Kenmerken van een burn-out, wat anders dan symptomen
In deze blog wil ik het hebben over de kenmerken van een burn-out. Dat is iets anders dan de symptomen van een burn-out. Naar mijn idee wordt er namelijk te weinig aandacht besteed aan de kenmerken van een burn-out. Het spreekt voor zich dat het belangrijk is om de symptomen te kennen en hier aandacht aan te besteden. Alleen: de symptomen zijn niet altijd voor iedereen te begrijpen zonder te weten wat de kenmerken zijn. Ook voor jezelf niet. Wie een burn-out heeft, merkt vaak veranderingen aan zijn of haar gedrag. Veranderingen die je zelf misschien niet helemaal begrijpt. Wanneer je deze veranderingen in verband kunt brengen met een mogelijke burn-out, of op zijn minst de aanwezigheid van chronische stress, verklaart dit een hoop en wordt er waarschijnlijk ineens veel voor je duidelijk.
Hoewel het fenomeen burn-out inmiddels geruime tijd bij iedereen bekend is, zijn er absoluut nog veel vragen hieromtrent. Lang niet iedereen begrijpt een burn-out en mensen met een burn-out voelen zich ook vaak onbegrepen. Daarbij kun je niet volledig met de beschuldigende vinger naar anderen wijzen. Immers: wanneer je zelf de kenmerken van een burn-out niet eens helemaal begrijpt, en je verrast wordt door je eigen gevoelens, gedachten en gedrag, hoe kun je dan van een ander verwachten dat hij of zij dit wel volledig begrijpt en op waarde weet te schatten?
Kenmerken van een burn-out: wat iedereen gemeen heeft
Het is absoluut niet zinvol om in detail burn-outs met elkaar te gaan vergelijken. Iedereen beleeft een burn-out op zijn/haar eigen manier en mensen kunnen last hebben van ontzettend veel verschillende symptomen. Toch zijn er kenmerken van een burn-out die je gerust mag zien als universeel. De een zal hier meer last van hebben dan de ander, maar voor bepaalde kenmerken geldt dat deze altijd bij een burn-out horen. Of je nu last hebt van een beginnende/lichte burn-out of dat je last hebt van een zeer zware burn-out.
Het belangrijkste kenmerk van een burn-out is dat je niet jezelf bent. Dat is tegelijkertijd natuurlijk een nogal vage omschrijving. Dit heeft alles te maken met de grote hoeveelheid aan symptomen waar je last van kunt hebben. “Jezelf niet zijn” kan zich op veel verschillende manieren uiten. In de gevoelens die je hebt, de dingen die je denkt, hoe je communiceert en in de dingen die je doet en niet doet. Met name dat laatste is iets dat ook anderen op zal vallen. Dan vraag jij je wellicht direct af: hebben anderen last van mijn stress? Want dat is wat er bij een burn-out gebeurt: onder invloed van extreme stress kun je niet langer functioneren zoals je gewend bent. Of anderen last hebben hiervan, is iets om je eventueel later af te vragen. Eerst is het belangrijk om tot de kern te komen en je burn-out te leren begrijpen.
De kenmerken van een burn-out samengevat: totale uitputting
De kenmerken van een burn-out kun je eenvoudig samenvatten onder de noemer “totale uitputting”. Hierbij gaat het zowel om mentale uitputting als fysieke uitputting. Een voortvloeisel hieruit is dat je met een burn-out vaak tot niets meer kunt komen. Dit kan er zelfs toe leiden dat je gewoon niet meer weet wat je moet doen om je weer goed te voelen en dat je geen uitweg ziet in je situatie. In extreme gevallen krijgen mensen het gevoel dat het leven niet meer de moeite waard is. Gelukkig is hier lang niet altijd sprake van. Als je dit wel zo ervaart, kunnen we je geruststellen; het leven is absoluut de moeite waard. Bij een burn-out is er met de juiste hulp zeker licht aan het einde van de tunnel.
Inzicht in de problematiek
Een burn-out is niet een makkelijk probleem. Wanneer je kijkt naar de symptomen, kun je vier verschillende gebieden onderscheiden. De symptomen die je ervaart, kunnen een grote stempel drukken op de kenmerken van een burn-out. Wanneer je bijvoorbeeld vooral last hebt van depressieve gevoelens, zullen de kenmerken van je burn-out vaak zijn dat jij je terugtrekt en sociale situaties vermijdt en dat je zeer vaak somber bent. Je omgeving – en wellicht jij zelf ook – zal merken dat jij je anders gedraagt.
Symptomen kunnen zich ook sterk fysiek uiten. De symptomen van een burn-out zijn in dit geval bijvoorbeeld: niet uit bed kunnen komen en oververmoeidheid, maar bijvoorbeeld ook merkbare spanning zoals hartkloppingen. De bijbehorende kenmerken kunnen zijn dat jij fysieke inspanning gaat mijden of te weinig energie hebt om de dingen te doen die je normaal probleemloos deed.
Angst is een ander belangrijk gebied waarop een burn-out kan zorgen voor (hevige) klachten. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van een angststoornis. Hier zijn vaak duidelijke kenmerken aan verbonden: angstig gedrag, zenuwachtigheid en beven, om er maar een aantal te noemen.
De vierde categorie waarin burn-out symptomen kunnen vallen, heet “distress”. Hiermee wordt de mate waarmee jij moeite hebt om normaal te blijven functioneren aangegeven. Aan deze symptomen zijn zeer veel kenmerken van een burn-out gelieerd. Immers: wie moeite heeft om te functioneren, is automatisch zichzelf niet. Heb jij last van deze klachten (zoals snel geïrriteerd zijn, of moeite hebben met helder denken) dan zal iedereen deze kenmerken van een burn-out kunnen zien. Echter: niet altijd leggen mensen het verband met een burn-out.
Meer antwoorden op vragen over een burn-out vind je hier:
- Hoe voelt iemand zich met een burn-out?
- Wat te zeggen bij een burn-out?
- Hoe lang duurt een burn-out?
GratisBurn-out testOnze gratis burn-out test geeft je in 50 vragen antwoord hoe het nu daadwerkelijk is gesteld met jouw stressniveau.
Een burn-out test geeft duidelijkheid
Op onze website kun je geheel gratis en vrijblijvend een burn-out test maken. Deze test maakt gebruik van een objectieve en wetenschappelijk onderbouwde methode. De test geeft je inzicht in hoe het met jouw stressniveau gesteld is en maakt ook inzichtelijk op welk gebied je klachten ervaart. Dit kan helpen bij het herkennen van de kenmerken van een burn-out. Je kunt ook een ander de burn-out test laten doen. Merk je bijvoorbeeld dat jouw partner, een familielid of vriend/vriendin niet zichzelf is, dan kan deze test een hoop duidelijkheid verschaffen.
Zie jij naar aanleiding van de test aanknopingspunten om de hulp van een burn-out coach in te schakelen, dan staan onze coaches voor je klaar. Wij koppelen je aan een coach bij jou in de buurt voor een vrijblijvend intakegesprek. In dit gesprek kunnen de resultaten van de burn-out test worden besproken en kan de coach precies vertellen hoe hij of zij jou kan helpen. Is er geen sprake van een klik (wij vinden het zeer belangrijk dat die er is), dan kun je kennismaken met een andere coach.
