Levensvragen passeren bij ieder mens van tijd tot tijd de revue. Er zijn perioden in ons leven dat we opgaan in de drukte van het dagelijks bestaan. We staan op, gaan naar ons werk, doen de boodschappen, koken, eten, kijken een film en gaan weer naar bed. Soms is dat prima. Zolang we over het algemeen een tevreden gevoel hebben over ons leven dan is er niets aan de hand. Maar er zijn ook perioden in ons leven dat we geen genoegen nemen met ‘slechts’ het alledaagse. Of we worden geconfronteerd met onze eigen grenzen. Iemand die in een burn-out terecht komt gaat haast automatisch stilstaan bij levensvragen. Wat doe ik hier? Waarom ben ik hier? Wat wil ik komen brengen op deze wereld? Maar ook: wie ben ik eigenlijk naast een hardwerkende werknemer? Tijd om eens dieper naar levensvragen te kijken en hoe antwoorden op deze vragen jou kunnen helpen.
Inhoudsopgave:
- Wat zijn levensvragen precies?
- Levensvragen zijn van alle tijden
- De connectie met religie
- Levensvragen anno nu: losgekoppeld van religie
- Op persoonlijke ontdekkingstocht naar jouw antwoorden
- Blijf vragen stellen
- De vakantieperiode: het ideale moment voor levensvragen
Wat zijn levensvragen precies?
Is elke goede vraag een levensvraag? Nee. Onder levensvragen verstaan wij diepgaande vragen die mensen zich stellen over het doel, de betekenis en de waarde van het leven. Ze gaan vaak over fundamentele kwesties zoals het bestaan van God, de aard van de werkelijkheid, het doel van het menselijk bestaan, de betekenis van geluk, lijden en dood, en de aard van menselijke relaties en verbindingen.
Levensvragen zijn belangrijk omdat ze ons dwingen na te denken over wie we zijn, wat we willen en wat we geloven. Door het stellen van deze vragen kunnen we meer betekenis en richting geven aan ons leven en ons bewustzijn vergroten over de wereld om ons heen.
Het beantwoorden van levensvragen kan een persoonlijke zoektocht zijn die tijd en contemplatie vereist. Er zijn geen eenduidige antwoorden op levensvragen, en mensen komen vaak tot verschillende conclusies en inzichten. Het gaat er dus vooral om wat jouw antwoorden op jouw levensvragen zijn.
Levensvragen zijn van alle tijden
Al sinds het begin van de mensheid hebben mensen zich afgevraagd wat de zin van het bestaan is. Men vroeg zich af wie ze waren en waar ze vandaan kwamen. Er zijn vele grottekeningen en beeldjes gevonden van figuren met vrouwelijke rondingen. Waarschijnlijk werd al in de steentijd het vrouwelijke principe geëerd als creërende kracht. De aarde werd gezien als vrouwelijk, want zij brengt leven voort. Natuurverschijnselen werden geïnterpreteerd als activiteiten van iets goddelijks. Ze konden toen nog niets verklaren gebaseerd op de natuurwetten en wetenschap! De aarde als moeder met de mensen als kinderen die haar mogen bewonen. Mensen vonden een antwoord op hun levensvragen dankzij hun religieuze overtuigingen.
De connectie met religie
Die religieuze overtuigingen zijn door de tijd heen steeds veranderd. Elke regio kende andere gebruiken, rituelen en manieren van aanbidding van het goddelijke. Een grote overeenkomst die je door de geschiedenis heen overal ter wereld ziet is een respect voor en een gevoel van verbondenheid met de natuur. Of het nu gaat om het sjamanisme van de indianen in Noord-Amerika of de westerse spiritualiteit die te vinden is in hekserij: de natuur speelt een belangrijke rol in het beantwoorden van levensvragen.
Uiteraard hebben de laatste paar millennia voornamelijk de monotheïstische religies voorzien in antwoorden op levensvragen. Het Jodendom, de Islam en het Christendom spelen daarom een grote rol in de cultuur en maatschappij die we vandaag de dag kennen.
Levensvragen anno nu: losgekoppeld van religie
Hoewel de monotheïstische religies nog steeds de meerderheid van de gelovigen omhelzen, zijn er in de 21e eeuw veel mensen die religie (in de traditionele zin van het woord) achter zich hebben gelaten. Het spreekt ze niet meer aan. Kerken lopen leeg. Dogma’s en regeltjes waar aan moet worden voldaan om een ‘goede gelovige’ te zijn spreken steeds minder aan. De huidige generaties hechten waarde aan vrijheid en individualisme.
Maar de grote levensvragen blijven bestaan. Misschien is de behoefte aan zin in het leven zoeken juist groter dan ooit tevoren. De vaste kaders zijn weggevallen. Velen komen niet meer wekelijks (laat staan dagelijks!) samen in kerk, moskee of synagoge. Er is geen dominee, priester of imam die zegt wat je moet doen en hoe je moet leven. Velen geloven niet meer in een God die hen persoonlijk kent en een levenstaak voor je heeft. Echter, waar ga je dan naartoe als je kampt met levensvragen?
