Heel vaak lijken onze gedachten ons de baas te zijn in plaats van andersom. De malende gedachten blijven maar komen, de piekertrein is volle vaart in beweging en voorlopig lijkt er nog geen einde in zicht terwijl je de volgende ochtend echt om 7.00 uur je bed uit moet. Onze gedachten kunnen ons soms behoorlijk in de weg zitten, met alle gevolgen van dien. Belemmerende gedachten zorgen voor uitstelgedrag, ze laten ons gestrest en ellendig voelen, ze zorgen voor een vol hoofd, ze belemmeren ons ervan om in beweging te komen, ze kosten ons energie, ze schieten onze dromen af nog voordat we er iets mee kunnen doen of ze weerhouden ons ervan om ons gelukkig te voelen.
Is er een magische knop tegen belemmerende gedachten? Nee. Helaas is er geen magische knop die je in kan drukken om die gedachten(trein) te laten stoppen. Wel kan je leren om er beter mee om te gaan. Om je gedachten beter de baas te kunnen zijn, is het dus allereerst belangrijk om te realiseren hoe je op dit moment met jouw gedachten omgaat. Maar wat zijn die gedachten precies?
Als we naar onze gedachten kijken, kunnen we ze zien als onderdeel van ons denken. Het zijn voorstellingen, herinneringen of ideeën die oppoppen in ons hoofd met of zonder directe aanleiding.
Het denken stelt ons in staat om te navigeren door ons leven, waarbij we continu bezig zijn om de wereld om ons heen beter te begrijpen en betekenis te ontlenen aan hetgeen wat we meemaken. Dit stelt ons in staat om efficiënter en effectiever om te gaan met de zaken die we (nog gaan) tegenkomen. Ons denken heeft daarmee een belangrijke functie, maar hoeft niet altijd te kloppen. Een mens maakt op een dag, week, jaar en in een heel leven ontzettend veel mee en krijgt een enorme hoeveelheid prikkels en informatie te verwerken. Deze informatieverwerking loopt niet altijd op rolletjes. Er worden namelijk ook weleens verkeerde conclusies getrokken en denkfouten gemaakt.
We hebben allemaal weleens gedachten die niet kloppen en ondanks dat we van sommige gedachten wel weten dat ze niet helemaal kloppen, kunnen ze ons toch ellendig laten voelen. Daarom is het belangrijk dat we ons meer bewust zijn van onze denkfouten, zodat we ze beter herkennen en we kunnen voorkomen dat ze ons naar beneden halen. Kritisch kijken naar je gedachten kan ervoor zorgen dat je de negatieve spiraal kunt doorbreken, maar hoe zien die denkfouten er dan uit?
Hieronder leg ik de 10 meest gemaakte denkfouten aan je uit aan de hand van voorbeelden. Misschien lukt het je om wat denkfouten te herkennen bij jezelf?
Het denken in uitersten (alles of niets): Voorbeelden van deze denkfout zijn beschrijvingen waarin woorden genoemd worden als: ‘iedereen’, ‘alles’, ‘niemand’, ‘altijd’ en ‘nooit’, bijvoorbeeld: ‘Alles gaat altijd fout.’ Of ‘Niemand helpt mij als ik hulp nodig heb.’
Uitgaan van het ergste (rampscenario) wat sowieso gaat gebeuren, bijvoorbeeld: ‘Als ik naar de Albert Heijn ga, krijg ik een paniekaanval en val ik flauw.’
Het invullen van gedachten voor een ander, waarbij geen alternatieve verklaringen kunnen gelden, omdat je 100% zeker weet dat iemand zo over jou denkt, bijvoorbeeld: iemand die even op zijn telefoon kijkt tijdens een gesprek met jou: ‘Hij kijkt op zijn telefoon terwijl ik tegen hem praat, dus zal hij mij niet interessant genoeg vinden.’
Je gevoel zien als het bewijs dat je gedachte klopt en tegenbewijzen daarvan onderschatten of negeren, bijvoorbeeld: ‘Ondanks dat ze het tegenovergestelde zeggen, voel ik dat ik niet van toegevoegde waarde ben voor het team, dus ben ik nutteloos.’
Het vaststellen van regels voor jezelf of anderen over hoe iets zou moeten lopen met daarbij negatieve consequenties als jij of anderen zich hier niet aan houden: ‘Ik moet minimaal 30 likes krijgen op mijn Instagram-post, anders ben ik een loser’.
Voor jezelf strengere regels hanteren dan voor een ander, bijvoorbeeld: ‘Als ik mezelf kwetsbaar opstel, ben ik zwak. Als mijn vriendin dat doet, is zij sterk.’
Het trekken van een algemene conclusie op basis van een beperkt aantal ervaringen, bijvoorbeeld: Je hebt een keer een onvoldoende voor je toets gehad en je denkt dat je alleen maar onvoldoendes zal krijgen op toetsen in de toekomst.
Het ombuigen van neutrale of positieve ervaringen tot iets negatiefs, bijvoorbeeld wanneer iemand een compliment over diens uiterlijk krijgt. ‘Hij geeft mij alleen een compliment omdat hij me zielig vindt.’
Denken dat je zelf de oorzaak bent van een negatieve gebeurtenis of negatief gedrag van anderen: ‘Die politieke partij heeft gewonnen, omdat ik niet naar de stembus ben gegaan’.
Het overschatten van de kans dat iets negatiefs gaat gebeuren, bijvoorbeeld: ‘Als ik met het vliegtuig op vakantie ga, stort het zeker neer.’
Zoals met veel dingen geldt: alles wat je aandacht geeft, groeit. Zo ook met onze denkfouten. Niet iedereen is zich hier even bewust van en niet iedere gedachte krijgt evenveel aandacht. Hoe meer podium we daaraan geven, hoe meer het ons zal beïnvloeden en mogelijk belemmeren. En dat is zonde, zeker als je je beseft dat onze gedachten niet per se hoeven te kloppen. Het is dus verstandig om je gedachten wat kritischer te bekijken en wat minder serieus te nemen. Je wordt immers niet bepaald door jouw gedachten, maar je gedachten kunnen wel bepalend zijn voor jou.
Tot slot: Heb jij ook last van belemmerende gedachten en wil je hier graag mee aan de slag gaan maar weet je niet hoe? Meld je dan aan voor een coachtraject via mijn contactformulier. We gaan dan zo snel mogelijk aan de slag om je gedachtentrein onder controle te krijgen, aan de hand van een bewezen en effectieve aanpak!
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606