Omgaan met liefdesverdriet

Het is een van de intensere ervaringen in het leven: liefdesverdriet. De pijn in je hart kan overweldigend zijn wanneer degene van wie je houdt uit je leven verdwijnt. Het gemis is groot en soms weet je je geen raad met je eigen eenzaamheid. Het liefst zou je die persoon bellen, afspreken en daarna knuffelen. Je zou het misschien wel weer goed willen maken. Want – zo denk je – er is niemand anders zoals hij of zij. Je zal nooit meer zo iemand ontmoeten, en dat klopt. En misschien voelt het onjuist; jullie hadden niet uit elkaar moeten gaan.

De klap van liefdesverdriet, zeker wanneer het plotseling komt, kan zorgen voor chronische stress en oververmoeidheid. Je lichaam  kan in verzet gaan tegen de emoties waar je op dat moment niet mee om kunt gaan, en die pijn doen. Je kunt last krijgen van heel veel verschillende fysieke ongemakken, maar vooral ook van gevoelens van ongeluk. Depressieve gevoelens zelfs. Soms kan liefdesverdriet zo intens zijn dat het lijkt alsof het leven geen zin mee heeft zonder de ander. Wat kun je het beste doen in zo’n situatie? Hoe hervind je de balans? Hoe kun je weer van het leven gaan genieten? In dit stuk geef ik je wat inspiratie, want geloof mij: je kunt je weer goed gaan voelen, ook al duurt dat soms heel lang.

Inhoudsopgave:

• Liefdesverdriet wordt in de hulpverlening serieus genomen
  • Wat voel je dan?
• Hoe lang duurt liefdesverdriet?
• Bestaat het “gebroken hart syndroom” echt?
• Hoe liefdesverdriet voort kan komen uit een gecreëerd zelfbeeld
  • Het gevoel van afwijzing
• Drie tips om liefdesverdriet beter te verwerken
  • Geen contact
  • Wees lief voor jezelf
  • Doorbreek het rooskleurige beeld

Liefdesverdriet wordt in de hulpverlening serieus genomen

Liefdesverdriet is de pijn die je voelt over het verbroken zijn van een relatie of over de onbereikbaarheid van een geliefde. Liefdesverdriet is iets dat velen van ons zullen hebben ervaren. In milde, maar misschien ook in heftige vorm. Deze vorm van verdriet wordt in de hulpverlening serieus genomen. Het kan namelijk gepaard gaan met heftige symptomen. Liefdesverdriet draait volledig om emoties. En zoals je misschien weet kunnen emoties een grote invloed hebben op je mentale en fysieke gesteldheid.

Wat voel je dan?

Wat je voelt bij liefdesverdriet is per persoon verschillend. Het heet niet voor niets liefdesverdriet. Dus verdriet is iets dat je altijd voelt. Het ervaren van liefde is voor de meeste mensen één van de hoogste doelen in het leven. Wanneer je die liefde verliest of wanneer deze onbeantwoord blijft, doet dat ontzettend veel pijn. Je kunt er zeer verdrietig, mistroostig en lamlendig van worden. Daarnaast zijn er enkele klachten die door veel mensen worden ervaren:

• depressieve klachten
• hoofdpijn
• oververmoeidheid
• slapeloosheid
• geen eetlust

Hoe lang duurt liefdesverdriet?

Je afvragen hoe lang liefdesverdriet duurt, geeft tegelijk aan hoe complex en diep liefdesverdriet kan zijn. Liefdesverdriet kan meerdere stadia kennen: verdriet, woede, onbegrip, gemis…. Hieraan zie je al dat er soms geen afsluiting is. Wat als het verdriet en gemis blijven? Dat is mogelijk. Sommige mensen blijven heel lang, soms zelfs jaren, in hun liefdesverdriet hangen. In extreme gevallen gaat het nooit over. Men leert er soms mee leven, maar helemaal verdwijnen zal het dan niet. Want wat als je écht voelt dat je de liefde van je leven kwijt bent? Liefdesverdriet kan ervoor zorgen dat mensen uiteindelijk heel eenzaam worden.

Liefdesverdriet duurt soms ook maar heel kort. Dat kan verschillende oorzaken hebben. Je zet jezelf er bijvoorbeeld overheen, of komt op enig moment tot de conclusie dat je de zaken mooier maakt dan ze daadwerkelijk waren. Óf je ontmoet een nieuwe liefde. Liefdesverdriet kan namelijk ook een hoop angst bevatten: angst dat je leven nooit meer zal worden zoals het was. Angst dat je nooit meer iemand zult ontmoeten van wie je zoveel kunt houden…. totdat dit wél gebeurt.

Bestaat het “gebroken hart syndroom” echt?

Wanneer het gaat over extreem liefdesverdriet komt er nog wel eens een term ter sprake waarover onduidelijkheid heerst: het gebroken hart syndroom. Bestaat dit echt? Ja, het gebroken hart syndroom bestaat echt. Dit moet wel genuanceerd worden. Bij een gebroken hart syndroom (officieel het takotsubo-syndroom of TTS) reageert het lichaam zó heftig op emoties dat de hartspier (tijdelijk) verslapt. Dit kan zorgen voor onder andere kortademigheid, pijn op de borst en andere hartklachten die lijken op die van een hartinfarct. In veel gevallen is een gebroken hart syndroom (zeer) tijdelijk en herstelt de hartspier vanzelf. Overigens tonen studies aan dat het gebroken hart syndroom niet alleen voorbehouden is aan liefdesverdriet: het kan ook optreden bij zeer heftige andere en zelfs positieve emoties.

