Levenskunst, een interessant en mooi begrip. Maar wat is het nu precies? Je zou kunnen denken aan het ‘leven van het goede leven’. Als je dit weet te doen, ben je een levenskunstenaar. Maar wat is dan het goede leven? Dat is voor ieder mens anders. We hebben allemaal onze eigen talenten, vaardigheden en interesses. Het woord levenskunst bestaat uit twee delen: de ‘kunst’ van het ‘leven’. Aan de hand van de betekenis van ‘kunst’ uit de Van Dale neem ik je in deze blog mee naar de ware levenskunst. Het zal je duidelijk worden wat het is, maar bovenal waarom het belangrijk is. En wat jij kunt doen om levenskunst te praktiseren.
Levenskunst is een verkregen vaardigheid
Het woordenboek geeft vijf betekenissen voor het woord kunst. Ten eerste wordt deze genoemd: ‘een verkregen vaardigheid in het een of ander.’ Dit is heel essentieel als het gaat om levenskunst. Het is een verkregen vaardigheid. Dat betekent dus dat levenskunst niet iets is wat de één wel kan en de ander niet. Iedereen kan het leren, er zijn geen gelukhebbers of pechvogels. Bovendien is het aspecifiek: ‘het één of ander.’ Er zijn evenveel varianten van levenskunst te beoefenen als er mensen zijn. Hoe levenskunst eruit ziet is voor ieder individu anders. Dit geldt ook voor een persoonlijke missie of de doelen die iemand zichzelf stelt. Levenskunst kunnen we dus leren en hoe het eruit ziet is heel persoonlijk.
Schoonheid en genot
Ten tweede is kunst ‘het vermogen om schoonheid te scheppen en esthetisch genot op te wekken’. Dat is misschien wel wat de meeste kunstenaars proberen te bereiken met hun kunst, of het nu gaat om muziek, film, theater of schilderijen. We willen iets moois neerzetten. We willen mensen in verrukking brengen. Bij levenskunst allereerst onszelf. En als wij zelf tot bloei komen, komen de mensen om ons heen ook tot bloei. Als we levenskunst beoefenen maken we het leven mooier, rijker en interessanter. Dit betekent niet dat het leven alleen nog maar genot is. Maar we mogen leren mee te bewegen met de tendensen van het leven zoals die nou eenmaal zijn. Bovendien: het is in het duister dat we het licht kunnen zien. Hoe donkerder het is, hoe beter de sterren te zien zijn.
Kunstwerken
De derde betekenis van kunst is ‘kunstwerken’. Het gaat dan om de fysieke verschijningsvorm; de film op het witte doek, of het beeldhouwwerk. Waar wij levenskunst beoefenen zullen er zowel materiële resultaten zijn (onze kunstwerken), als immateriële. Of we nu een brief aan een geliefde schrijven uit de grond van ons hart, of ons werk met passie en voldoening doen: we creëren hiermee onze persoonlijke kunstwerken.
Handigheid
Daarnaast is kunst een ‘handigheid’. Oefening baart kunst, wordt wel gezegd. Dat geldt zeker voor levenskunst. We kunnen het leven aan ons voorbij laten gaan, of we kunnen het heft in eigen hand nemen. Laten we onszelf leven, of léven we? Het vraagt moed en doorzettingsvermogen om levenskunst in de praktijk te brengen als we dat niet gewend zijn. Velen van ons herkennen het gevoel geleefd te worden. Je hebt het druk, je probeert alle ballen in de lucht te houden op werk én in je gezin. Vaak leidt dit tot stress: het is een leven waarin ware levenskunst ontbreekt. Het vraagt een bepaalde handigheid om levenskunst te integreren. Dat kan ingewikkeld zijn als je niet goed weet waar je moet beginnen. Verderop vind je echter een aantal vragen die je jezelf kunt stellen om jezelf op weg te helpen om meer levenskunst te praktiseren.
Rare streken
Tot slot – en deze vind ik echt goud waard – geeft de Van Dale deze betekenis: ‘een rare streek of frats’. Waarom is deze betekenis zo essentieel? Vaak nemen we onszelf veel te serieus. We worden perfectionistisch of we krijgen faalangst. We zitten onszelf in de weg. Want juist door de angst om iets fout te doen, vergroten we de kans dat er iets fout gaat! Een beetje humor en wat rare fratsen maken het leven luchtiger. Mijns inziens essentieel voor ware levenskunst! Kunnen lachen om onszelf of om een situatie waarin we zitten helpt om te relativeren. En lukt iets niet of lopen we ergens vast? Dan mogen we met een lach beseffen dat dit misschien toch niet was wat we werkelijk wilden.
We kunnen een ander pad inslaan en zo een nieuw avontuur toelaten in ons leven. Dat kan in het groot zijn – een verhuizing, een andere partner of een andere baan – maar ook zeker in de kleine dagelijkse dingen. Een andere route nemen van het werk naar huis en daardoor een grappig gesprek hebben met iemand die je onderweg tegenkwam. Cabaret is niet voor niets óók een kunstvorm: humor slaat aan! We kunnen veelal meer ‘vreemde streken en fratsen’ in ons leven gebruiken.
Waarom is levenskunst beoefenen belangrijk?
Door middel van kunst drukken we onszelf uit, of kaarten we een maatschappelijke kwestie aan. Het beoefenen van levenskunst is daarin niet anders. We leven het leven dat bij ons past. We kunnen daarin onszelf zijn en hoeven geen maskers op te zetten. Maskers opzetten (ons anders voordoen dan we werkelijk zijn, of hoe we ons voelen) kost energie. We hebben een beperkte hoeveelheid energie, dus die kunnen we beter goed benutten!
Bovendien kampen veel mensen met vermoeidheid en slapeloosheid door piekeren. ‘Wat denkt die ene collega wel niet van me?’ Of: ‘ik zeg er maar niks van, want wat zullen ze wel niet van me vinden?’ ‘Waarom kom ik altijd in zulke nare situaties terecht?’ Allemaal ondermijnende gedachten die je niet verder helpen. Bij het beoefenen van levenskunst durven we in de spiegel te kijken en ons eigen aandeel in een situatie te onderkennen. We nemen verantwoordelijkheid en maken keuzes die bij ons passen als persoon. Uiteindelijk wordt iedereen daar beter van.
Wat is voor jou ware levenskunst?
De volgende vragen kunnen je helpen om helder te krijgen wat jouw waarden, wensen en behoeften zijn. Door dit helder te krijgen zul je levenskunst steeds meer als leefstijl gaan integreren.
Waar werd ik vroeger als kind blij van?
Waar word ik nu bij van?
Welke dingen geven mij energie?
Wat vind ik belangrijk? Wat wil ik brengen in de wereld?
Welke dromen heb ik?
Wat zijn mijn verlangens?
Wat belemmert mij mijn dromen en verlangens na te jagen?
Welke angsten heb ik?
Wat heb ik nodig om mijn eigen keuzes te kunnen maken?
Dit soort vragen helpen je om jouw ware levenskunst te ontcijferen. Kom je er zelf niet uit? Onze coaches helpen je graag op weg! Je kunt vrijblijvend een kennismakingsgesprek aanvragen. Neem vooral contact met ons op!
