegen elkaar op gaat zetten. Met jouw leugens probeer je iemand te isoleren van andere mensen om diegene helemaal voor jezelf te hebben. Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis is snel geneigd deze manier van liegen in te zetten om zo andermans zelfvertrouwen volledig af te breken. Terwijl het juist de narcist is die bang is en weinig eigenwaarde heeft.
Jezelf beter voordoen dan nodig
We gebruiken hier bewust niet de woorden ‘dan wie je bent’, want wie jij bent is goed genoeg. Het is nergens voor nodig te vertellen dat je meer verdient dan dat je eigenlijk doet, of een paar kilo van je werkelijke gewicht af te halen. De enige die je voorliegt in deze situatie ben jijzelf.
Hierboven spreken we over relatief onschuldige leugens die we onszelf snel vergeven. Maar liegen kan ook verder gaan dan een leugentje om bestwil.
Liegen om straf te vermijden
Iedereen die in de gevangenis zit is onschuldig. Ten minste, als we de gevangenen zelf moeten geloven. Wanneer jij iets hebt gedaan waarvan je weet dat dit zware consequenties heeft, kan liegen lijken op een makkelijke uitweg. Echter, de waarheid komt veelal boven water. Kinderen doen dit ook regelmatig, en dat is afhankelijk van de reactie die de volwassen geeft aan een kind die iets gedaan heeft wat eigenlijk niet door de beugel kan. Word je als ouder ontzettend boos omdat je kind met stift op de muur heeft getekend? Dan is de kans groot dat je kind de volgende keer liegt dat hij of zij het heeft gedaan. Puur en alleen om die boosheid te vermijden.
Aandoeningen waardoor je de waarheid verdraait
Het is bijna ongeloofwaardig maar er bestaan heuse geestenziektes die iemand veelvuldig laat liegen. Er zijn twee bekende aandoeningen die dit veroorzaken, maar beide op een unieke wijze.
De eerste aandoening wordt pseudologia fantastica genoemd. Een lastig uit te leggen aandoening, vooral omdat degene die hieraan lijdt zelf niet door heeft dat hij of zij liegt. Iemand kan er volledig van overtuigd zijn jurist te zijn na een half uur zoeken in zoekmachines over hoe de rechtsgang in Nederland werkt. De betreffende persoon komt dusdanig zelfverzekerd en oprecht over, dat weinig mensen het in twijfel trekken. Totdat hij zich daadwerkelijk uitgeeft als jurist en duidelijk wordt dat hij geen juridische kennis heeft. De persoon in kwestie zal nimmer toegeven dat hij geen jurist is omdat hij zelf heilig gelooft jurist te zijn.
De tweede aandoening is Pathologisch liegen. Het verschil met de eerst genoemde aandoening is dat een pathologische leugenaar wel bewust liegt, maar de drang om te liegen niet kan bedwingen. Een mooi voorbeeld hiervan is het karakter wat Jim Carrey speelt in de film ‘Liar Liar’.
Liegen veroorzaakt veel stress
‘Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt hem wel’
Wie kent deze gezegde niet? Want hoeveel je ook liegt en verdraait, de waarheid komt vroeg of laat bovendrijven. Liegen vergt namelijk veel van je geheugen. Je moet namelijk best veel onthouden als je veel liegt. Verspreek jij je niet, dan doet een ander dat wel voor je. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat veel leugens vertellen behoorlijk veel stress veroorzaakt. Hoe groter je web van leugens wordt, hoe meer stress je hebt. Avonden of nachten piekeren zijn niet vreemd in deze situatie. Het kan zijn dat je last hebt van schuldgevoel omdat het weer niet gelukt is de waarheid te vertellen, of twijfelt of je iedereen wel hetzelfde verhaal hebt verteld. Dit kan dusdanig ver gaan dat je uiteindelijk in een burn-out terecht komt.
Hulp bij stoppen met leugens vertellen
Wat je situatie ook is, het is nooit te laat om hulp in te schakelen indien je meer liegt dan je eigenlijk zou willen. Of wil je altijd maar aardig gevonden worden en ben je daarom minder vaak eerlijk. Samen met een professionele coach ga je op zoek naar jouw waarheid. Door deze onder ogen te komen zal je veel meer in verbinding komen met jezelf en ervaar je het gevoel van echte, eerlijke, vrijheid. Neem gerust contact met ons op om te bespreken wat wij voor jou kunnen betekenen.