En mocht jij je afvragen of het gebroken hart syndroom vaak voorkomt: naar schatting krijgt minder dan 1% van de mensen met zeer heftig liefdesverdriet hiermee te maken. Het is dus behoorlijk zeldzaam.

Hoe liefdesverdriet voort kan komen uit een gecreëerd zelfbeeld

Natuurlijk is liefdesverdriet het directe gevolg van het verliezen van een geliefde/relatie. Maar de reden dat de één hier meer mee worstelt dan de ander, kan een diepere oorzaak hebben. Mensen ontwikkelen in hun jonge jaren een zelfbeeld. Als kind krijg je onvermijdelijk de boodschap dat je het niet goed doet: doe je kleding aan, het moet sneller, waarom huil je zo veel, doe niet zo raar, wees eens stil. Een kind ontwikkelt hierdoor een voorwaardelijk zelfbeeld: hij of zij is goed genoeg, als. Dus eigenlijk is het kind vanuit zichzelf nog niet goed genoeg. Wanneer we de sprong maken naar het volwassen leven, dan zien we dat volwassenen allerlei toedekkingen hebben ontwikkeld om het gevoel van onvolkomenheid niet te voelen: maskers waardoor mensen ze leuk vinden, succesvol zijn, jagen naar erkenning, van de ene naar de andere partner ‘hoppen’, enge situaties vermijden etc.

Het gevoel van afwijzing

En als een volwassene dan wordt geconfronteerd met liefdesverdriet, dan kan die oude pijn in alle hevigheid opkomen. Het kan dus voelen als een heel harde persoonlijke afwijzing. Dit lijkt te gaan over de eigenlijke situatie, maar de wortels komen uit het verleden. Want van een afstandje is het vaak best goed te zien dat er geen sprake is van een echte ramp. Veranderingen in relaties zijn normaal. Dit klinkt misschien hard, maar toch denk ik dat je in deze wereld duizenden betekenisvolle en intieme relaties zou kunnen ervaren; een relatiebreuk is niet het einde van de wereld. Toch kan het (een beetje) zo voelen: je kunt last krijgen van hevige stressklachten, aangezien je lichaam zich verzet tegen deze crisis; je vecht, vlucht of bevriest. Dit kan het laatste zetje zijn naar overspanning of burn-out.

Drie tips om liefdesverdriet beter te verwerken

Hoe kom je over liefdesverdriet heen? Het verwerken van liefdesverdriet is tweeledig: enerzijds is het goed om de pijn te voelen (meer daarover is onze blog over emotionele pijn). Anderzijds is het belangrijk om je dagelijkse bezigheden niet los te laten. De afleiding is goed voor je. Heb jij te kampen met liefdesverdriet en vind je het moeilijk om hiermee om te gaan? Probeer dan eens de onderstaande drie tips uit. Het zal zeker niet gemakkelijk zijn: het zal pijn blijven doen. Dat mag ook. Deze tips kunnen alleen misschien wel het leed een beetje verzachten.

Tip 1: Neem jezelf serieus – geen contact

Kies voor je herstel. Dat betekent dat je geen contact meer hebt met je ex, en niet aan hem of haar herinnerd wordt. Anders blijft je pijn getriggerd worden, en blijf je vastzitten en vermoeidheid en radeloosheid. Ook zonder contact kan het heel lang duren voordat je liefdesverdriet afneemt, maar dat is normaal. Toch gaat het op deze manier waarschijnlijk net wat makkelijker. Je kunt je aandacht volledig richten op ontspannen, loslaten, acceptatie en relativeren.

Tip 2: Wees lief voor jezelf

Hierboven schreef ik over ‘oude pijn’. Het helpt wanneer je inziet dat je een deel van de oude pijn projecteert op je ex. Maar echte zelfliefde, echt geluk, kan je bij hem of haar niet vinden. Om je echt goed te kunnen voelen, is het nodig dat je jezelf accepteert zoals je bent, lief bent voor jezelf, en van het leven kunt genieten zoals het is. Dat is niet makkelijk, want je identiteit was een tijd lang versmolten met de ander. Wie ben je nu nog? Ga oefenen om in te zien dat je nog net zo waardevol en uniek bent als voorheen. Wellicht kun je zelfs weer meer jezelf gaan zijn, nu er meer ruimte ontstaat in je leven. Een break-up is een kans om authentieker te gaan leven.

Tip 3: Doorbreek het rooskleurige beeld

Uit onderzoek blijkt dat het helpt om je bewust te focussen op wat er niet goed was aan de relatie. Mensen zijn geneigd om na een break-up alleen nog aan de positieve kanten te denken, waardoor een veel te rooskleurig beeld ontstaat. Creëer een scherp beeld van hoe het echt was: de ruzies, het gebrek aan contact etc. Maak een lijst van wat je allemaal onprettig vond aan je ex. Blijf jezelf daaraan herinneren. Dat wil niet zeggen dat je niet meer van je ex mag houden, of hem of haar niet meer mag waarderen. Het gaat erom dat je jezelf een realistischer beeld gunt van hoe het was.