Welke lichaamssignalen krijg jij van je lijf? Bij veel van onze coachees beginnen de lichaamssignalen die aangeven dat iemand te veel van zichzelf vraagt met kleine kwaaltjes. Een hoofdpijntje hier, een stramme schouder daar. Niet iets om je veel zorgen over te maken. Desnoods neem je een paracetamol, zodat je gewoon kunt blijven werken. Bovendien, iedereen heeft daar toch wel eens last van?
Ik zeg altijd: ons lichaam communiceert met ons. Ze (ik spreek even in de vrouwelijke vorm, maar dit geldt natuurlijk net zo goed voor het mannelijk lichaam) vertelt het ons wanneer we het wat rustiger aan mogen doen. Door zachte fluisteringen laat ze weten: neem een stapje terug. Pak wat meer rust. Neem jezelf serieus en zorg goed voor jezelf. Deze fluisteringen zijn de eerste lichaamssignalen die je lijf je geeft wanneer je erg druk bent of een stressvolle periode doormaakt.
Wat gebeurt er met een fluistering op een druk station? Die vervliegt; ze is niet te horen, laat staan te verstaan. Alle harde omgevingsgeluiden overstemmen het fluisteren. Zo is het ook met subtiele lichaamssignalen. Als je druk in de weer bent en alle ballen in de lucht aan het houden bent, dan is er zo veel omgevingsgeluid dat je de fluisteringen van je lichaam niet kunt verstaan. Misschien kun je wel wat horen, maar je begrijpt het niet, haalt je schouders op en gaat verder.
Je lichaam is het daar niet mee eens. Als je door blijft hollen en de subtiele lichaamssignalen negeert, dan zal je lijf steeds harder gaan praten. Op een gegeven moment gaat ze schreeuwen. Er is dolle paniek, want jij luistert niet. Door alle toeters en bellen uit de kast te trekken, ‘hoopt’ je lijf dat je eindelijk zult luisteren. Je kunt er dan niet meer omheen: je hebt klachten die je niet meer eventjes wegmoffelt met een paracetamolletje. Je wordt stilgezet door je lijf. Misschien wil je hoofd nog van alles, maar je lijf is opgebrand: je hebt een burn-out.
Deze vergelijking wat betreft het fluisteren, praten en schreeuwen van je lichaam vind ik altijd heel verhelderend als we het hebben over lichaamssignalen. Je zou ook kunnen zeggen: groen, oranje, rood. In welke fase bevind jij je? Natuurlijk beweegt iedereen wel eens heen en weer tussen de verschillende fasen, maar voornamelijk tussen groen en oranje. Als je tijdig naar je lijf weet te luisteren, dan kun je erger voorkomen. Als je in het ‘rood’ belandt, ben je eigenlijk al te laat. Bij groen en oranje zit je nog in de fasen van preventie. Als je in het rood zit, dan is er sprake van ziekte en zijn rust en herstel nodig.
Ik heb het hier over ziekte en niet specifiek over burn-out. Hoewel burn-out een veelvoorkomend gevolg is van het niet luisteren naar lichaamssignalen, kan dit ook tot uiting komen in andere ziekteverschijnselen. Een persoonlijk voorbeeld is het oplopen van Pfeiffer en daardoor ook gedurende langere tijd uitgeschakeld zijn. Ik had het blijkbaar ‘nodig’ door mijn lichaam stilgezet te worden. Ik was te koppig en had gedurende langere tijd mijn lichaamssignalen genegeerd. Tot ik in de rode zone kwam en de ziekte van Pfeiffer opliep.
Voor elk mens zullen de ziekteverschijnselen verschillen. Iedereen die in een burn-out terecht komt heeft ook andere klachten. Hoewel er veel overlap in zit (zoals oververmoeidheid, slecht kunnen slapen, zware ledematen en een gebrek aan energie), zijn er ook specifieke gezondheidsklachten die voor iedereen verschillend kunnen zijn. Zo heeft de één last van migraineaanvallen en de ander krijgt er darmklachten bij. Je zou kunnen zeggen dat ieder lichaam een andere ‘taal’ spreekt. Heb jij je de taal die jouw lichaam spreekt al eigen gemaakt?
Als je het ingewikkeld vindt om je lichaamssignalen te herkennen, dan kun je een aantal simpele oefeningen doen om wat meer stil te staan bij je lijf. Je kunt bijvoorbeeld buiten op een bankje gaan zitten. Voel je ademhaling en let op de sensaties in je lichaam. Wat valt er allemaal te voelen? Ga dan – afhankelijk van je conditie – een stukje flink doorstappen of hardlopen. Ga weer zitten op het bankje en check weer bij jezelf in. Hoe voelt het nu? Wat is er anders? Welke sensaties zijn er nu die er eerder niet waren? Deze oefening helpt je om meer lichaamsbewustzijn te creëren.
Het verschil in je lijf tussen rust en activiteit is best groot. Je voelt je ademhaling die versnelt, misschien voel je je hart wel flink kloppen. Je krijgt het warm en gaat misschien wat zweten. Het is ingewikkelder om je dagelijkse lichaamssignalen te herkennen. Dit vraagt oefening. Je kunt bijvoorbeeld in de ochtend zo’n incheckmoment bij jezelf doen. Vervolgens doe je dit ook in de avond. Merk op wat voor verschillen er zijn. Een hele goede oefening die je hierbij kan helpen is de bodyscan. Je ‘scant’ als het ware je hele lijf. Je begint in je tenen en werkt zo helemaal naar boven tot aan je kruin. Op die manier probeer je op te merken wat er te voelen valt. Je hoeft niets te veranderen, alleen maar gewaar te worden wat er op dat moment is.
Zoals je misschien merkt, heeft dit veel weg van mindfulness. Mindfulness kan daarom ook heel behulpzaam zijn in het voorkomen van burn-out en andere spanning gerelateerde ziektebeelden. Door je bewust te zijn van wat er op dit moment in je lichaam gebeurt, kun je een link gaan leggen tussen de buitenwereld en je binnenwereld. Merk je bijvoorbeeld dat je meer spierspanning in je lichaam ervaart op het moment dat je naar je werk moet, dan kan het zijn dat je lichaam je aangeeft dat je werk je op dat moment erg veel stress bezorgt. Door hier naar te luisteren, kun je in actie komen. Je kunt bijvoorbeeld de werkdruk bespreekbaar maken en zo voorkomen dat je spanningen erger worden.
Merk je nu lichaamssignalen op die je vertellen dat je het rustiger aan moet doen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op voor een kennismaking!
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606