Je schaduwkanten onderzoeken, waarom zou je dat doen? En wat houdt dat dan precies in? Heb ik wel een schaduwkant? In deze blog ga ik in op al deze vragen.
Je schaduwkanten zijn de delen van jezelf die je liever niet zou zien. Het concept ‘schaduw’ komt oorspronkelijk van de welbekende psycholoog Jung. Hij doelt hiermee op de onbewuste stukken in onszelf. Het gaat dan om onze tekortkomingen, de dingen waar we ons eigenlijk heel erg voor schamen, onze zwaktes. Daarom verdringen we onze schaduwkanten naar het onbewuste. Het ‘gevaar’ van het onderdrukken van onze schaduwkanten is dat ze op de meest onhandige momenten op kunnen komen. Wanneer iemand anders gedrag vertoont dat wij zelf ook in onze schaduw hebben zitten, dan kunnen we hier heftig op reageren.
Zolang we ons niet bewust zijn van onze schaduwkanten, zullen we onze schaduwen projecteren op anderen. Je bent misschien wel bekend met het concept van de ‘allergie’. Dit gaat dus niet om hooikoorts of kattenallergie, maar om een allergie wat betreft persoonlijke eigenschappen in een ander. We zien het gedrag van een ander en keuren dit af. Dit is meestal het gevolg van het feit dat we diezelfde eigenschappen in onze schaduw hebben zitten. Dit willen we niet erkennen en ons ego vindt het wel zo prettig om de ‘schuld’ op die ander af te wentelen. We wijzen met een beschuldigend vingertje naar die ander. “Díegene doet echt iets wat niet door de beugel kan. Moet je hem nou zien… Wat een stommiteiten!”
Ondertussen veroordelen we deze persoon zo erg, omdat we iets van dit gedrag in onszelf herkennen. Maar dat erkennen geeft ons een ongemakkelijk gevoel. Liever houden we onze aandacht bij die ander en haar stomme gedrag…
Misschien denk je wel: ‘bij mij is het allemaal niet zo erg, ik veroordeel mensen niet.’ Nou, laat ik je dan uit je droom halen: iedereen heeft schaduwkanten. Misschien doe je erg je best om anderen niet te veroordelen en dat is een mooie eigenschap. Maar niemand is perfect, ik ken geen heilige boontjes. Je zult ongetwijfeld soms mensen tegenkomen die je ontzettend irriteren of frustreren. Misschien je schoonmoeder, je collega of zelfs je partner? Hoe dichter iemand bij je staat en hoe meer je elkaar ziet, hoe meer jij ertegenaan gaat lopen dat je die schaduwkanten in jezelf hebt onderdrukt. Ondertussen denk jij dat het probleem bij die ander ligt. Maar het feit dat jíj je zo ontzettend irriteert, zegt vooral iets over jou en over wat er in jouw schaduw verborgen ligt.
Daarnaast is ook ons wilde zelf, ons meer instinctieve deel door de maatschappij in de schaduw gezet. In onze kindertijd zijn die delen er nog. Kinderen voelen er bijvoorbeeld geen bezwaar tegen om gewoonweg te zeggen wat ze zien, voelen of ervaren. Ze hebben nog geen filter, zoals wij volwassenen dat wel hebben geleerd te gebruiken. Soms schamen ouders zich als hun kind iets zegt of doet wat eigenlijk niet door de beugel kan. Want dat hebben we zo afgesproken in onze maatschappij. Naarmate we opgroeien leren we bijvoorbeeld over concepten als ‘je netjes gedragen,’ beleefdheid en ‘samen delen.’
Zie je het probleem van de schaduwkanten? Zolang je niet in kunt zien dat datgene wat jou zo raakt in de buitenwereld een gevolg is van het onderdrukken van je schaduwkanten, dan zul je er ook niets mee kunnen doen. En dat is juíst de kracht van schaduwkanten: door ze wél te gaan onderzoeken en erkennen help je jezelf een heel eind verder op je persoonlijke ontwikkelingspad. Je schaduwkanten kunnen je namelijk flink in de weg zitten en behoorlijk belemmeren.
Laat ik het wat verduidelijken aan de hand van een voorbeeld. Stel dat je opgegroeid bent met het idee ‘doe nou maar normaal, dan doe je al gek genoeg.’ Is dit niet herkenbaar voor velen? Dat komt omdat het een waarde is geworden in onze Nederlandse maatschappij. In een land als bijvoorbeeld Amerika of de Zuid-Amerikaanse landen is deze slogan veel minder populair. Veel Nederlanders hebben dan ook een oordeel over die ‘uitbundige’ Amerikanen.
Waarom? Wij hebben onze wilde, uitbundige, gekke, lawaaierige, aanwezige kanten in onze schaduw gezet. Natuurlijk heeft niet iederéén dat. En gelukkig worden ook steeds meer mensen zich ervan bewust dat dit deel van hen er prima mag zijn. Maar kijk eens naar de wat oudere generaties. Die groeiden echt op met het motto ‘doe nou maar normaal, dan doe je al gek genoeg.’ Maar wat gebeurt er met je als je dit aanhangt? Dan ga je in de maat proberen te lopen, want anders wordt je afgewezen. Afwijzing is iets dat we allemaal zo veel mogelijk proberen te vermijden. Het voelt niet prettig en kan zelfs als fysieke pijn aanvoelen. Dus ga je maar binnen de lijntjes kleuren, want dat hoort zo.
Tegelijkertijd zit jouw wilde zelf opgesloten in je schaduw. Het voelt niet vrij, want je onderdrukt een deel dat gewoon bij jou hoort. En ja, we hebben allemáál zo’n wild en vrij deel in onszelf. Het is alleen bij de één wat meer onderdrukt dan bij de ander. Als je ontdekt dat jij deze schaduwkant hebt en je gaat hem de ruimte geven, dan werkt dat bevrijdend. Je voelt je meer jezelf. Het kan best eng zijn in het begin, want wat zullen de mensen wel niet denken? Maar geloof me: wat denk jij van jezelf op je sterfbed als je je leven lang allerlei delen van jezelf hebt onderdrukt? Als alleen het deel van jou dat goedgekeurd werd door anderen heeft geleefd? Ai, dat is geen mooi plaatje, niet waar?
Bij deze dus mijn oproep om vooral te gaan ontdekken wat jouw schaduwkanten zijn. Welke delen heb jij in jezelf onderdrukt? Wat mag er meer naar buiten getoond worden? Hoe kan jij meer jezelf zijn? Want daar gaat het in wezen om: jezelf kunnen zijn. Met al je mooie en minder mooie kanten, want die zijn allemaal deel van jou.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606