Houd jij jezelf klein? Waarom eigenlijk? Vaak zijn we ons daar niet eens erg van bewust. Belemmerende overtuigingen dragen we soms al jaren met ons mee. We doen ze op in onze jeugd, omdat onze ouders het zo zagen, of de leerkrachten op school. We nemen dingen aan voor waar, maar de vraag is of dat wel klopt. Werd er altijd tegen – of over – jou gezegd dat je niet zo goed kon leren, dan ging je jezelf er mogelijk ook wel naar gedragen. Maar was dat eigenlijk wel waar? Werd jouw potentieel gewoonweg niet gezien?
Jezelf klein houden kan ook een copingmechanisme zijn. In een bedreigende situatie kon het zomaar de veiligste optie zijn om jezelf klein te houden, zo onzichtbaar mogelijk te zijn. Toen was dat mogelijk nodig, maar als je deze overtuiging meeneemt in de jaren daarna, kun je daar flink last van ondervinden. Misschien werd er als kind wel tegen je gezegd dat je te aanwezig was, te luid, te veel. Ook dan kan het zijn dat je dit bent gaan ‘compenseren’ door jezelf terug te trekken. Vooral niet te aanwezig zijn, niet te veel aandacht op jezelf vestigen. Jezelf klein houden dus.
In de bovenstaande voorbeelden worden mogelijke reacties gegeven. Het kan natuurlijk ook dat iemand een tegenovergestelde reactie laat zien. Een kind waartegen gezegd wordt dat het te aanwezig is, kan net zo goed heel erg druk en aanwezig gaan doen om te laten zien dat die dit inderdaad kan. Het hangt heel erg van het temperament van het kind af, als ook van de context waarbinnen alles plaatsvindt.
Sommige uitspraken van vroeger zal je je leven lang niet vergeten. Ze hebben een grote impact gehad (en soms dus nog steeds!) Andere uitspraken herinner je je niet eens meer. De intentie van degene die een uitspraak deed, kon heel goedbedoeld of onschuldig zijn geweest. Maar hoe jij dit interpreteert, kan erg verschillen per persoon. Je kunt je inbeelden dat een hoogsensitief meisje heel anders reageert op een plagerige opmerking, dan een stoere jongen met een dikke huid.
Houd jij je dus klein? Vraag jezelf dan af waarom je dit doet. Zit er een onderliggende angst? En waar ben je dan zo bang voor? Je kunt jezelf bevragen door te journalen. Schrijf de ‘waaromvraag’ op en ga vervolgens verder met je antwoord. Weet je het niet (meer)? Stel jezelf dan een volgende vraag. Dit kan er zo uit zien als het onderstaande voorbeeld van Kim (met toestemming overgenomen):
Waarom houd je jezelf klein?
Omdat ik bang ben dat als ik mezelf laat zien, mensen wat van me vinden.
Wat is daar zo erg aan?
Misschien vinden ze me wel raar of zo. Dan denken ze negatief over me en dat wil ik niet.
Is het jouw verantwoordelijkheid om te zorgen dat heel de wereld positief over je denkt?
Nee, natuurlijk niet!
Dus, wat is het ergste dat kan gebeuren als je jezelf niet langer klein houdt?
Ik krijg kritiek en daardoor voel ik me waardeloos.
Heb je daar invloed op?
Ik heb natuurlijk geen invloed op hoe anderen op mij reageren, maar dat is ook niet mijn verantwoordelijkheid. Ik heb wel invloed op wat ik zelf doe en als ik iets doe dat goed voelt, dat passend is voor mij, dan zou ik me dus niet zo moeten aantrekken wat anderen vinden.
Waarom doe je dat dan wel?
Ik ben eigenlijk gewoon bang dat de mensen van wie ik houd me zouden afwijzen. Dat is in het verleden gebeurd en dat heeft me heel veel verdriet gedaan. Ik houd mezelf klein, omdat ik wil voorkomen dat mensen me laten vallen en in de steek laten.
Je bent dus eigenlijk niet trouw aan jezelf, omwille van de ander?
Klopt. Maar eigenlijk omwille van mezelf, want ik doe het uit eigenbelang. Ik wil niet alleen achter blijven.
Als jij volledig jezelf zou zijn, zouden mensen je dan alleen achter laten?
Misschien wel, misschien niet. Misschien sommige mensen wel en andere mensen niet. Maar nu ik erover nadenk: mensen die me laten vallen als ik echt mezelf zou zijn, zijn dus eigenlijk helemaal niet de mensen met wie ik om wil gaan! Ze houden niet van mij, zoals ik werkelijk ben! Misschien mag ik wel ruimte maken voor de mensen die wél bij mij passen, die net zo enthousiast worden van de ‘gekke’ dingen die ik leuk vind! En dan kan ik gewoon mezelf zijn en hoef ik me niet langer klein te houden!
Soms kan het heel ingewikkeld zijn om jezelf de juiste vragen te stellen. We hebben allemaal blinde vlekken. Het kan bijvoorbeeld te confronterend zijn, waardoor je sommige vragen uit de weg gaat. Uit zelfbescherming ga je er maar liever niet op in. In het voorbeeld van Kim lijkt het aan het eind allemaal heel helder. Dat is het ook, maar de gevolgen kunnen wel groots zijn. Als zij werkelijk zichzelf gaat zijn (en stopt met zichzelf klein houden), dan kán het zo zijn dat mensen zich van haar afkeren. Als zij dit toch te bedreigend vindt, zal ze blijven waar ze is.
Daarom kan het zo fijn zijn om thema’s als ‘jezelf klein houden’ te bespreken met een coach. Een coach zal je vooral veel vragen stellen. Vragen die jij jezelf misschien wel nooit gesteld had. Dit kan confronterend zijn. Coachsessies zijn niet altijd even leuk! Maar juist door daar naartoe te bewegen, kom je verder. Je ontdekt jouw oude patronen die niet meer werken en je leert inzien wat je wél wilt. Door je doel voor ogen te houden krijg je de moed om toch door te gaan en buiten je comfortzone te gaan. Met alle mogelijke gevolgen van dien…
Maar die gevolgen kunnen ook heel positief zijn! We zijn vaak geneigd vooral de doemscenario’s te zien, maar de – vaak nog realistischere – positieve scenario’s zijn we geneigd te vergeten. Het vraagt wel lef – en het kan dan heel behulpzaam zijn om een coach naast je te hebben staan. De coach moedigt je aan als je zelf door de bomen het bos even niet meer ziet, zodat je daarna zelfstandig verder kunt gaan op het pad dat jij hebt uitgekozen.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606