Levensvragen anno nu worden steeds vaker losgekoppeld van religie. Toch kan iedereen die dit interessant vindt zich nog laten inspireren door grote vragen in de Bijbel, Koran en Thora, om maar enkele voorbeelden te noemen.
Op persoonlijke ontdekkingstocht naar jouw antwoorden
Mensen hebben een aangeboren verlangen om op zoek te gaan naar antwoorden op de grote levensvragen. Of deze nu ingegeven zijn door een religie of komen aan natuurlijke verwondering: we hebben allemaal onze eigen levensvragen en kijk hierop. Daarom is het ook voor iedereen een ontdekkingstocht naar persoonlijke antwoorden. Er zijn geen objectieve goede of foute antwoorden. Neem nu alleen al dé levensvraag: “wat is het doel van het leven?” Iedereen kan en zal hierop zijn of haar eigen antwoord formuleren. Het gaat niet om een absolute waarheid, maar om jouw waarheid: het antwoord dat jouw leven zin geeft.
Gebruik je intuïtie
Het gebruiken van je intuïtie is erg belangrijk bij de zoektocht naar de antwoorden op jouw levensvragen. Waarom? Omdat we vaak gewoonweg niet de middelen of kennis hebben om overal een antwoord op de tegen. Denk aan de vraag of wij alleen zijn in het universum. Religie, noch filosofie noch wetenschap kan hier vooralsnog een antwoord op geven. Maar wil je een antwoord voor jezelf op dit soort vragen, dan is het belangrijk om te luisteren naar wat voor jou goed voelt.
Laat je intuïtie je leiden in je ontdekkingstocht. Voel je je aangetrokken tot één bepaalde traditie, verdiep je daar dan in. Misschien voel je weinig voor het mediteren van de boeddhistische monniken, maar gaat je hart wél sneller kloppen als je nadenkt over het als pelgrim wandelen naar Santiago de Compostella. Online is ontzettend veel informatie te vinden. Van yoga als spirituele beoefening tot de chakraleer (de Oosterse tradities). Van Keltisch sjamanisme tot traditionele hekserij (de Westerse tradities): er is voor elk wat wils. En nogmaals: je hoeft dit dus niet te koppelen aan een methode of religie. Je kunt op je eigen manier op zoek gaan naar antwoord op de voor jou relevante levensvragen. Dus ook met behulp van filosofie, wetenschap of puur je eigen gevoel.
Blijf vragen stellen
Vraag, zoek en ervaar. Zoek gelijkgestemden om je ervaringen mee uit te wisselen. Maar zoek óók andersdenkenden om te voorkomen dat je blik zich vernauwt. Blijf nieuwsgierig. Maak het niet te zwaar. Het is belangrijk om vragen te blijven stellen en open te blijven voor alle antwoorden. Want het vinden van antwoorden op levensvragen laat soms lang op zich wachten. En het is mede de zoektocht hiernaar die het zo interessant maakt. Neem nu een vraag als wat jouw levensdoel is. Veel mensen komen hier pas achter op oudere leeftijd. Of ze vinden zelfs helemaal niet het allesomvattende antwoord. Is dat erg? Nee: het gaat om bewustwording. Actief bezig zijn met levensvragen geeft altijd meer richting aan je leven.
De vakantieperiode: het ideale moment voor levensvragen
Op vakantie staan we wat verder af van ons dagelijks bestaan. Dit helpt ons om met een ‘helikopterblik’ op ons eigen leven neer te kijken. Het ideale moment om over levensvragen na te denken! Neem er een verkoelend drankje bij en strijk neer op die strandstoel of dat klapstoeltje voor je tent. Als je niet op vakantie gaat, ga dan lekker in de tuin zitten en gun jezelf een moment om eens na te denken over de volgende vragen:
- Wat vind ik écht belangrijk in het leven?
- Welke waarden heb ik?
- Welke doelen zou ik over één, vijf, of tien jaar willen bereiken?
- Wat moet ik doen om mijn doelen te bereiken?
- Waar ben ik dankbaar voor?
- Als geld geen beperkende factor zou zijn, wat zou ik dan doen?
- Speelt God/het goddelijke een rol in mijn leven? Zo ja, hoe dan? Zo nee, zou ik dit wel wensen?
- Hoe is mijn relatie met/tot de natuur?
- Hoe verbonden voel ik me met anderen?
- Over welk onderwerp raak ik niet uitgepraat?
- Van welke dingen gaat mijn hart sneller kloppen?
Je kunt deze vragen opschrijven en je gedachten de vrije loop laten op het papier. Dit is een vorm van journaling die je kan helpen om antwoorden op jouw levensvragen te vinden. Je kunt ze ook gebruiken in gesprekken met de mensen om je heen. Je inspireert zo ook elkaar.
